DOI Heft:
Część II. Sztuka starożytna / Part II. Ancient Art
DOI Artikel:Wiercinśka, Janina: Kolekcja numizmatyczna dr. Władysława Semerau-Siemianowskiego w Muzeum Narodowym w Warszawie
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.45362#0116
Janina Wiercińska Kolekcja numizmatyczna dr. Władysława Semerau-Siemianowskiego...
115
również katalogi aukcyjne. Nawiązywał kontakty z numizmatykami, prowadził z nimi ożywioną
korespondencję - szkoda, że nie zachował się żaden z listów.
Bez uwzględnienia strat z okresu II wojny światowej nasza wiedza na temat kolekcji dok-
tora byłaby niepełna. Wojenne losy zbiorów numizmatycznych pojawiają się wielokrotnie we
wspomnieniach Szemiothowej. Ukryte w sierpniu 1939 roku przez dyrekcję MNW cenniejsze
zbiory numizmatyczne zostały odkryte i wywiezione przez Niemców już 23 października tegoż
roku. W roku 1945 rozbite skrzynie z monetami zostały odnalezione przez wojska polskie na
Dolnym Śląsku15. Straty wojenne w zakresie numizmatyki antycznej były ogromne, może
nawet nie tyle ilościowo, ale jakościowo, ponieważ zaginęły najcenniejsze egzemplarze, mo-
nety rzadkie, w doskonałym stanie zachowania oraz te ze złota i elektronu. Z kolekcji doktora
zaginęło wiele cennych monet srebrnych oraz prawie wszystkie monety złote. Pozostały nam
jedynie ich opisy w inwentarzach i na kartach naukowych.
Prezentację kolekcji rozpoczniemy od największego i zarazem najwcześniejszego chrono-
logicznie zbioru monet greckich, który pierwotnie składał się z dwunastu tysięcy egzemplarzy.
W Grecji Właściwej pierwsze monety pojawiły się około połowy VI wieku p.n.e. W ko-
lekcji doktora mennictwo tego regionu jest reprezentowane dość skromnie, są to pojedyncze
monety należące do różnych mennic. Większa ich liczba pochodzi z Aten i są to tzw. sówki
ateńskie, tetradrachmy z charakterystycznym wyobrażeniem głowy Ateny i wizerunkiem sowy,
z których najstarsza pochodzi z VI wieku p.n.e., pozostałe datowane są na V-III wiek p.n.e.
W zbiorze znajdują się również pojedyncze egzemplarze drachm i ich frakcje. Lepiej prezentują
się emisje tetradrachm „nowego stylu” zachowujące dawne motywy, ale stylistycznie zupełnie
inne. Mennictwo Koryntu reprezentują srebrne statery z wizerunkiem Pegaza i głową Ateny,
a beockich Teb monety z charakterystycznym motywem tarczy.
Doskonale prezentuje się kolekcja monet Macedonii iTracji. Nic w tym dziwnego,
Ruszczuk i Saloniki, w których Semerau-Siemianowski spędził dwadzieścia pięć lat swego
15 Aleksandra Krzyżanowska, Z powojennych dziejów Gabinetu Monet i Medali, „Rocznik Muzeum
Narodowego w Warszawie” 1987, R. 31, s. 45-62; zob. też przyp. 2.
il. 4 I fig. 4
Macedonia pod
panowaniem
Rzymu, Amfipolis,
158-150 p.n.e.,
tetradrachma, 16,50 g,
śr. 32,3 mm I Macedonia
under the Romans,
Amphipolis, 158-150 BC,
tetradrachm, 16.50 gm,
diam. 32.3 mm
fot. I photo
© Zbigniew Doliński /
Muzeum Narodowe
w Warszawie
115
również katalogi aukcyjne. Nawiązywał kontakty z numizmatykami, prowadził z nimi ożywioną
korespondencję - szkoda, że nie zachował się żaden z listów.
Bez uwzględnienia strat z okresu II wojny światowej nasza wiedza na temat kolekcji dok-
tora byłaby niepełna. Wojenne losy zbiorów numizmatycznych pojawiają się wielokrotnie we
wspomnieniach Szemiothowej. Ukryte w sierpniu 1939 roku przez dyrekcję MNW cenniejsze
zbiory numizmatyczne zostały odkryte i wywiezione przez Niemców już 23 października tegoż
roku. W roku 1945 rozbite skrzynie z monetami zostały odnalezione przez wojska polskie na
Dolnym Śląsku15. Straty wojenne w zakresie numizmatyki antycznej były ogromne, może
nawet nie tyle ilościowo, ale jakościowo, ponieważ zaginęły najcenniejsze egzemplarze, mo-
nety rzadkie, w doskonałym stanie zachowania oraz te ze złota i elektronu. Z kolekcji doktora
zaginęło wiele cennych monet srebrnych oraz prawie wszystkie monety złote. Pozostały nam
jedynie ich opisy w inwentarzach i na kartach naukowych.
Prezentację kolekcji rozpoczniemy od największego i zarazem najwcześniejszego chrono-
logicznie zbioru monet greckich, który pierwotnie składał się z dwunastu tysięcy egzemplarzy.
W Grecji Właściwej pierwsze monety pojawiły się około połowy VI wieku p.n.e. W ko-
lekcji doktora mennictwo tego regionu jest reprezentowane dość skromnie, są to pojedyncze
monety należące do różnych mennic. Większa ich liczba pochodzi z Aten i są to tzw. sówki
ateńskie, tetradrachmy z charakterystycznym wyobrażeniem głowy Ateny i wizerunkiem sowy,
z których najstarsza pochodzi z VI wieku p.n.e., pozostałe datowane są na V-III wiek p.n.e.
W zbiorze znajdują się również pojedyncze egzemplarze drachm i ich frakcje. Lepiej prezentują
się emisje tetradrachm „nowego stylu” zachowujące dawne motywy, ale stylistycznie zupełnie
inne. Mennictwo Koryntu reprezentują srebrne statery z wizerunkiem Pegaza i głową Ateny,
a beockich Teb monety z charakterystycznym motywem tarczy.
Doskonale prezentuje się kolekcja monet Macedonii iTracji. Nic w tym dziwnego,
Ruszczuk i Saloniki, w których Semerau-Siemianowski spędził dwadzieścia pięć lat swego
15 Aleksandra Krzyżanowska, Z powojennych dziejów Gabinetu Monet i Medali, „Rocznik Muzeum
Narodowego w Warszawie” 1987, R. 31, s. 45-62; zob. też przyp. 2.
il. 4 I fig. 4
Macedonia pod
panowaniem
Rzymu, Amfipolis,
158-150 p.n.e.,
tetradrachma, 16,50 g,
śr. 32,3 mm I Macedonia
under the Romans,
Amphipolis, 158-150 BC,
tetradrachm, 16.50 gm,
diam. 32.3 mm
fot. I photo
© Zbigniew Doliński /
Muzeum Narodowe
w Warszawie