Ferdynand В. Ruszczyć
l
GRAFIKA UŻYTKOWA W TWÓRCZOŚCI FERDYNANDA
RUSZCZYCA
F
A erdynand Ruszczyć jest jednym z czołowych przedstawicieli modernizmu polskiego. Na jego
bogatą spuściznę artystyczną obok malarstwa i rysunku złożyły się m.in. inscenizacje teatralne
oraz grafika użytkowa. Od momentu ukończenia Akademii Sztuk Pięknych w Petersburgu na
jesieni 1897 г., przez blisko 11 lat poświęca się wyłącznie malarstwu. Dosyć szybko zyskał sławę
znakomitego pejzażysty, skłaniającego się w swoim malarstwie do symbolizmu. Stał się inter-
pretatorem rodzimego krajobrazu, w którym dostrzegał zarówno treści dramatyczne jak li-
ryczne.
Wyrazem uznania dla talentu artysty było powołanie go na stanowisko profesora w warsza-
wskiej Szkole Sztuk Pięknych w latach 1904—1907 oraz w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie
w roku akademickim 1907/8. W końcu 1908 r. przeniósł się na stałe do Wilna wiążąc się z tym
miastem do końca swego życia. W tym czasie powstał ostatni jego obraz pt. Gniazdo.
Mieszkając w Wilnie cały swój talent i wszystkie siły twórcze poświęcił na rzecz stworzenia
w tym mieście podstaw życia artystycznego a także wyprowadzenia na odpowiedni poziom dru-
karstwa wileńskiego. Ten, na pozór tylko, nagły zwrot w działalności Ruszczyca został różnie
przyjęty przez jego współczesnych. Uważano niekiedy, że rozdrabnia on swój talent zatracając
swoją osobowość. Jednak dla artysty możliwość pracy dla umiłowanego miasta i społeczeństwa
wileńskiego była spełnieniem dawnych marzeń. Przystąpił do niej z wielkim zapałem i energią.
Pragnął m.in. poprzez piękną książkę i teatr przemówić skutecznie do społeczeństwa wileńskiego.
A celem jego działalności było rozbudzenie tego społeczeństwa „ze stanu zobojętnienia na piękno
i sztukę"1 w jaki zepchnęły go lata niewoli.
Działalność Ruszczyca na polu drukarstwa wileńskiego, jako projektodawcy ozdobnych
opraw książkowych i ich ogólnej szaty graficznej, plakatów oraz najrozmaitszych druków dro-
bnych, nie doczekała się dotąd, w porównaniu z innymi kierunkami jego twórczości, większego
1 Ferdynand Ruszczyć 1870—1936. Katalog. Muzeum Narodowe w Warszawie, Warszawa 1964, s. 15.
215
l
GRAFIKA UŻYTKOWA W TWÓRCZOŚCI FERDYNANDA
RUSZCZYCA
F
A erdynand Ruszczyć jest jednym z czołowych przedstawicieli modernizmu polskiego. Na jego
bogatą spuściznę artystyczną obok malarstwa i rysunku złożyły się m.in. inscenizacje teatralne
oraz grafika użytkowa. Od momentu ukończenia Akademii Sztuk Pięknych w Petersburgu na
jesieni 1897 г., przez blisko 11 lat poświęca się wyłącznie malarstwu. Dosyć szybko zyskał sławę
znakomitego pejzażysty, skłaniającego się w swoim malarstwie do symbolizmu. Stał się inter-
pretatorem rodzimego krajobrazu, w którym dostrzegał zarówno treści dramatyczne jak li-
ryczne.
Wyrazem uznania dla talentu artysty było powołanie go na stanowisko profesora w warsza-
wskiej Szkole Sztuk Pięknych w latach 1904—1907 oraz w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie
w roku akademickim 1907/8. W końcu 1908 r. przeniósł się na stałe do Wilna wiążąc się z tym
miastem do końca swego życia. W tym czasie powstał ostatni jego obraz pt. Gniazdo.
Mieszkając w Wilnie cały swój talent i wszystkie siły twórcze poświęcił na rzecz stworzenia
w tym mieście podstaw życia artystycznego a także wyprowadzenia na odpowiedni poziom dru-
karstwa wileńskiego. Ten, na pozór tylko, nagły zwrot w działalności Ruszczyca został różnie
przyjęty przez jego współczesnych. Uważano niekiedy, że rozdrabnia on swój talent zatracając
swoją osobowość. Jednak dla artysty możliwość pracy dla umiłowanego miasta i społeczeństwa
wileńskiego była spełnieniem dawnych marzeń. Przystąpił do niej z wielkim zapałem i energią.
Pragnął m.in. poprzez piękną książkę i teatr przemówić skutecznie do społeczeństwa wileńskiego.
A celem jego działalności było rozbudzenie tego społeczeństwa „ze stanu zobojętnienia na piękno
i sztukę"1 w jaki zepchnęły go lata niewoli.
Działalność Ruszczyca na polu drukarstwa wileńskiego, jako projektodawcy ozdobnych
opraw książkowych i ich ogólnej szaty graficznej, plakatów oraz najrozmaitszych druków dro-
bnych, nie doczekała się dotąd, w porównaniu z innymi kierunkami jego twórczości, większego
1 Ferdynand Ruszczyć 1870—1936. Katalog. Muzeum Narodowe w Warszawie, Warszawa 1964, s. 15.
215