22cS
MAŁGORZATA OMILANOWSKA
36. Zatrocze, Jezioro Trockie z tarasu pałacowego. Fot. J. Bułhak, przed 1939,
Instytut Sztuki PAN
37. Zatrocze, taras przed elewacją ogrodową pałacu. Fot. J. Bułhak, przed 1939,
Instytut Sztuki PAN
Zatrocze położone jest na długim cyplu, wcinającym się od północy pomiędzy jezioro Galwe a jezioro
Skajście (Skaistis). Położenie to powodowało, że rezydencja była właściwie odizolowana od reszty świata.
Z Trokami i szlakami komunikacyjnymi połączenie zapewniał prom z przystanią na południowym krańcu
cypla, zimą jeżdżono saniami po lodzie, a w okresie roztopów pozostawała długa, uciążliwa droga wokół
całego jeziora. Na potrzeby rezydencji i założenia parkowego wyznaczono południową część cypla, odciętą
od części północnej siecią wodną, złożoną z kanałów i tzw. wielkiego jeziora. Na północ od niego zlokali-
zowano zespół zabudowań gospodarczych. Pałac wzniesiono na wysokim, zachodnim brzegu cypla, niemal
przy samej krawędzi skarpy, dzięki czemu z okien rezydencji i tarasu widokowego urządzonego przed ele-
wacją tylną roztaczał się zapierający dech w piersiach widok na jezioro, wyspy, a przede wszystkim na trocki
zamek (il. 36).
Pałac zwrócony był fasadą na wschód z niewielkim odchyleniem ku północy. Przed elewacją tylną
urządzono rozległy taras wsparty na wysokim kamiennym cokole, z tralkową balustradą ozdobioną wazami
(il. 37). Pierwotnie w narożach tarasu ustawione były dość niezgrabne, przysadziste glorietty z kopulastymi
dachami wspartymi na czterech kolumnach, ale uszkodzone w czasie I wojny światowej nie doczekały się
reperacji. Kolejny właściciel majątku, Andrzej Tyszkiewicz wolał zastąpić je wazami.
W bezpośredniej bliskości pałacu zaprojektowane zostały dwa partery. Większe rozmieszczono na
osi fasady, ich kompozycja łączyła podłużny gazon środkowy z parą półkolistych, ujmujących go po
MAŁGORZATA OMILANOWSKA
36. Zatrocze, Jezioro Trockie z tarasu pałacowego. Fot. J. Bułhak, przed 1939,
Instytut Sztuki PAN
37. Zatrocze, taras przed elewacją ogrodową pałacu. Fot. J. Bułhak, przed 1939,
Instytut Sztuki PAN
Zatrocze położone jest na długim cyplu, wcinającym się od północy pomiędzy jezioro Galwe a jezioro
Skajście (Skaistis). Położenie to powodowało, że rezydencja była właściwie odizolowana od reszty świata.
Z Trokami i szlakami komunikacyjnymi połączenie zapewniał prom z przystanią na południowym krańcu
cypla, zimą jeżdżono saniami po lodzie, a w okresie roztopów pozostawała długa, uciążliwa droga wokół
całego jeziora. Na potrzeby rezydencji i założenia parkowego wyznaczono południową część cypla, odciętą
od części północnej siecią wodną, złożoną z kanałów i tzw. wielkiego jeziora. Na północ od niego zlokali-
zowano zespół zabudowań gospodarczych. Pałac wzniesiono na wysokim, zachodnim brzegu cypla, niemal
przy samej krawędzi skarpy, dzięki czemu z okien rezydencji i tarasu widokowego urządzonego przed ele-
wacją tylną roztaczał się zapierający dech w piersiach widok na jezioro, wyspy, a przede wszystkim na trocki
zamek (il. 36).
Pałac zwrócony był fasadą na wschód z niewielkim odchyleniem ku północy. Przed elewacją tylną
urządzono rozległy taras wsparty na wysokim kamiennym cokole, z tralkową balustradą ozdobioną wazami
(il. 37). Pierwotnie w narożach tarasu ustawione były dość niezgrabne, przysadziste glorietty z kopulastymi
dachami wspartymi na czterech kolumnach, ale uszkodzone w czasie I wojny światowej nie doczekały się
reperacji. Kolejny właściciel majątku, Andrzej Tyszkiewicz wolał zastąpić je wazami.
W bezpośredniej bliskości pałacu zaprojektowane zostały dwa partery. Większe rozmieszczono na
osi fasady, ich kompozycja łączyła podłużny gazon środkowy z parą półkolistych, ujmujących go po