DOI Heft:
Sztuka nowożytna
DOI Artikel:Kaczanowska, Maria; Lesser, Alexander [Ill.]: Aleksander Lesser: rysownik historii polskiej
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.19397#0288
6. A. Lesser, Hołd Pruski, rys. ołówkiem, M. N. Warszawa, nr inw. Rys. Pol. 3939
ływali na siebie obaj twórcy. Niemniej podobieństwo rysunku jest uderzające i to nie tylko w kom-
pozycjach pokrewnych (il. 6—7). Lesser dostosowywał świadomie lub mniej świadomie, kreskę
do treści rysunku. Jeżeli tematem szkicu był fakt historyczny o charakterze tragicznym, pizygnc-
biającym, np. Śmierć Leszka Białego, Śmierć Przemysława, Pogrzeb Jana Kazimierza w Saint
Germain, tragiczne wypadki w roku 1861 w Warszawie kreska staje się rozwichrzona, niespo-
kojna, „tragiczna". Natomiast w kompozycjach o charakterze lirycznym i tych w których ar-
tysta przedstawia nam chlubne i zwycięskie wypadki historyczne, kreska jego staje się spokojna
i dostojna, nie tracąc na swej malarskości.
Wśród rysunków Lessera znajdują się projekty do obrazu z roku 1855 Śmierć Przemysława,
w dwu wersjach — Przemysław stojący przy ołtarzu i leżący u jego stóp (il. 8). Matejko także,
pokazuje nam tego króla w momencie zabójstwa, i również ten obraz jest późniejszy od kompo-
zycji Lessera. Nie należy sugerować, że Matejko ulegał wpływowi Lessera, ale trzeba bardzo mocno
podkreślić, że dwaj najwięksi przedstawiciele naszego malarstwa historycznego w XIX wieku
wykazują siostrzane podobieństwo w sposobie rysowania. We wszystkich szkicach i rysunkach
Warszawianina wykonanych po roku 1846 znajdujemy to pokrewieństwo.
284
ływali na siebie obaj twórcy. Niemniej podobieństwo rysunku jest uderzające i to nie tylko w kom-
pozycjach pokrewnych (il. 6—7). Lesser dostosowywał świadomie lub mniej świadomie, kreskę
do treści rysunku. Jeżeli tematem szkicu był fakt historyczny o charakterze tragicznym, pizygnc-
biającym, np. Śmierć Leszka Białego, Śmierć Przemysława, Pogrzeb Jana Kazimierza w Saint
Germain, tragiczne wypadki w roku 1861 w Warszawie kreska staje się rozwichrzona, niespo-
kojna, „tragiczna". Natomiast w kompozycjach o charakterze lirycznym i tych w których ar-
tysta przedstawia nam chlubne i zwycięskie wypadki historyczne, kreska jego staje się spokojna
i dostojna, nie tracąc na swej malarskości.
Wśród rysunków Lessera znajdują się projekty do obrazu z roku 1855 Śmierć Przemysława,
w dwu wersjach — Przemysław stojący przy ołtarzu i leżący u jego stóp (il. 8). Matejko także,
pokazuje nam tego króla w momencie zabójstwa, i również ten obraz jest późniejszy od kompo-
zycji Lessera. Nie należy sugerować, że Matejko ulegał wpływowi Lessera, ale trzeba bardzo mocno
podkreślić, że dwaj najwięksi przedstawiciele naszego malarstwa historycznego w XIX wieku
wykazują siostrzane podobieństwo w sposobie rysowania. We wszystkich szkicach i rysunkach
Warszawianina wykonanych po roku 1846 znajdujemy to pokrewieństwo.
284