DOI Heft:
Część III. Badania atrybucyjne i technologiczne nad dawnym malarstwem i rysunkiem / Part III. Attribution and Technological Research on Old Master Paintings and Drawings
DOI Artikel:Bastek, Grażyna; Łydżba-Kopczynska, Barbara; Pilecka-Pietrusińska, Elżbieta; Stefańska, Iwona Maria: Święta Rodzina ze świętym Janem Chrzcicielem i świętą Katarzyną Aleksandryjską Gianfrancesca Penniego - badania technologiczne wersji z Warszawy i Bostonu
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.45362#0174
Grażyna Bastek et al. Święta Rodzina ze świętym Janem Chrzcicielem...
173
z detektorem EDS Thermo Scientific Ultra Dry. Wszystkie pomiary przeprowadzono w ni-
skiej próżni przy zastosowaniu energii 30 kV i powiększeń w zakresie od 120 do 20 000 razy.
W przypadku każdego przekroju poprzecznego wykonano kilkanaście pomiarów punktowych
oraz mapowanie składu elementarnego34. Wielką zaletą tej techniki badawczej jest możliwość
określenia przestrzennego rozmieszczenia pierwiastków w próbce, co jest szczególnie istotne
podczas analizy przekrojów35.
Badania SEM-EDS próbek WAWi i WAW2 potwierdziły wcześniejsze wnioski sformuło-
wane na podstawie analizy stratygraficznej. Pomiary punktowe, jak i mapowania powierzchni
próbki WAWi wykazały, że w dolnej warstwie (grunt) występuje wapń, siarka oraz tlen, wska-
zujące na obecność siarczanu wapnia - prawdopodobnie gipsu (il. 23). Rafael i jego warsztat
stosowali gesso składające się z gipsu zmieszanego z klejem zwierzęcym, które przygotowywano,
intensywnie mieszając i ogrzewając składniki. Skutkiem były liczne bąble powietrza w war-
stwie gruntu36, które widoczne są również w próbce pobranej z obrazu warszawskiego (il. 20).
Nieliczne drobiny barwy żółtopomarańczowej to najprawdopodobniej ochra (tlenki żelaza).
34 Badania wykonane w Laboratorium Badań Dziedzictwa Kulturowego Uniwersytetu Wrocławskiego.
35 M. Ciba, A. Kozieł, B. Łydżba-Kopczyńska, op. cit., s. 42-43.
36 A. Roy, M. Spring, C. Plazzotta, op. cit., passim.
il. 20 I fig. 20
Przekrój poprzeczny
próbki WAWI
(powiększenie 200 x)
I Cross-section of the
WAWI sample, 200 x
fot. I photo Barbara bydzba-
-Kopczyńska
il. 211 fig. 21
Przekrój poprzeczny
próbki BOSI
(powiększenie 200 x)
I Cross-section of the
BOSI sample, 200 x
fot. I photo Barbara Łydżba-
-Kopczyńska
173
z detektorem EDS Thermo Scientific Ultra Dry. Wszystkie pomiary przeprowadzono w ni-
skiej próżni przy zastosowaniu energii 30 kV i powiększeń w zakresie od 120 do 20 000 razy.
W przypadku każdego przekroju poprzecznego wykonano kilkanaście pomiarów punktowych
oraz mapowanie składu elementarnego34. Wielką zaletą tej techniki badawczej jest możliwość
określenia przestrzennego rozmieszczenia pierwiastków w próbce, co jest szczególnie istotne
podczas analizy przekrojów35.
Badania SEM-EDS próbek WAWi i WAW2 potwierdziły wcześniejsze wnioski sformuło-
wane na podstawie analizy stratygraficznej. Pomiary punktowe, jak i mapowania powierzchni
próbki WAWi wykazały, że w dolnej warstwie (grunt) występuje wapń, siarka oraz tlen, wska-
zujące na obecność siarczanu wapnia - prawdopodobnie gipsu (il. 23). Rafael i jego warsztat
stosowali gesso składające się z gipsu zmieszanego z klejem zwierzęcym, które przygotowywano,
intensywnie mieszając i ogrzewając składniki. Skutkiem były liczne bąble powietrza w war-
stwie gruntu36, które widoczne są również w próbce pobranej z obrazu warszawskiego (il. 20).
Nieliczne drobiny barwy żółtopomarańczowej to najprawdopodobniej ochra (tlenki żelaza).
34 Badania wykonane w Laboratorium Badań Dziedzictwa Kulturowego Uniwersytetu Wrocławskiego.
35 M. Ciba, A. Kozieł, B. Łydżba-Kopczyńska, op. cit., s. 42-43.
36 A. Roy, M. Spring, C. Plazzotta, op. cit., passim.
il. 20 I fig. 20
Przekrój poprzeczny
próbki WAWI
(powiększenie 200 x)
I Cross-section of the
WAWI sample, 200 x
fot. I photo Barbara bydzba-
-Kopczyńska
il. 211 fig. 21
Przekrój poprzeczny
próbki BOSI
(powiększenie 200 x)
I Cross-section of the
BOSI sample, 200 x
fot. I photo Barbara Łydżba-
-Kopczyńska