DOI Heft:
Część II. Sztuka starożytna / Part II. Ancient Art
DOI Artikel:Wiercinśka, Janina: Kolekcja numizmatyczna dr. Władysława Semerau-Siemianowskiego w Muzeum Narodowym w Warszawie
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.45362#0121
120
Sztuka starożytna
il. 9 I fig. 9
Jonia, Chios, k. VI w. p.n.e.,
srebrny stater, 7,90 g,
śr. 16,4 mm I Ionia, Chios,
late 6th century BC,
silver stater, 7.90 gm,
diam. 16.4 mm
fot. I photo © Zbigniew Doliński I
Muzeum Narodowe
w Warszawie
il. 10 I fig. 10
Myzja, Pergamon,
I w. p.n.e., cystofor,
12,29 g, śr. 27,7 mm
I Mysia, Pergamon,
1st century BC,
cistophorus, 12.29 gm,
diam. 27.7 mm
fot. I photo © Zbigniew Doliński /
Muzeum Narodowe
w Warszawie
lokalne zanikło już za Kaliguli, Wschód zachował pluralizm na tym polu wynikający
z tradycji prowincji i zapotrzebowania na pieniądz. Liczba warsztatów menniczych na
Wschodzie wahała się od ok. setki w czasach pierwszych cesarzy rzymskich do 363 za
panowania Septymiusza Sewera. Wspomniano wyżej tylko znikomą ich część, oprócz
tych sztandarowych ogólnie znanych, doktor zgromadził w swojej kolekcji również emi-
sje tych mennic, które działały tylko czasowo i biły pieniądz nieregularnie, czy z okazji
szczególnych wydarzeń.
Nie sposób tutaj przedstawić wszystkich obecnych w kolekcji Semerau-
-Siemianowskiego emisji. Warto jednak na koniec przynajmniej wspomnieć o fenickim
Aradusie i Tyrze z bogatymi emisjami tetradrachm czy Sydonie emitującym w IV wieku
p.n.e. niezwykle ciekawe podwójne szekle Bodastarta.
Zbiór monet rzymskich składał się z siedmiu tysięcy egzemplarzy, obejmował mo-
nety Republiki i Cesarstwa Rzymskiego. Pierwszy z nich zawierał 282 egzemplarze
emisji republikańskich23. Jest to najsłabsza część kolekcji doktora, ale doskonale uzu-
pełniająca muzealną kolekcję monet Republiki Rzymskiej. Brak jest w niej wczesnych
emisji. Wyjątkami są didrachma z wizerunkiem Marsa z lat 280-276 p.n.e. z mennicy
w Metaponcie oraz brązowa litra z lat 241-235 p.n.e. z tym samym wizerunkiem. Do cen-
niejszych obiektów tej kolekcji należy zaliczyć wczesne wiktoriaty z charakterystycznym
wizerunkiem uskrzydlonej Wiktorii wieńczącej trofeum. Najliczniej reprezentowane
są denary, najwcześniejsze pochodzą z lat 206-200 p.n.e., najpóźniejsze ze schyłku
Republiki. Wszystkie monety brązowe zaginęły.
Dużo lepiej prezentuje się wielotysięczny zbiór monet Cesarstwa Rzymskiego,
w którym pierwotnie znajdowały się 44 egzemplarze wybite ze złota, pozo-
stałe to monety srebrne i brązowe. Prawdziwa wartość tej kolekcji polegała na jej
wszechstronności, obecności w niej emisji niemalże wszystkich cesarzy rzym-
skich i większości działających wówczas mennic, choć z wyraźną przewagą tych ze
wschodniej części imperium, mennice zachodnie są skromniej reprezentowane.
23 Janina Wiercińska, Catalogue of Ancient Coins in the National Museum in Warsaw. Coins of the
Roman Republic, Warsaw 1996.
Sztuka starożytna
il. 9 I fig. 9
Jonia, Chios, k. VI w. p.n.e.,
srebrny stater, 7,90 g,
śr. 16,4 mm I Ionia, Chios,
late 6th century BC,
silver stater, 7.90 gm,
diam. 16.4 mm
fot. I photo © Zbigniew Doliński I
Muzeum Narodowe
w Warszawie
il. 10 I fig. 10
Myzja, Pergamon,
I w. p.n.e., cystofor,
12,29 g, śr. 27,7 mm
I Mysia, Pergamon,
1st century BC,
cistophorus, 12.29 gm,
diam. 27.7 mm
fot. I photo © Zbigniew Doliński /
Muzeum Narodowe
w Warszawie
lokalne zanikło już za Kaliguli, Wschód zachował pluralizm na tym polu wynikający
z tradycji prowincji i zapotrzebowania na pieniądz. Liczba warsztatów menniczych na
Wschodzie wahała się od ok. setki w czasach pierwszych cesarzy rzymskich do 363 za
panowania Septymiusza Sewera. Wspomniano wyżej tylko znikomą ich część, oprócz
tych sztandarowych ogólnie znanych, doktor zgromadził w swojej kolekcji również emi-
sje tych mennic, które działały tylko czasowo i biły pieniądz nieregularnie, czy z okazji
szczególnych wydarzeń.
Nie sposób tutaj przedstawić wszystkich obecnych w kolekcji Semerau-
-Siemianowskiego emisji. Warto jednak na koniec przynajmniej wspomnieć o fenickim
Aradusie i Tyrze z bogatymi emisjami tetradrachm czy Sydonie emitującym w IV wieku
p.n.e. niezwykle ciekawe podwójne szekle Bodastarta.
Zbiór monet rzymskich składał się z siedmiu tysięcy egzemplarzy, obejmował mo-
nety Republiki i Cesarstwa Rzymskiego. Pierwszy z nich zawierał 282 egzemplarze
emisji republikańskich23. Jest to najsłabsza część kolekcji doktora, ale doskonale uzu-
pełniająca muzealną kolekcję monet Republiki Rzymskiej. Brak jest w niej wczesnych
emisji. Wyjątkami są didrachma z wizerunkiem Marsa z lat 280-276 p.n.e. z mennicy
w Metaponcie oraz brązowa litra z lat 241-235 p.n.e. z tym samym wizerunkiem. Do cen-
niejszych obiektów tej kolekcji należy zaliczyć wczesne wiktoriaty z charakterystycznym
wizerunkiem uskrzydlonej Wiktorii wieńczącej trofeum. Najliczniej reprezentowane
są denary, najwcześniejsze pochodzą z lat 206-200 p.n.e., najpóźniejsze ze schyłku
Republiki. Wszystkie monety brązowe zaginęły.
Dużo lepiej prezentuje się wielotysięczny zbiór monet Cesarstwa Rzymskiego,
w którym pierwotnie znajdowały się 44 egzemplarze wybite ze złota, pozo-
stałe to monety srebrne i brązowe. Prawdziwa wartość tej kolekcji polegała na jej
wszechstronności, obecności w niej emisji niemalże wszystkich cesarzy rzym-
skich i większości działających wówczas mennic, choć z wyraźną przewagą tych ze
wschodniej części imperium, mennice zachodnie są skromniej reprezentowane.
23 Janina Wiercińska, Catalogue of Ancient Coins in the National Museum in Warsaw. Coins of the
Roman Republic, Warsaw 1996.