DOI Artikel:
Chowaniec, Roksana: Sprzączki z nekropoli Tanais
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.52442#0043
Roksana Chowaniec
Sprzączki z nekropoli Tanais
Badania prowadzone w ostatnich latach na stanowiskach archeologicznych zlo-
kalizowanych w okolicach antycznego miasta Tanais przynoszą wiele ciekawych
materiałów zabytkowych. Z tego też powodu zgromadziły już bogatą literaturę,
mającą zarówno clrarakter szczegółowych opracowań jednej grupy zabytków, jak
również raportów wykopaliskowych1 * 3 4.
Prace wykopaliskowe na nekropoli zachodniej Tanais prowadzone były przez
cztery sezony, podczas których zlokalizowano 18 pochówków, w większości słabo
wyposażonych lub ograbionych, oraz 35 jam. Funkcjonowanie nekropoli datowane
jest na I-III wiek po Chr.
Sprzączki należą do jednych z ciekawszych zabytków metalowych pochodzą-
cych z grobów'. W obrębie nekropoli zarejestrowano ich cztery egzemplarze’.
Wszystkie wystąpiły w zespołach grobowych przebadanych podczas jednego sezonu
wykopaliskowego w roku 1996 (fig. 1).
Jama grobu nr 5. zorientowana w7schód-zachód z lekkim odchyleniem w kierun-
ku pólnocym. miała kształt prostokątny z lekko zaokrąglonymi narożnikami. Grób w
części poludmowo-wschodniej został zniszczony przez wkop jamy nr 8. Kości szkie-
letu zachowały się fragmentarycznie. W inwentarzu grobu nr 5 znalazły się: trzy że-
lazne gromki strzał, w7 dwu z nich wystąpiły pozostałości drzewca wykonanego z
topoli i brzozy (poniżej kości miednicy), dzbanek (znaleziony na granicy jamy 8 i
grobu 5) oraz liczne fragmenty ceramiki datow7anej od okresu hellenistycznego po II
wiek po Chr., w tym fragment wylewu misy terra sigillatd* (fig. 2). Na granicy gro-
bu i jamy nr 8 została znaleziona jednodzielna sprzączka z okrągłą ramą (T/96/63)
wykonana z brązu. Rama sprzączki jest okrągła, w przekroju również okrągła, bez
1 Najnowsza literatura: T.M. Arseniewa, T. Scholl, Tanais — trzy lata badań nekropoli zachodniej,
Światowi! 1 (42), fasc. A. 1999, p. 15-16; K. Paczyńska, Czarki megaryjskie z Tanais [StArch 10],
2000, p. 159-168; T. Arseniewa, T. Scholl. Sprawozdanie z kampanii wykopaliskowej przeprowadzonej
na terenie nekropoli Tanais w sezonie 1999, Światowi! 2 (43), fasc. A. 2000, p. 13-16; R. Chowaniec,
Trzy zapinki z nekropoli w Tanais [StArch 11]. 2001. p. 21-23.
‘ Arseniewa, Scholl, Tanais - trzy lata..., p. 15-16.
3 Za udostępnienie całości materiału składam serdeczne podziękowania dr. T. Schollowi.
4 Określenia ceramiki za panią Świetlaną Naumienko. Informacja ustna.
Sprzączki z nekropoli Tanais
Badania prowadzone w ostatnich latach na stanowiskach archeologicznych zlo-
kalizowanych w okolicach antycznego miasta Tanais przynoszą wiele ciekawych
materiałów zabytkowych. Z tego też powodu zgromadziły już bogatą literaturę,
mającą zarówno clrarakter szczegółowych opracowań jednej grupy zabytków, jak
również raportów wykopaliskowych1 * 3 4.
Prace wykopaliskowe na nekropoli zachodniej Tanais prowadzone były przez
cztery sezony, podczas których zlokalizowano 18 pochówków, w większości słabo
wyposażonych lub ograbionych, oraz 35 jam. Funkcjonowanie nekropoli datowane
jest na I-III wiek po Chr.
Sprzączki należą do jednych z ciekawszych zabytków metalowych pochodzą-
cych z grobów'. W obrębie nekropoli zarejestrowano ich cztery egzemplarze’.
Wszystkie wystąpiły w zespołach grobowych przebadanych podczas jednego sezonu
wykopaliskowego w roku 1996 (fig. 1).
Jama grobu nr 5. zorientowana w7schód-zachód z lekkim odchyleniem w kierun-
ku pólnocym. miała kształt prostokątny z lekko zaokrąglonymi narożnikami. Grób w
części poludmowo-wschodniej został zniszczony przez wkop jamy nr 8. Kości szkie-
letu zachowały się fragmentarycznie. W inwentarzu grobu nr 5 znalazły się: trzy że-
lazne gromki strzał, w7 dwu z nich wystąpiły pozostałości drzewca wykonanego z
topoli i brzozy (poniżej kości miednicy), dzbanek (znaleziony na granicy jamy 8 i
grobu 5) oraz liczne fragmenty ceramiki datow7anej od okresu hellenistycznego po II
wiek po Chr., w tym fragment wylewu misy terra sigillatd* (fig. 2). Na granicy gro-
bu i jamy nr 8 została znaleziona jednodzielna sprzączka z okrągłą ramą (T/96/63)
wykonana z brązu. Rama sprzączki jest okrągła, w przekroju również okrągła, bez
1 Najnowsza literatura: T.M. Arseniewa, T. Scholl, Tanais — trzy lata badań nekropoli zachodniej,
Światowi! 1 (42), fasc. A. 1999, p. 15-16; K. Paczyńska, Czarki megaryjskie z Tanais [StArch 10],
2000, p. 159-168; T. Arseniewa, T. Scholl. Sprawozdanie z kampanii wykopaliskowej przeprowadzonej
na terenie nekropoli Tanais w sezonie 1999, Światowi! 2 (43), fasc. A. 2000, p. 13-16; R. Chowaniec,
Trzy zapinki z nekropoli w Tanais [StArch 11]. 2001. p. 21-23.
‘ Arseniewa, Scholl, Tanais - trzy lata..., p. 15-16.
3 Za udostępnienie całości materiału składam serdeczne podziękowania dr. T. Schollowi.
4 Określenia ceramiki za panią Świetlaną Naumienko. Informacja ustna.