DOI issue:
Rozprawy
DOI article:Ilkosz, Barbara: Związek Artystów Śląska
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.48106#0101
Związek Artystów Śląska
97
1922. W maju 1922 r. odbyła się „Erste Ausstellung
der Bastion” („Pierwsza wystawa grupy Bastion”),
a w październiku tego roku wspomniana już „Pierw-
sza wystawa jesienna 1922”. Autor podkreślał, że
zorganizował ją zespół młodych twórców pod patro-
natem Związku Artystów Śląska, którzy świadomi
swoich celów kierowali się już wtedy myślą o odłą-
czeniu się od niego72.
Powodem zaostrzenia konfliktu w środowi-
sku artystycznym Wrocławia stała się wystawa
„Wohnung- und Werkraum” („Mieszkanie i miejsce
pracy”), tzw. WuWA, którą zorganizował śląski
oddział Deutscher Werkbund73. Śląska filia ugrupo-
wania założona została przez wrocławskiego archi-
tekta Heinricha Lauterbacha, wychowanka Hansa
Poelziga. To właśnie Poelzig, współzałożyciel i po
I wojnie światowej przewodniczący Werkbundu,
stał się inicjatorem tego przedsięwzięcia. W połowie
lat dwudziestych Werkbund usiłował rozpowszech-
niać zasady architektury funkcjonalistycznej m.in.
poprzez uaktywnienie ośrodków lokalnych. W ra-
mach tych inicjatyw doszło do zorganizowania
ekspozycji „Die Form” („Forma”) w 1924 r., „Die
Wohnung” („Mieszkanie”) w 1927 r. w Stuttgarcie
i wreszcie wystawy we Wrocławiu. Otwarcie ekspo-
zycji nastąpiło w czerwcu 1929 r. Rozmach przed-
sięwzięcia i wysiłek organizatorów przypominał ten,
który towarzyszył wrocławskiej wystawie 1913 r.
Realizując swą koncepcję, śląski oddział Werkbundu
podjął ścisłą współpracę z wrocławską Akademią
Sztuki, z ramienia której zaangażowani byli przede
wszystkim architekci Adolf Rading i Hans Scharoun
oraz odpowiedzialny za kampanię reklamową Johan-
nes Molzahn (il. 25). Na przykładzie wzorcowego
osiedla zbudowanego na obrzeżach Parku Szczyt-
nickiego, według projektów jedenastu wrocławskich
architektów, przedstawiono najnowsze tendencje
w budownictwie mieszkaniowym w zakresie mate-
riałów budowlanych, techniki budowlanej, funkcjo-
nalnego wyposażenia mieszkań i biur, włączając w to
założenia ogrodowe i nowoczesną formę cmentarzy.
Inicjatywę architektów wspierał Oskar Moll, członek
komitetu honorowego wystawy i autor projektów
wyposażenia wnętrz w niektórych pomieszczeniach
wzorcowego osiedla, zrealizowanych w warsztatach
rzemiosła wrocławskiej uczelni.
Ekspozycja składała się z dwóch zasadniczych
części. Pierwsza z nich obejmowała osiedle wzor-
cowe i usytuowaną w Hali Stulecia wystawę archi-
tektury w stylu Neues Bauen Niemieckiego Werk-
bundu, druga zaś, przygotowana przez Bauhaus,
dotyczyła zagadnień współczesnej pedagogiki arty-
stycznej - studiów warsztatowych nad formą Josefa
Albersa, rysunku analitycznego Wassilego Kandin-
skiego, elementarnej nauki o formie Paula Klee,
środków reklamy Joosta Schmidta, zagadnień
24. Hans Oberlander, Wychowankowie zakładu opieki społecznej /
Fursorgezoglingen, 1929. Reprod. wg „Schlesische Monatshefte",
1929, H. 3, s. 98.
25. Hans Scharoun, Dom dla Samotnych we Wrocławiu, 1929. Reprod.
wg kat. wyst. Staatliche Akademie jur Kunst und Kuiistgewerbe Breslau.
Gemćilde, Plastik, Graphik, Architektur, Kuiistgewerbe, Breslau 1930.
97
1922. W maju 1922 r. odbyła się „Erste Ausstellung
der Bastion” („Pierwsza wystawa grupy Bastion”),
a w październiku tego roku wspomniana już „Pierw-
sza wystawa jesienna 1922”. Autor podkreślał, że
zorganizował ją zespół młodych twórców pod patro-
natem Związku Artystów Śląska, którzy świadomi
swoich celów kierowali się już wtedy myślą o odłą-
czeniu się od niego72.
Powodem zaostrzenia konfliktu w środowi-
sku artystycznym Wrocławia stała się wystawa
„Wohnung- und Werkraum” („Mieszkanie i miejsce
pracy”), tzw. WuWA, którą zorganizował śląski
oddział Deutscher Werkbund73. Śląska filia ugrupo-
wania założona została przez wrocławskiego archi-
tekta Heinricha Lauterbacha, wychowanka Hansa
Poelziga. To właśnie Poelzig, współzałożyciel i po
I wojnie światowej przewodniczący Werkbundu,
stał się inicjatorem tego przedsięwzięcia. W połowie
lat dwudziestych Werkbund usiłował rozpowszech-
niać zasady architektury funkcjonalistycznej m.in.
poprzez uaktywnienie ośrodków lokalnych. W ra-
mach tych inicjatyw doszło do zorganizowania
ekspozycji „Die Form” („Forma”) w 1924 r., „Die
Wohnung” („Mieszkanie”) w 1927 r. w Stuttgarcie
i wreszcie wystawy we Wrocławiu. Otwarcie ekspo-
zycji nastąpiło w czerwcu 1929 r. Rozmach przed-
sięwzięcia i wysiłek organizatorów przypominał ten,
który towarzyszył wrocławskiej wystawie 1913 r.
Realizując swą koncepcję, śląski oddział Werkbundu
podjął ścisłą współpracę z wrocławską Akademią
Sztuki, z ramienia której zaangażowani byli przede
wszystkim architekci Adolf Rading i Hans Scharoun
oraz odpowiedzialny za kampanię reklamową Johan-
nes Molzahn (il. 25). Na przykładzie wzorcowego
osiedla zbudowanego na obrzeżach Parku Szczyt-
nickiego, według projektów jedenastu wrocławskich
architektów, przedstawiono najnowsze tendencje
w budownictwie mieszkaniowym w zakresie mate-
riałów budowlanych, techniki budowlanej, funkcjo-
nalnego wyposażenia mieszkań i biur, włączając w to
założenia ogrodowe i nowoczesną formę cmentarzy.
Inicjatywę architektów wspierał Oskar Moll, członek
komitetu honorowego wystawy i autor projektów
wyposażenia wnętrz w niektórych pomieszczeniach
wzorcowego osiedla, zrealizowanych w warsztatach
rzemiosła wrocławskiej uczelni.
Ekspozycja składała się z dwóch zasadniczych
części. Pierwsza z nich obejmowała osiedle wzor-
cowe i usytuowaną w Hali Stulecia wystawę archi-
tektury w stylu Neues Bauen Niemieckiego Werk-
bundu, druga zaś, przygotowana przez Bauhaus,
dotyczyła zagadnień współczesnej pedagogiki arty-
stycznej - studiów warsztatowych nad formą Josefa
Albersa, rysunku analitycznego Wassilego Kandin-
skiego, elementarnej nauki o formie Paula Klee,
środków reklamy Joosta Schmidta, zagadnień
24. Hans Oberlander, Wychowankowie zakładu opieki społecznej /
Fursorgezoglingen, 1929. Reprod. wg „Schlesische Monatshefte",
1929, H. 3, s. 98.
25. Hans Scharoun, Dom dla Samotnych we Wrocławiu, 1929. Reprod.
wg kat. wyst. Staatliche Akademie jur Kunst und Kuiistgewerbe Breslau.
Gemćilde, Plastik, Graphik, Architektur, Kuiistgewerbe, Breslau 1930.