DOI Heft:
Rozprawy
DOI Heft:Miscellanea
DOI Artikel:Karłowska-Kamzowa, Alicja: Dyptyk księcia Ludwika legnicko-brzeskiego
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.13796#0197
Dyptyk księcia Ludwika legnicko-brzeskiego
145
nie: „et venientem a regali sede Patris regalis
etiam thronus in aula virginali Reginae susci-
peret Matris" (Kazanie Św. Bernarda włączo-
ne do Kodeksu Lubińskiego). Dodano Bogu Oj-
cu nimb krzyżowy i obydwa motywy — aureo-
lę i koronę — powtórzono w obrazie wrocław-
skim. Zapewne dlatego w przedstawieniu Tronu
Łaski znalazła się korona na skroniach Boga
Ojca — co spotyka się rzadko w wizerunkach
tej treści pochodzących z drugiej połowy XIV
wieku.
Legenda Obrazowa o św. Jadwidze została
w 1353 roku wykonana na zamówienie księcia
Ludwika legnicko-brzeskiego. Z jego fundacji
powstały również: tympanon kaplicy zamko-
wej w Lubinie i kościół zamkowy w Brzegu
z dekoracją rzeźbiarską na zwornikach. W re-
liefie lubińskim i na sklepieniu kościoła brzes-
kiego występuje także przedstawienie Trójcy
Św. z nimbami krzyżowymi. Na sklepieniu chó-
ru brzeskiego kościoła wprowadzono ponadto
analogiczną do obrazu wrocławskiego gradację,
eksponując postacie Boga Ojca i Chrystusa,
a redukując gołębicę Ducha Św. niemal do nie-
zauważalnych rozmiarów. Na terenie Śląska są
to najbliższe analogie w tym zakresie 9.
Wezwanie Trójcy Św. występowało we
wszystkich fundacjach dokonanych przez księ-
cia Ludwika: Kodeksie św. Jadwigi, kaplicy lu-
bińskiej, kolegiacie brzeskiej i Kronice Ksią-
żąt Polskich. Tym bardziej zdaje się prawdopo-
dobne posiadanie przez niego obrazu z takim
przedstawieniem, który wykonał — jak wolno
sądzić na podstawie powyższych rozważań —
główny mistrz Legendy Obrazowej o Św. Jad-
widze. W testamencie księcia z 1360 roku
znajduje się wiadomość, że posiadał obrazy,
a także przenośny ołtarz ,,z wszystkimi należą-
cymi do niego przedmiotami" 10. Wolno zatem
przedstawić luźną hipotezę, że dyptyk, którego
lewym skrzydłem jest obraz wrocławski, mógł
być retabulum tego właśnie przenośnego ołta-
rza.
9 Por. A. Karłowska-Kamzowa, Znacze-
nie ideowe fundacji artystycznych księcia Ludwika
legnicko-brzeskiego (streszczenie), „Sprawozdanie Po-
znańskiego Tow. Przyj. Nauk", 1967, nr 1, s. 63—69.
10 altari viatico et suis attimenciis..." — Codex
Diplomaticus Silesiae, t. IX, Breslau 1870, s. 248.
19 — Roczniki Sztuki Śląskiej, VII.
145
nie: „et venientem a regali sede Patris regalis
etiam thronus in aula virginali Reginae susci-
peret Matris" (Kazanie Św. Bernarda włączo-
ne do Kodeksu Lubińskiego). Dodano Bogu Oj-
cu nimb krzyżowy i obydwa motywy — aureo-
lę i koronę — powtórzono w obrazie wrocław-
skim. Zapewne dlatego w przedstawieniu Tronu
Łaski znalazła się korona na skroniach Boga
Ojca — co spotyka się rzadko w wizerunkach
tej treści pochodzących z drugiej połowy XIV
wieku.
Legenda Obrazowa o św. Jadwidze została
w 1353 roku wykonana na zamówienie księcia
Ludwika legnicko-brzeskiego. Z jego fundacji
powstały również: tympanon kaplicy zamko-
wej w Lubinie i kościół zamkowy w Brzegu
z dekoracją rzeźbiarską na zwornikach. W re-
liefie lubińskim i na sklepieniu kościoła brzes-
kiego występuje także przedstawienie Trójcy
Św. z nimbami krzyżowymi. Na sklepieniu chó-
ru brzeskiego kościoła wprowadzono ponadto
analogiczną do obrazu wrocławskiego gradację,
eksponując postacie Boga Ojca i Chrystusa,
a redukując gołębicę Ducha Św. niemal do nie-
zauważalnych rozmiarów. Na terenie Śląska są
to najbliższe analogie w tym zakresie 9.
Wezwanie Trójcy Św. występowało we
wszystkich fundacjach dokonanych przez księ-
cia Ludwika: Kodeksie św. Jadwigi, kaplicy lu-
bińskiej, kolegiacie brzeskiej i Kronice Ksią-
żąt Polskich. Tym bardziej zdaje się prawdopo-
dobne posiadanie przez niego obrazu z takim
przedstawieniem, który wykonał — jak wolno
sądzić na podstawie powyższych rozważań —
główny mistrz Legendy Obrazowej o Św. Jad-
widze. W testamencie księcia z 1360 roku
znajduje się wiadomość, że posiadał obrazy,
a także przenośny ołtarz ,,z wszystkimi należą-
cymi do niego przedmiotami" 10. Wolno zatem
przedstawić luźną hipotezę, że dyptyk, którego
lewym skrzydłem jest obraz wrocławski, mógł
być retabulum tego właśnie przenośnego ołta-
rza.
9 Por. A. Karłowska-Kamzowa, Znacze-
nie ideowe fundacji artystycznych księcia Ludwika
legnicko-brzeskiego (streszczenie), „Sprawozdanie Po-
znańskiego Tow. Przyj. Nauk", 1967, nr 1, s. 63—69.
10 altari viatico et suis attimenciis..." — Codex
Diplomaticus Silesiae, t. IX, Breslau 1870, s. 248.
19 — Roczniki Sztuki Śląskiej, VII.