DOI Artikel:
Osiecka-Samsonowicz, Hanna: "Z wielką pompą do nieba" - pogrzebowe "Theatrum" w Rzeczypospolitej w XVIII wieku
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.51757#0212
210
HANNA OSIECKA-SAMSONOWICZ
4. Jan Michał Lohmann, katafalk Anny z Potockich
Mniszkowej w kościele Dominikanów w Przemyślu,
1758, rycina, w: T.A. Małyszek,
Opisanie Czterodniowego Pogrzebu [...],
Przemyśl 1758, Warszawa, Biblioteka Narodowa
5. Zachowane fragmenty katafalku Pawła Karola Sanguszki,
wystawionego w 1751 r. w kościele Kapucynów w Lublinie
według projektu Pawła Giżyckiego, Zakroczym,
Muzeum Warszawskiej Prowincji Kapucynów.
Fot. M. Wardzyński
Bernardynów w Brześciu Litewskim)22, Michała Serwacego Wiśniowieckigo w 1745 r.23, Józefa Potoc-
kiego24 oraz Pawła Karola Sanguszki w 1751 r. (il. 5)25. W 1776 r. w świątyni Bernardynów w Zasławiu
w rocznicę śmierci marszałka Janusza Aleksandra Sanguszki wystawiony katafalk reprezentował: „Zamek
fortecy dubieńskiej w którym ten Jaśnie Oświecony Xiążę umarł, w którego bramy, mimo wszystkiej warty,
śmierć wchodziła”26. Na owych ryzalitach umieszczano obeliski, kolumny, figury alegoryczne odnoszące się
do cnót zmarłego lub pełnionych przez niego godności, kościotrupy, ogromne kandelabry, płonące wazy,
herby, panoplia i liczne inskrypcje. W centrum, na podwyższeniu ustawiano trumnę wspartą na figurach
lwów, lwich łapach, trupich czaszkach, herbowych łabędziach, gryfach, łodziach, a nawet - jak w kata-
falku hetmana Stanisława Rzewuskiego wzniesionym w kościele Karmelitów we Lwowie w 1730 r. - „na
schylonych karkach czterech niewolników do siebie skowanych posrebrzanych”27. Obok na ozdobnych
22 P. Giżycki, Excubiae Dolorum ad pretiosos cineres III. et Excell. Dni Casimiri Alexandri Pociey funebri apparatu [...] Anno
Domini 1729 ab 11. die Octobris, Leopolis [1730], k. nlb.
23 Giżycki, Relacja apparency i..., k. Fv.
24 P. Giżycki, Dyaryusz Czterodniowego pogrzebu [...] Józefa z Potoka Potockiego Kasztelana krakowskiego Hetmana Wielkiego
Koronnego w Stanisławowie, w Kościele Kollegiackim, Anno 1751 expedyowanego [...], [Poczajów 1751], k. A2r.
25 Giżycki, Bieg życia chwalebny..., k. bv-b2r; Betlej, Paweł Giżycki..., s. 129.
26 A. Betlej, Kościół 00. Bernardynów w Zasławiu. Źródła archiwalne do dziejów wystrojupóżnobarokowego, „Biuletyn Historii
Sztuki”, 57, 1995, nr 3/4, s. 359.
27 Relacya pogrzebu Świętey Pamięci Jaśnie Wielmożnego Imści Pana Rzewuskiego, k. nlb.
HANNA OSIECKA-SAMSONOWICZ
4. Jan Michał Lohmann, katafalk Anny z Potockich
Mniszkowej w kościele Dominikanów w Przemyślu,
1758, rycina, w: T.A. Małyszek,
Opisanie Czterodniowego Pogrzebu [...],
Przemyśl 1758, Warszawa, Biblioteka Narodowa
5. Zachowane fragmenty katafalku Pawła Karola Sanguszki,
wystawionego w 1751 r. w kościele Kapucynów w Lublinie
według projektu Pawła Giżyckiego, Zakroczym,
Muzeum Warszawskiej Prowincji Kapucynów.
Fot. M. Wardzyński
Bernardynów w Brześciu Litewskim)22, Michała Serwacego Wiśniowieckigo w 1745 r.23, Józefa Potoc-
kiego24 oraz Pawła Karola Sanguszki w 1751 r. (il. 5)25. W 1776 r. w świątyni Bernardynów w Zasławiu
w rocznicę śmierci marszałka Janusza Aleksandra Sanguszki wystawiony katafalk reprezentował: „Zamek
fortecy dubieńskiej w którym ten Jaśnie Oświecony Xiążę umarł, w którego bramy, mimo wszystkiej warty,
śmierć wchodziła”26. Na owych ryzalitach umieszczano obeliski, kolumny, figury alegoryczne odnoszące się
do cnót zmarłego lub pełnionych przez niego godności, kościotrupy, ogromne kandelabry, płonące wazy,
herby, panoplia i liczne inskrypcje. W centrum, na podwyższeniu ustawiano trumnę wspartą na figurach
lwów, lwich łapach, trupich czaszkach, herbowych łabędziach, gryfach, łodziach, a nawet - jak w kata-
falku hetmana Stanisława Rzewuskiego wzniesionym w kościele Karmelitów we Lwowie w 1730 r. - „na
schylonych karkach czterech niewolników do siebie skowanych posrebrzanych”27. Obok na ozdobnych
22 P. Giżycki, Excubiae Dolorum ad pretiosos cineres III. et Excell. Dni Casimiri Alexandri Pociey funebri apparatu [...] Anno
Domini 1729 ab 11. die Octobris, Leopolis [1730], k. nlb.
23 Giżycki, Relacja apparency i..., k. Fv.
24 P. Giżycki, Dyaryusz Czterodniowego pogrzebu [...] Józefa z Potoka Potockiego Kasztelana krakowskiego Hetmana Wielkiego
Koronnego w Stanisławowie, w Kościele Kollegiackim, Anno 1751 expedyowanego [...], [Poczajów 1751], k. A2r.
25 Giżycki, Bieg życia chwalebny..., k. bv-b2r; Betlej, Paweł Giżycki..., s. 129.
26 A. Betlej, Kościół 00. Bernardynów w Zasławiu. Źródła archiwalne do dziejów wystrojupóżnobarokowego, „Biuletyn Historii
Sztuki”, 57, 1995, nr 3/4, s. 359.
27 Relacya pogrzebu Świętey Pamięci Jaśnie Wielmożnego Imści Pana Rzewuskiego, k. nlb.