Muzeum Narodowe <Breslau> [Editor]; Muzeum Śla̜skie <Breslau> [Editor]: Roczniki Sztuki Śląskiej (19.2010)

104

Barbara Ilkosz

34. Karl Grodnick-Grodsinsky, projekt scenografii, ok. 1930.
Reprod. wg kat. wyst. Staatliche Akademie jur Kunst und Kunst-
gewerbe, Ausstellung der Studierenden, Breslau 1930.


barwa, dźwięk, ruch i taniec. Schlemmer podkre-
ślał: „Nie ma jeszcze kompendium scenografii, kate-
chizmu reżysera, nauki o harmonii sceny teatral-
nej”97. W tej perspektywie widział potrzebę powsta-
nia studia teatralnego przy Akademii. Starania Oskara
Molla w berlińskim ministerstwie, by zadośćuczynić
planom artysty, skończyły się fiaskiem98. Ekspozycja
prac studentów wrocławskiej Akademii zyskała dobrą
opinię, gdyż - jak podkreślano - „Dekadę wcześniej
trudno byłoby oczekiwać takiej wystawy”99.
Obie zorganizowane przez uczelnię wystawy
udokumentowały jej niezwykłą aktywność, co,
jak akcentował Franz Landsberger, było wyni-
kiem „trudu podjętego przez nigdy nieodpoczy-
wającego Oskara Molla”100. Recenzent przyznał, że
prezentuje ona wysoki poziom i sugerował poka-
zanie jej poza Wrocławiem, gdyż prace studentów
były na tyle samodzielne, że nie dostrzegało się
w nich maniery przejętej od Molla, Muellera czy
Mensego101 (il. 34). Tym razem ekspozycję zdomi-
nowały prace rysunkowe i graficzne. Wynikało to ze
względów nie tylko praktycznych, z braku nadziei
na zakup obrazów przez potencjalnych kolekcjo-
nerów, lecz również artystycznych, wpływu twór-
czości Molla, Schlemmera i Molzahna, preferują-
cych sztukę abstrakcyjną. Eksperymenty w zakre-
sie analizy kształtu i koloru łatwiej było przepro-
wadzać w formie prac studyjnych. Oprócz rysunku
i malarstwa pokazano projekty architektonicz-
ne, tekstyliów i mebli (il. 35). Pomimo dominacji
tendencji abstrakcyjnych nie zabrakło nurtu figura-
tywnego, który preferowali w swoich klasach Paul
Holz, Alexander Kanoldt i Georg Muchę. Pośród
uzdolnionych adeptów sztuki wymieniano m.in.
Arthura Bonka, Ritę Ramge, Gerharda Neuman-
na, Elisabeth Probst, Wilhelma Heerdego, archi-

tektów Cestimira i Lubomira Slapetę, wychowan-
ków Hansa Scharouna. Zdaniem Landsbergera to,
że Akademia jest nowoczesna, powinien przyznać
każdy, obecny jest w niej bowiem, według recenzen-
ta, nie tylko nurt abstrakcyjny, ale kierunki bliższe
rzeczywistości, reprezentowane przez Muellera,
Kanoldta i Mensego. I jak podkreślał Landsberger,
taki program należy do zadań dobrze prowadzonej
szkoły, która nie chce wychowywać swych uczniów
na „przeciwników czasu, w którym żyją”102.
Na wiosnę 1930 r. odbyła się cykliczna wystawa
Związku Artystów Śląska, któremu po rezygnacji
Thedora von Gosena przewodniczył już Alexander
Kanoldt. Podobnie jak ekspozycje Akademii kolejna
odsłona twórczości członków Związku, występu-
jących znów w pełnym składzie, zyskała bardzo
pochlebne opinie. Zdaniem Landsbergera poziom
twórczości Ślązaków nie ustępował sztuce artystów
innych prowincji, a znakomite zestawienia prac
powinny być wzorem dla zorganizowania wystawy
objazdowej po Niemczech. Twarda postawa „promi-
nentów”, mimo ostrej krytyki stojących na stanowi-
sku, by eksponować sztukę utrzymaną na wysokim
poziomie i walczyć o uznanie nowych tendencji
artystycznych, pozwalała spełnić podstawowe zało-
żenia Związku Artystów Śląska. Ekspozycje 1929
i 1930 r. potwierdzały, że działalność nowo sprowa-
dzonych do Wrocławia artystów, mimo że kompliko-
wała niełatwe już stosunki, wniosła istotny ferment
w życie kulturalne miasta. Wydaje się, że celem
Molla był bezkompromisowy opór wobec zrewol-
towanej i niechętnej jego polityce części środowi-
ska. W październiku 1931 r. zdecydował się przyjąć
jeszcze jednego przedstawiciela Bauhausu, malarza
Georga Muchego, który przejął klasę rysunku i ma-
larstwa po zmarłym Ottonie Muellerze. Zacho-
wane z okresu wrocławskiego cykle rysunkowe ze


35. Paul Granz, projekt ratusza we Wrocławiu, ok. 1930. Reprod.
wg kat. wyst. Staatliche Akademie fur Kunst und Kunstgewerbe, Aus-
stellung der Studierenden, Breslau 1930.