DOI Heft:
5-46 Starożytność
DOI Artikel:Zdrojewska, Wanda: Attyckie odważniki z amforą
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.19633#0017
W pierwszej grupie (amfora wczesnopanatenajska I) zwraca uwagę odważnik opatrzony
stemplem, na którym wg Pernice'a widać sowę, kalatos i cykadę (4). Porównanie stempla z wy-
obrażeniami na monetach ateńskich nasunęło nam poważne wątpliwości co do słuszności
identyfikacji cykady, która — naszym zdaniem — nie jest analogiczna do ukazanej na cyto-
wanej przez Pernice'a monecie z lat 220—83 p.n.e. Owa „cykada" to wąski, wydłużony przed-
miot, przypominający raczej liść oliwny. Listki tego typu znajdują się na drachmie z lat 480—
430 p.n.e.26, za sową, która stanowi bliską analogię do ptaka na odważniku. Drugą analogią
jest przedstawienie na tetradrachmie attyckiej z lat 339—322 p.n.e.27. Wspomniał o niej zresztą
1 Pernice, porównując kalatosy. Istotnie kalatos, umieszczony na monecie przed sową, ma taki
sam kształt jak na stemplu — zbliżony do prostokąta. Trzeba też zauważyć, że i przedstawienie
sowy jest bliskie omawianemu. Co więcej, za ptakiem widać na tetradrachmie gałązkę oliwną
2 dwoma listkami. Aczkolwiek bliższy stemplowi z ciężarka wydaje się wizerunek sowy na star-
szej monecie, skłonni jesteśmy raczej brać pod uwagę młodszą, na której występują wszystkie
mteresujące nas motywy (sowa, listki, kalatos). Przeto odważnik był w użyciu w 2 poł. IV w.p.n.e.
Wniosek nasz jest zgodny z datowaniem przez M. Lang trzech ciężarków (1—3) z takim samym
symbolem (amfora wczesnopanatejska I) nie później niż na IV w.p.n.e.
Analogię do stempla z gwiazdą (5) znajdujemy na monetach Aten (brązowa moneta z lat
220—83) oraz Korkyry (hemidrachmy z lat 450—350 p.n.e. i didrachma z lat 300—229 p.n.e.)28.
2(3 В. V. H e a d, BMC, Attica-Megaris-Aegina, s. 8, tabl. IV, 4. Por. też tabl IV, 5, 6.
" H e a d, BMC, jw., s. 13, tabl. V, 2.
28 Pernice, jw., s. 87; H e a d, BMC, jw., s. 81, tabl. XIV, 5. Por. S. W. G г o s e, M. A. Fitzwilliam
'seum, Catalogue of the Mc Clean Collection of Greek Coins. II, Cambridge 1926, s. 277, tabl. 189, nr 20, 21 i s.
:> tabl. 190, nr 5.
13
stemplem, na którym wg Pernice'a widać sowę, kalatos i cykadę (4). Porównanie stempla z wy-
obrażeniami na monetach ateńskich nasunęło nam poważne wątpliwości co do słuszności
identyfikacji cykady, która — naszym zdaniem — nie jest analogiczna do ukazanej na cyto-
wanej przez Pernice'a monecie z lat 220—83 p.n.e. Owa „cykada" to wąski, wydłużony przed-
miot, przypominający raczej liść oliwny. Listki tego typu znajdują się na drachmie z lat 480—
430 p.n.e.26, za sową, która stanowi bliską analogię do ptaka na odważniku. Drugą analogią
jest przedstawienie na tetradrachmie attyckiej z lat 339—322 p.n.e.27. Wspomniał o niej zresztą
1 Pernice, porównując kalatosy. Istotnie kalatos, umieszczony na monecie przed sową, ma taki
sam kształt jak na stemplu — zbliżony do prostokąta. Trzeba też zauważyć, że i przedstawienie
sowy jest bliskie omawianemu. Co więcej, za ptakiem widać na tetradrachmie gałązkę oliwną
2 dwoma listkami. Aczkolwiek bliższy stemplowi z ciężarka wydaje się wizerunek sowy na star-
szej monecie, skłonni jesteśmy raczej brać pod uwagę młodszą, na której występują wszystkie
mteresujące nas motywy (sowa, listki, kalatos). Przeto odważnik był w użyciu w 2 poł. IV w.p.n.e.
Wniosek nasz jest zgodny z datowaniem przez M. Lang trzech ciężarków (1—3) z takim samym
symbolem (amfora wczesnopanatejska I) nie później niż na IV w.p.n.e.
Analogię do stempla z gwiazdą (5) znajdujemy na monetach Aten (brązowa moneta z lat
220—83) oraz Korkyry (hemidrachmy z lat 450—350 p.n.e. i didrachma z lat 300—229 p.n.e.)28.
2(3 В. V. H e a d, BMC, Attica-Megaris-Aegina, s. 8, tabl. IV, 4. Por. też tabl IV, 5, 6.
" H e a d, BMC, jw., s. 13, tabl. V, 2.
28 Pernice, jw., s. 87; H e a d, BMC, jw., s. 81, tabl. XIV, 5. Por. S. W. G г o s e, M. A. Fitzwilliam
'seum, Catalogue of the Mc Clean Collection of Greek Coins. II, Cambridge 1926, s. 277, tabl. 189, nr 20, 21 i s.
:> tabl. 190, nr 5.
13