DOI Heft:
Część II. Sztuka starożytna / Part II. Ancient Art
DOI Artikel:Reiche, Andrzej: Polsko-kuwejckie badania archeologiczne w północnym Kuwejcie w latach 2007 - 2012
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.45362#0098
Andrzej Reiche Polsko-kuwejckie badania archeologiczne w północnym Kuwejcie...
97
wytwarzania26, wskazują jednoznacznie na warsztatową funkcję tego pomieszczenia. W tym
kontekście kamienną platformę można interpretować jako blat roboczy warsztatu. Na obecnym
etapie badań, a także z powodu złego stanu zachowania południowej części domu, nie można
jeszcze jednoznacznie określić znajdujących się tam pozostałości starszej fazy.
Istotne zmiany w układzie przestrzennym Domu i przyniosła druga faza jego funkcjo-
nowania. Od strony zachodniej i południowej został on powiększony przez dobudowanie
kilku prostokątnych pomieszczeń, w wyniku tych działań dom składał się z co najmniej
13 izb ułożonych w trzech równoległych rzędach, a jego wymiary osiągnęły 11,5 m długości i 8,5 m
szerokości. Rozplanowanie zaczęło w pewnym stopniu nawiązywać do tzw. planu trójdziel-
nego, charakterystycznego dla budownictwa ubaidzkiego w Mezopotamii. Ponadto duże
pomieszczenie warsztatowe zostało podzielone na dwie równe części, przy czym ich nowo
ułożone mury północne zostały przesunięte na południe o ok. 40 cm, pomniejszając tym
samym powierzchnię obu pomieszczeń.
W pomieszczeniu wschodnim położono nowe płytowanie, rezygnując ze znajdującej się tam
części blatu roboczego (został przykryty murem działowym). W pomieszczeniu tym znaleziony
został gliniany przęślik, co pozwala przypuszczać, że istniał tutaj warsztat tkacki.
W pomieszczeniu zachodnim nie położono nowego płytowania, zastępując je piaszczystym
deptaniskiem. Blat roboczy został podwyższony przez nałożenie drugiej płyty, a znaleziska
związane z produkcją rurkowatych paciorków dodatkowo potwierdzają, że pomieszczenie to
zachowało funkcję warsztatu.
26 W pomieszczeniu tym znaleziono m.in. ponad sto wierteł i kilkadziesiąt odrzutów produkcyjnych
rurkowatego paciorka z muszli (niemal połowa odrzutów znalezionych na stanowisku).
il. 131 fig. 13
Bahra 1: SBH 38,
Dom 1, pomieszczenie
warsztatowe
z kamiennym podium
(blatem roboczym)
(faza 1 i 2). Płytowanie
kamienne w zachodniej
części warsztatu
fazyl, natomiast mury
ograniczające od zach.,
płn. i wsch. należą do
fazy 2, a mur płd. do fazy
1 i 2. Widok od południa
I Bahra 1: SBH 38,
House 1, workshop
with stone podium
(working table) (phases
1 and 2). Stone paving
in the western part of
the workshop belongs
to phase 1, but the
western, northern and
eastern walls are from
phase 2, while the
southern wall - from
phases 1 and 2. View
from the south
fot. I photo Andrzej Reiche
97
wytwarzania26, wskazują jednoznacznie na warsztatową funkcję tego pomieszczenia. W tym
kontekście kamienną platformę można interpretować jako blat roboczy warsztatu. Na obecnym
etapie badań, a także z powodu złego stanu zachowania południowej części domu, nie można
jeszcze jednoznacznie określić znajdujących się tam pozostałości starszej fazy.
Istotne zmiany w układzie przestrzennym Domu i przyniosła druga faza jego funkcjo-
nowania. Od strony zachodniej i południowej został on powiększony przez dobudowanie
kilku prostokątnych pomieszczeń, w wyniku tych działań dom składał się z co najmniej
13 izb ułożonych w trzech równoległych rzędach, a jego wymiary osiągnęły 11,5 m długości i 8,5 m
szerokości. Rozplanowanie zaczęło w pewnym stopniu nawiązywać do tzw. planu trójdziel-
nego, charakterystycznego dla budownictwa ubaidzkiego w Mezopotamii. Ponadto duże
pomieszczenie warsztatowe zostało podzielone na dwie równe części, przy czym ich nowo
ułożone mury północne zostały przesunięte na południe o ok. 40 cm, pomniejszając tym
samym powierzchnię obu pomieszczeń.
W pomieszczeniu wschodnim położono nowe płytowanie, rezygnując ze znajdującej się tam
części blatu roboczego (został przykryty murem działowym). W pomieszczeniu tym znaleziony
został gliniany przęślik, co pozwala przypuszczać, że istniał tutaj warsztat tkacki.
W pomieszczeniu zachodnim nie położono nowego płytowania, zastępując je piaszczystym
deptaniskiem. Blat roboczy został podwyższony przez nałożenie drugiej płyty, a znaleziska
związane z produkcją rurkowatych paciorków dodatkowo potwierdzają, że pomieszczenie to
zachowało funkcję warsztatu.
26 W pomieszczeniu tym znaleziono m.in. ponad sto wierteł i kilkadziesiąt odrzutów produkcyjnych
rurkowatego paciorka z muszli (niemal połowa odrzutów znalezionych na stanowisku).
il. 131 fig. 13
Bahra 1: SBH 38,
Dom 1, pomieszczenie
warsztatowe
z kamiennym podium
(blatem roboczym)
(faza 1 i 2). Płytowanie
kamienne w zachodniej
części warsztatu
fazyl, natomiast mury
ograniczające od zach.,
płn. i wsch. należą do
fazy 2, a mur płd. do fazy
1 i 2. Widok od południa
I Bahra 1: SBH 38,
House 1, workshop
with stone podium
(working table) (phases
1 and 2). Stone paving
in the western part of
the workshop belongs
to phase 1, but the
western, northern and
eastern walls are from
phase 2, while the
southern wall - from
phases 1 and 2. View
from the south
fot. I photo Andrzej Reiche