Muzeum Narodowe <Breslau> [Hrsg.]; Muzeum Śla̜skie <Breslau> [Hrsg.]: Roczniki Sztuki Śląskiej (19.2010)

Związek Artystów Śląska

99

skiem ich sławy i sztuki”76. Nie wymieniając osób
należących do grona „dyktatorów i ich zwolenni-
ków”, dokonano jednak oceny działalności Oskara
Molla podczas jego kadencji jako dyrektora uczelni.
Działalność tę określono jako „czystkę”, nawiązu-
jąc do przeprowadzonych przez niego zmian perso-
nalnych w składzie grona pedagogicznego. Konklu-
zją autora felietonów było stwierdzenie sugerujące
jednoznacznie niekorzystne zdominowanie polityki
wystawienniczej przez artystów związanych z Aka-
demią i ze Związkiem Artystów Śląska (il. 27).
Brak zrozumienia dla idei, która leżała u podstaw
wystawy WuWA, zarówno u wrocławian, jak i części
środowiska artystycznego, kpiny z zasad Neues
Bauen, skandal wokół reklamy przygotowanej dla
wystawy przez Johannesa Molzahna, dramatycz-
nie pogłębiły napiętąjuż wcześniej atmosferę. Skry-
wane dotąd bądź kontrolowane osobiste animozje,
coraz silniej podsycane przeciwnymi sobie poglą-
dami politycznymi, ujawniły się w ostrych pole-
mikach prasy. Nieobecność Związku Artystów
Śląska na pokazanej w lipcu 1929 r. „Schlesische
Kunstausstellung Breslau 1929” („Śląskiej wysta-
wie sztuki we Wrocławiu”), zbiorowej ekspozycji
śląskich stowarzyszeń artystycznych (Yereinigung
schlesischer Kiinstlerinnen - Stowarzyszenie Arty-
stek Śląskich, Freie Kiinstlervereinigung Breslau
- Wolne Stowarzyszenie Artystów we Wrocławiu,
Breslauer Kunstlerverein - Wrocławskie Stowa-
rzyszenie Artystów, Kiinstlergilde Waldenburg
- Gildia Artystyczna w Wałbrzychu, Yereinigung
Bildender Kiinstler St. Lucas Ober-Schreiberhau
- Stowarzyszenie Artystów Plastyków Św. Łukasza
w Szklarskiej Porębie-Górnej, Verband Schlesi-
scher Textilkunstlerinnen - Związek Śląskich Arty-
stek Tkactwa, Breslauer Malkasten), tłumaczono
w następujący sposób: „Czy powinien on [Związek
Artystów Śląska] figurować w tym barwnym towa-
rzystwie, w którym liczne stowarzyszenia artystów
i artystek prezentują swoje osiągnięcia podobne jak
jedno jajko drugiemu, tyle że nie są to najlepsze jaja
przeznaczone do oglądania?”77.
Wystawa jesienna Związku odbyła się w 1929 r.
również bez udziału prominentów. Niski poziom
artystyczny tej ekspozycji Giinther Hirschel-Protsch
tłumaczył przebiegłością działań jego kierownictwa:
„Oglądając prace, należy stwierdzić, że Związek
Artystów Śląska w swoim dotychczasowym kształcie
dojrzał do rozłamu, jeśli nawet ta wystawa nie poka-
zuje żadnych tego symptomów (il. 28). W Związku

egzystują trzy odłamy, pierwszy, którego promi-
nentną pozycję potwierdzają trzy publikacje [Kiin-
stler Schlesiens], drugi pozostający w opozycji do
pierwszej i trzeci, którego dorobek pokazuje ta
wystawa. Odnosi się wrażenie, że czołowi przed-
stawiciele Związku dali przyzwolenie «jesiennemu
przedsięwzięciu*, będąc pewnymi krytyki ze strony
prasy i publiczności i mając cichą nadzieję na wyklu-
czenie z szeregów stowarzyszenia artystów pozba-
wionych odpowiedniego formatu”78.
W opublikowanym pod koniec 1929 r. arty-
kule Breslauer Kunstkakademie. Kleine Nachtmusik in
„Moll” Giinther Hirschel-Protsch usiłował wyja-
śnić stosunki panujące we wrocławskiej Akade-
mii79. Tekst nie dotyczył merytorycznego programu
uczelni, a jego autor ignorował nawet jej dorobek


27. Johannes Molzahn, Niematerialna figura / Immaterielle Figur,
ok. 1929. Reprod. wg kat. wyst. Staatliche Akademie fur Kunst
und Kunstgewerhe Breslau. Gemalde, Plastik, Graphik, Architektur,
Kunstgewerbe, Breslau 1930.