DOI Heft:
Część II. Sztuka starożytna / Part II. Ancient Art
DOI Artikel:Wiercinśka, Janina: Kolekcja numizmatyczna dr. Władysława Semerau-Siemianowskiego w Muzeum Narodowym w Warszawie
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.45362#0124
Janina Wiercińska Kolekcja numizmatyczna dr. Władysława Semerau-Siemianowskiego...
123
w tym 63 egzemplarze złote, większość w doskonałym stanie zachowania, 437 egzemplarzy
srebrnych i monety brązowe. W jego skład wchodziło również 158 ołowianych pieczęci, które
Regling zaliczył do najcenniejszych obiektów.
Numizmatycy zwykli przyjmować za początek Cesarstwa Bizantyńskiego rok 491, czyli
wstąpienie na tron cesarza Anastazjusza31, który w 498 roku przeprowadził gruntowną reformę
mennictwa brązowego, tworząc podstawy stabilnego systemu monetarnego. W kolekcji dok-
tora reprezentowane są monety należące do prawie wszystkich cesarzy panujących w okresie
od 491-1453 roku, a więc od Anastazjusza do Konstantyna XI Paleologa.
Obecnie w kolekcji dominują monety brązowe, zaginęła większość złotych i duża
część srebrnych. Brązowe follisy i ich frakcje pochodzą w przeważającej mierze z mennicy
w Konstantynopolu, choć reprezentowane są również inne mennice, w Tessalonice, Nikomedii,
Antiochii, Kyzikos, Rzymie czy Rawennie. Pierwotnie w zbiorze znajdowała się przynajmniej
jedna moneta złota z każdego panowania, zazwyczaj było ich więcej.
Mimo sporych strat srebrne monety z kolekcji Semerau-Siemianowskiego wciąż robią wra-
żenie. Należą do nich wprowadzone do obiegu w 615 roku reformą monetarną Herakliusza hek-
sagramy. Ponad dwadzieścia egzemplarzy pochodzi z czasów Herakliusza i kilkanaście z okresu
panowania Konstansa (il. 14). Leon III wprowadził do obiegu w 720 roku nowy nominał srebrny
- miliarense. W kolekcji zachowały się te z czasów Konstantyna V, Artabasdesa, i przede wszystkim
Leona IV. Miliaresia tego ostatniego cesarza mają karty naukowe wypełnione ręką doktora i za-
mieszczoną tam informację o pochodzeniu monet „z bazarów Carogrodzkich”, „od Ahmed Beja
konserwatora i dyrektora Muzeum w Carogrodzie, od Niszana Niszaniana”. Monety Artabasdesa
należą do rzadkich, miały być znalezione w Salonikach w 1891 roku i tam zakupił je doktor32. Kolejne
il. 131 fig. 13
Gallus, Cesarstwo
Rzymskie, Tessaloniki,
351-354, solid, 4,00 g,
śr. 20,8 mm I Gallus,
Roman Empire,
Thessalonika,
AD 351-354, solidus,
4.00 gm, diam.
20.8 mm
fot. I photo © Zbigniew Doliński /
Muzeum Narodowe
w Warszawie
31 Maciej Salamon, Mennictwo Bizantyńskie, Kraków 1987. Zarys mennictwa europejskiego pod red.
Lesława Morawieckiego, t. 6.
32 Anna Szemiothowa, Les rares monnaies antiques du Musée National de Varsovie, „Wiadomości
Numizmatyczne” 1961, R. 5 - zeszyt dodatkowy, Polish Numismatic News, s. 85-90.
123
w tym 63 egzemplarze złote, większość w doskonałym stanie zachowania, 437 egzemplarzy
srebrnych i monety brązowe. W jego skład wchodziło również 158 ołowianych pieczęci, które
Regling zaliczył do najcenniejszych obiektów.
Numizmatycy zwykli przyjmować za początek Cesarstwa Bizantyńskiego rok 491, czyli
wstąpienie na tron cesarza Anastazjusza31, który w 498 roku przeprowadził gruntowną reformę
mennictwa brązowego, tworząc podstawy stabilnego systemu monetarnego. W kolekcji dok-
tora reprezentowane są monety należące do prawie wszystkich cesarzy panujących w okresie
od 491-1453 roku, a więc od Anastazjusza do Konstantyna XI Paleologa.
Obecnie w kolekcji dominują monety brązowe, zaginęła większość złotych i duża
część srebrnych. Brązowe follisy i ich frakcje pochodzą w przeważającej mierze z mennicy
w Konstantynopolu, choć reprezentowane są również inne mennice, w Tessalonice, Nikomedii,
Antiochii, Kyzikos, Rzymie czy Rawennie. Pierwotnie w zbiorze znajdowała się przynajmniej
jedna moneta złota z każdego panowania, zazwyczaj było ich więcej.
Mimo sporych strat srebrne monety z kolekcji Semerau-Siemianowskiego wciąż robią wra-
żenie. Należą do nich wprowadzone do obiegu w 615 roku reformą monetarną Herakliusza hek-
sagramy. Ponad dwadzieścia egzemplarzy pochodzi z czasów Herakliusza i kilkanaście z okresu
panowania Konstansa (il. 14). Leon III wprowadził do obiegu w 720 roku nowy nominał srebrny
- miliarense. W kolekcji zachowały się te z czasów Konstantyna V, Artabasdesa, i przede wszystkim
Leona IV. Miliaresia tego ostatniego cesarza mają karty naukowe wypełnione ręką doktora i za-
mieszczoną tam informację o pochodzeniu monet „z bazarów Carogrodzkich”, „od Ahmed Beja
konserwatora i dyrektora Muzeum w Carogrodzie, od Niszana Niszaniana”. Monety Artabasdesa
należą do rzadkich, miały być znalezione w Salonikach w 1891 roku i tam zakupił je doktor32. Kolejne
il. 131 fig. 13
Gallus, Cesarstwo
Rzymskie, Tessaloniki,
351-354, solid, 4,00 g,
śr. 20,8 mm I Gallus,
Roman Empire,
Thessalonika,
AD 351-354, solidus,
4.00 gm, diam.
20.8 mm
fot. I photo © Zbigniew Doliński /
Muzeum Narodowe
w Warszawie
31 Maciej Salamon, Mennictwo Bizantyńskie, Kraków 1987. Zarys mennictwa europejskiego pod red.
Lesława Morawieckiego, t. 6.
32 Anna Szemiothowa, Les rares monnaies antiques du Musée National de Varsovie, „Wiadomości
Numizmatyczne” 1961, R. 5 - zeszyt dodatkowy, Polish Numismatic News, s. 85-90.