DOI Artikel:
Olszewska, Magdalena M.: Dni Galowe i inne rocznice oraz oficjalne podróże Stanisława Augusta Poniatowskiego (1764-1795)
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.51757#0226
224
MAGDALENA M. OLSZEWSKA
SŁUCZ.
Gdy wszystko w użyteczność Pańska dobroć sprzęga27,
Y mnie w pustych zakącie mniej znaną zasięga28.
Patrzcież, co waszym ma bydź Królowie zamiarem,
Łaską szukać potrzeby, mieysca szukać darem.
STRUMIEŃ.
Prowadź zyski Polaku z wschodu, lub zachodu,
Tu ci drogę otworzył Miłośnik Narodu,
Lecz ieżeli chcesz uniknąć wiatrów i skał kary29,
Pomney zawsze z wdzięcznością przywozić towary30.
KANAŁ PORT OGIŃSKI (na przeciwko Kanału Muchawieckiego)
Owoc ia pracy z kosztem; niezgładzone ślady31
Podam wiekom, iak silne są Królów przykłady.
Chce Kroi Kraiowi dobrze, chcą Obywatele,
Łatwo wnieść, co Kroi może, gdy oni tak wiele.
JASIOŁDA
Precz ztąd trzciny, przestańcie nudzić, pełznąć z rakiem,
Odzieymy brzegi kwieciem, lećmy rowno z ptakiem.
Zywoż suńmy się siostry, iuż nadbiega nawa32,
Dostatek Kraiu Pańska szczyciła sława33.
SZCZARA.
Gotowam w ciągu wodney poczty do przeprawy,
Dla biegnącey za morza Króla mego sławy34.
Acz miałkie mam koryto, a łódź obciążona35,
Rozbiorą ciężar, wiernych poddanych ramiona.
NIEMEN
Za twych Przodków Krzyżacką krwią biegłem rumiany36,
Płodem roli Bałtyckiey gnę teraz bałwany.
Zniszczał czas ich pamiątki, Twej Panie nieskrzywi,
Bo wart ginąć kto gubi, wiecznie żyć kto żywi37.
Miłe spotkanie dopełnił poczęstunek, w skład którego wchodziły: „rynfroszki38, różne kawy, czokolaty [!]
i co kto tylko zapragnął”39.
Z oprawą uroczystości nierozerwalnie był związany ceremoniał darów. Do najbardziej popularnych
prezentów wręczanych przez Stanisława Augusta należały: tabakierki z miniaturą lub cyfrą królewską,
miniatury z jego portretem40, zegarki, pierścienie, biżuteria, łańcuchy, medale i pieniądze rozrzucane ludo-
27 Na rysunku: „Gdy wszystko w użyteczność Pańska dobroć sprzęga”.
28 Na rysunku: „I mnie w pustym zakącie mniej znaną dosięga”.
29 Na rysunku: „Lecz iesli chcesz uniknąć wiatrów y skał kary”.
30 Na rysunku: „Pomney zawsze wdzięcznością przywozić towary”.
31 Na rysunku: „Owoc ia pracy z kosztem; niezgładzone siady”.
32 Na rysunku: „Żywoż suńmy się siostry, iuż nadbiega nawą [?]”.
33 Na rysunku: „Dostatek Kraiu Pańska szczyciła sławą”.
34 Na rysunku: „Dla biegącey za morza Króla mego sławy”.
35 Na rysunku: „Acz miałką [?] mam koryto, a łódź obciążona”.
36 Na rysunku: „Za Twych Przodków Krzyżacką krwią biegłem rumiany”.
37 Na rysunku: „Rozbiorą ciężar wiernych poddanych ramiona”; [A. Naruszewicz], Dyaryusz podroży J. K. Mci do Grodna...,
s. 46-51 [7 września 1784].
38 Czy też rynfreski podano w Warszawie w 1775 r. przy okazji dziękczynienia za wybór nowego papieża Piusa VI. Określono
je jako drogie cukrowe lody. Zob. GW, nr 21, 15 marca 1775.
39 Naruszewicz, Dyjaryjusz podróży Jego Królewskiej Mości na sejm grodzieński..., s. 48.
40 Miniatury za czasów Stanisława Augusta wykonywali m.in. Jan Bogumił Plersch, Wincenty Lesseur, Franciszek Ksawery Ole-
xiński. O miniaturach i miniaturzystach w XVIII-wiecznej Rzeczpospolitej szerzej w: A. Saratowicz-Dudyńska, Pierścienie Stanisława
Augusta Poniatowskiego w świetle archiwaliów, [w:] Koral, perła i inne wątki. Biżuteria w Polsce. X sesja naukowa z cyklu Rzemiosło
artystyczne i wzornictwo w Polsce poświęcone pamięci Zygmunta Dolczewskiego przygotowana i zrealizowana przez Toruński Oddział
MAGDALENA M. OLSZEWSKA
SŁUCZ.
Gdy wszystko w użyteczność Pańska dobroć sprzęga27,
Y mnie w pustych zakącie mniej znaną zasięga28.
Patrzcież, co waszym ma bydź Królowie zamiarem,
Łaską szukać potrzeby, mieysca szukać darem.
STRUMIEŃ.
Prowadź zyski Polaku z wschodu, lub zachodu,
Tu ci drogę otworzył Miłośnik Narodu,
Lecz ieżeli chcesz uniknąć wiatrów i skał kary29,
Pomney zawsze z wdzięcznością przywozić towary30.
KANAŁ PORT OGIŃSKI (na przeciwko Kanału Muchawieckiego)
Owoc ia pracy z kosztem; niezgładzone ślady31
Podam wiekom, iak silne są Królów przykłady.
Chce Kroi Kraiowi dobrze, chcą Obywatele,
Łatwo wnieść, co Kroi może, gdy oni tak wiele.
JASIOŁDA
Precz ztąd trzciny, przestańcie nudzić, pełznąć z rakiem,
Odzieymy brzegi kwieciem, lećmy rowno z ptakiem.
Zywoż suńmy się siostry, iuż nadbiega nawa32,
Dostatek Kraiu Pańska szczyciła sława33.
SZCZARA.
Gotowam w ciągu wodney poczty do przeprawy,
Dla biegnącey za morza Króla mego sławy34.
Acz miałkie mam koryto, a łódź obciążona35,
Rozbiorą ciężar, wiernych poddanych ramiona.
NIEMEN
Za twych Przodków Krzyżacką krwią biegłem rumiany36,
Płodem roli Bałtyckiey gnę teraz bałwany.
Zniszczał czas ich pamiątki, Twej Panie nieskrzywi,
Bo wart ginąć kto gubi, wiecznie żyć kto żywi37.
Miłe spotkanie dopełnił poczęstunek, w skład którego wchodziły: „rynfroszki38, różne kawy, czokolaty [!]
i co kto tylko zapragnął”39.
Z oprawą uroczystości nierozerwalnie był związany ceremoniał darów. Do najbardziej popularnych
prezentów wręczanych przez Stanisława Augusta należały: tabakierki z miniaturą lub cyfrą królewską,
miniatury z jego portretem40, zegarki, pierścienie, biżuteria, łańcuchy, medale i pieniądze rozrzucane ludo-
27 Na rysunku: „Gdy wszystko w użyteczność Pańska dobroć sprzęga”.
28 Na rysunku: „I mnie w pustym zakącie mniej znaną dosięga”.
29 Na rysunku: „Lecz iesli chcesz uniknąć wiatrów y skał kary”.
30 Na rysunku: „Pomney zawsze wdzięcznością przywozić towary”.
31 Na rysunku: „Owoc ia pracy z kosztem; niezgładzone siady”.
32 Na rysunku: „Żywoż suńmy się siostry, iuż nadbiega nawą [?]”.
33 Na rysunku: „Dostatek Kraiu Pańska szczyciła sławą”.
34 Na rysunku: „Dla biegącey za morza Króla mego sławy”.
35 Na rysunku: „Acz miałką [?] mam koryto, a łódź obciążona”.
36 Na rysunku: „Za Twych Przodków Krzyżacką krwią biegłem rumiany”.
37 Na rysunku: „Rozbiorą ciężar wiernych poddanych ramiona”; [A. Naruszewicz], Dyaryusz podroży J. K. Mci do Grodna...,
s. 46-51 [7 września 1784].
38 Czy też rynfreski podano w Warszawie w 1775 r. przy okazji dziękczynienia za wybór nowego papieża Piusa VI. Określono
je jako drogie cukrowe lody. Zob. GW, nr 21, 15 marca 1775.
39 Naruszewicz, Dyjaryjusz podróży Jego Królewskiej Mości na sejm grodzieński..., s. 48.
40 Miniatury za czasów Stanisława Augusta wykonywali m.in. Jan Bogumił Plersch, Wincenty Lesseur, Franciszek Ksawery Ole-
xiński. O miniaturach i miniaturzystach w XVIII-wiecznej Rzeczpospolitej szerzej w: A. Saratowicz-Dudyńska, Pierścienie Stanisława
Augusta Poniatowskiego w świetle archiwaliów, [w:] Koral, perła i inne wątki. Biżuteria w Polsce. X sesja naukowa z cyklu Rzemiosło
artystyczne i wzornictwo w Polsce poświęcone pamięci Zygmunta Dolczewskiego przygotowana i zrealizowana przez Toruński Oddział