Rocznik Muzeum Narodowego w Warszawie (3(39).2014)

il. 3 I fig. 3
Gianfrancesco Penni,
Święta Rodzina
ze świętym Janem
Chrzcicielem
i świętą Katarzyną
Aleksandryjską
I The Holy Family
with Saint John and
Saint Catherine,
ok. |c. 1521-1522,
Muzeum Narodowe
w Warszawie
I The National Museum
in Warsaw
fot. I photo © Zbigniew Doliński /
Muzeum Narodowe w Warszawie

il. 41 fig. 4
Gianfrancesco Penni,
Święta Rodzina
ze świętym Janem
Chrzcicielem
i świętą Katarzyną
Aleksandryjską
I The Holy Family
with Saint John and
Saint Catherine,
ok. |c. 1521-1522,
kolekcja prywatna
I private collection,
Boston
fot. I photo © courtesy Childs
Gallery, Boston

własnych twórczych idei. Dopiero obecnie zaczynamy rozumieć,
jak funkcjonował warsztat Rafaela, dlatego rozpisywanie się tu na
ten temat byłoby przedwczesne. Jest jednak dość prawdopodobne,
że praktyki rozważane przez współczesnych historyków sztuki
mogły też przyjść do głowy samemu Rafaelowi.
Niedawno wykazano, że Madonna Munro of Novara w Scottish
National Gallery, kompozycyjnie powiększona, ale zmniejszona
pod względem rozmiarów wersja Madonny della Rosa, skrywa pod
warstwami malarskimi schemat Madonny dei Divino Amore, także
w pomniejszeniu w stosunku do oryginału, co dowodzi wiedzy au-
tora o podrysowaniu tego obrazu, a nie tylko jego powierzchni32.
Nie tylko wzmacnia to związek stylistyczny i chronologiczny tych
trzech Madonn, lecz także pokazuje, że modyfikacja i pomniejszenie
ostatniej były planowane. Nie wiemy, rzecz jasna, jak bardzo zaanga-
żowany w tego typu praktyki był sam Rafael, ale musiał przynajmniej

32 Jestem bardzo wdzięczny Anie Gonzalez Mozo za przekazanie mi tej
informacji, którą zamierza opublikować w odrębnym opracowaniu.