Muzeum Narodowe <Breslau> [Editor]; Muzeum Śla̜skie <Breslau> [Editor]: Roczniki Sztuki Śląskiej (9.1973)

SPRAWOZDANIA

JADWIGA SKIBIŃSKA (Wrocław)

DOKUMENTACJA I KONSERWACJA MALARSTWA, RZEŹBY I RZEMIOSŁA
ARTYSTYCZNEGO W WOJEWÓDZTWIE WROCŁAWSKIM W LATACH 1967-1969

Dział Dokumentacji Zabytków Ruchomych województwa
wrocławskiego w Muzeum Narodowym we Wrocławiu1 kon-
tynuuje wytyczony siedem lat temu zasadniczy program dzia-
łalności, regulowanymi rocznymi i wieloletnimi planami, uz-
gadnianymi z Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków i za-
twierdzanymi przez Radę Konserwatorską przy Konserwatorze
Wojewódzkim. Przestrzega się nadal przyjętych wówczas usta-
leń donośnie do sposobu finansowania prac z budżetu Kon-
serwatora Wojewódzkiego 2, co pozwala m. in. w pełni wyko-
rzystać środki przyznawane zarówno na początku roku, jak
też uzyskiwane w ostatnim kwartale, z limitu pierwotnie prze-
znaczonego, a z różnych względów nie wykorzystanego, na prace
konserwatorskie w zakresie architektury. Kwoty wykorzystane
na konserwację zabytków ruchomych ilustruje następujące ze-
stawienie:

Rok

Sumy przyznawane
na konserwację

Sumy uzys-
kane dodat-
kowo z limi-

Ogółem

w budżecie

w budżecie

tów przezna-
czonych na



centralnym

terenowym

architekturę



1967

1200000

200000
126000*)

—

1526341

1968

1050000

200000
300000

384137

1934137

1969

1000000

208307
226362

405000

1839667

*) Druga cyfra dot. sum wydatkowanych przez Konserwatora Powia-
towego w Kłodzku.

Jednocześnie Dział czyni systematyczne starania o objęcie
pracami konserwatorskimi coraz większej ilości zabytków po-
przez zwiększenie udziału kredytów użytkownika, jak też po-
przez współpracę z Pracownią Konserwatorską Muzeum Na-
rodowego we Wrocławiu i szkołami wyższymi, kształcącymi
kadrę konserwatorską. Proporcje udziału w pracach konserwa-
torskich różnych inwestorów i różnych wykonawców ilustruje
ilościowe zestawienie zabytków konserwowanych w latach
1967-1969 3 (s. 98)

1 Status prawny i organizacyjny Działu omówione zostały w poprzed-
nim sprawozdaniu: J. Skibińska, Dokumentacja i konserwacja malarstwa,
rzeźby i rzemiosła artystycznego w województwie wrocławskim 1964—1966,
„Roczniki Sztuki Śląskiej", VI (1968), s. 181-184.

2 Skibińska, op. cit., s. 182.

3 Duża ilość zabytków konserwowana była w Pracowni Konserwator-
skiej Muzeum Narodowego we Wrocławiu w latach 1966— 1968 w związku
z organizacją w Muzeum dwóch dużych wystaw problemowych: Malarstwo

W planach prac konserwatorskich w zakresie zabytków
ruchomych w województwie wrocławskim, w okresie sprawo-
zdawczym i na najbliższe lata, na pierwszym miejscu znajdują
się nadal dzieła kategorii I i II, stanowiące wyposażenie
zabytków architektury kategorii O. W dalszej kolejności znaj-
dują się gotyckie i renesansowe malowidła ścienne oraz, ginąca
w zastraszającym tempie, drewniana rzeźba gotycka. Bardziej
niż w latach ubiegłych przestrzegało się zsynchronizowania prac
konserwatorskich dotyczących architektury kościoła z pracami
obejmującymi jego wyposażenie. W latach 1967—1969 opra-
cowano całościowe programy dla kościołów: pojezuickiego
w Kłodzku, kategorii I (1967 r.), filialnego w Różance, kate-
gorii III (1968 r.), parafialnego w Kowarach, kategorii I
(1969 r.); przygotowuje się program dla kościoła parafialnego
w Byczeniu, kategorii II. Programy te będą realizowane przez
parę najbliższych lat.

Kontynuowana była systematyczna współpraca z uczelniami
kształcącymi konserwatorów-plastyków i konserwatorów-tech-
nołogów, które w ramach praktyk wakacyjnych, ćwiczeń tere-
nowych i prac dyplomowych powiększają liczbę uratowanych
zabytków, a także opracowują nowe rozwiązania i metody
konserwacji.

Zacieśnia się również współpraca z innymi działami Mu-
zeum, które systematycznie udzielały konsultacji i uczestniczyły
w różnych komisjach konserwatorskich. W wypadkach gdy ani
Wojewódzki Konserwator Zabytków, ani użytkownik nie mieli
funduszów na konserwację, a zabytek wymagał natychmiasto-
wej interwencji konserwatorskiej — prace wykonywała nieod-
płatnie Pracownia Konserwacji Muzeum Narodowego.

Prócz typowania zabytków do konserwacji, nadzorowania
jej przebiegu, Dział nadal prowadził prace związane z gro-
madzeniem i opracowywaniem materiałów dokumentacyjnych,
a więc: weryfikował karty inwentaryzacyjne (zweryfikowanych
jest ok. 12% całej inwentaryzacji), założył kartotekę zabytków
o układzie rzeczowym dla zabytków I i II kategorii (ok. 12000
zabytków) oraz karty katalogu naukowego (dla gotyku — rzeźby
drewnianej, rzeźby kamiennej i malowideł ściennych); groma-

śląskie 1520 — 1620 i Rzeźba śląska 1650 — 1770, na które wypożyczano ekspo-
naty z terenu. Stan ich zachowania wymagał interwencji konserwatorskiej
przed pokazaniem na wystawie. Por. B. Steinborn, Malarstwo śląskie
1520 — 1620 (katalog wystawy), Muzeum Śląskie Wrocław, grudzień 1966 —
marzec 1967 r.; D. Ostowska, Rzeźba śląska 1650 — 1770 (katalog wystawy),
Muzeum Śląskie Wrocław, 1969.

Prace finansowane z budżetu centralnego i terenowego zlecał Woje-
wódzki Konserwator Zabytków upoważnionym do ich prowadzenia nastę-
pującym przedsiębiorstwom: PP Pracownie Konserwacji Zabytków, Oddziały
w Gdańsku, Krakowie, Toruniu, Warszawie i Wrocławiu, Doświadczalne
Pracownie ZPAP w Łodzi, Zakłady Artystyczne ZPAP „ARA" w Krakowie
i Spółdzielnia ZPAP „Plastyka" w Warszawie.

13 — Roczniki Sztuki Śląskiej, IX.