DOI Heft:
Sztuka starożytna
DOI Artikel:Skulimowska, Zofia: Z problematyki ikonografii instrumentów muzycznych na momentach greckich i rzymskich
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.19397#0135
Zofia Skulimowska
Z PROBLEMATYKI IKONOGRAFII INSTRUMENTÓW MUZY-
CZNYCH NA MONETACH GRECKICH I RZYMSKICH
P
1 roblem ikonografii instrumentów muzycznych na antycznych greckich i rzymskich monetach
nie posiada w dotychczasowej literaturze naukowej z zakresu numizmatyki i archeologii śród-
ziemnomorskiej opracowania syntetycznego.
Bardzo bogaty tego rodzaju materiał ikonograficzny, który można znaleźć prawie we wszy-
stkich zbiorach monet w muzeach na świecie, doczekał się jedynie prac w postaci małych arty-
kułów o charakterze informacji lub przyczynków rozproszonych po czasopismach, i to częściej
muzycznych, niż numizmatycznych, archeologicznych czy z zakresu historii sztuki. Artykuły te,
ogólnie je charakteryzując, napisane przed kilkunastu laty, nie stawiają naukowo problemu
instrumentów muzycznych na monetach. Stanowią one jedynie przegląd, zresztą zupełnie
przypadkowy, tych monet greckich i rzymskich, które na rewersach posiadają wybite rozmaite
typy instrumentów muzycznych: strunowych, dętych i perkusyjnych. Autorzy nie wnikają
w historyczną interpretację tego typu przedstawień, a ograniczają się jedynie do stwierdzenia
faktu występowania ich na monetach. Należy też podkreślić, że w pracach tych uwzględnione są
w przeważającej części tylko te przedstawienia instrumentów muzycznych, które stanowią
główny motyw rewersu (il. 1,2), a pominięte zazwyczaj inne ich rodzaje jak: instrument muzyczny
jako atrybut wyobrażanych figur (il. 3,4), instrument muzyczny jako symbol w polu monety
(il. 5), instrument muzyczny w scenach muzycznych i wreszcie instrument muzyczny jako element
dekoracyjny innych przedstawień na monetach (il. 6) lub też jako element integralnie związany
z tymi przedstawieniami (il. 7).
G. B. Knitterscheid na przykład w swoim artykule „Musik-Instrumente auf antiken Miinzen"
(1929 r.)1 daje przegląd instrumentów muzycznych występujących na różnych monetach greckich,
rzymskich a także żydowskich, nie wnikając w historyczną interpretację tego typu przedstawień.
Zwraca on jednocześnie uwagę, iż przy wyborze i uporządkowaniu opisanych przedstawień
1 G. B. Knitterscheid, Musik-Instrumente auf antiken Miinzen. Mitteilungen fur Miinzsammler
Nr 66, s. 310-315.
9*
»
131
Z PROBLEMATYKI IKONOGRAFII INSTRUMENTÓW MUZY-
CZNYCH NA MONETACH GRECKICH I RZYMSKICH
P
1 roblem ikonografii instrumentów muzycznych na antycznych greckich i rzymskich monetach
nie posiada w dotychczasowej literaturze naukowej z zakresu numizmatyki i archeologii śród-
ziemnomorskiej opracowania syntetycznego.
Bardzo bogaty tego rodzaju materiał ikonograficzny, który można znaleźć prawie we wszy-
stkich zbiorach monet w muzeach na świecie, doczekał się jedynie prac w postaci małych arty-
kułów o charakterze informacji lub przyczynków rozproszonych po czasopismach, i to częściej
muzycznych, niż numizmatycznych, archeologicznych czy z zakresu historii sztuki. Artykuły te,
ogólnie je charakteryzując, napisane przed kilkunastu laty, nie stawiają naukowo problemu
instrumentów muzycznych na monetach. Stanowią one jedynie przegląd, zresztą zupełnie
przypadkowy, tych monet greckich i rzymskich, które na rewersach posiadają wybite rozmaite
typy instrumentów muzycznych: strunowych, dętych i perkusyjnych. Autorzy nie wnikają
w historyczną interpretację tego typu przedstawień, a ograniczają się jedynie do stwierdzenia
faktu występowania ich na monetach. Należy też podkreślić, że w pracach tych uwzględnione są
w przeważającej części tylko te przedstawienia instrumentów muzycznych, które stanowią
główny motyw rewersu (il. 1,2), a pominięte zazwyczaj inne ich rodzaje jak: instrument muzyczny
jako atrybut wyobrażanych figur (il. 3,4), instrument muzyczny jako symbol w polu monety
(il. 5), instrument muzyczny w scenach muzycznych i wreszcie instrument muzyczny jako element
dekoracyjny innych przedstawień na monetach (il. 6) lub też jako element integralnie związany
z tymi przedstawieniami (il. 7).
G. B. Knitterscheid na przykład w swoim artykule „Musik-Instrumente auf antiken Miinzen"
(1929 r.)1 daje przegląd instrumentów muzycznych występujących na różnych monetach greckich,
rzymskich a także żydowskich, nie wnikając w historyczną interpretację tego typu przedstawień.
Zwraca on jednocześnie uwagę, iż przy wyborze i uporządkowaniu opisanych przedstawień
1 G. B. Knitterscheid, Musik-Instrumente auf antiken Miinzen. Mitteilungen fur Miinzsammler
Nr 66, s. 310-315.
9*
»
131