Studia Waweliana (9/10.2000-2001)

1. Kapelusz, miecz i pas - dary papieża Innocentego XI dla króla Jana III Sobieskiego.

Kraków, skarbiec koronny (fot. S. Michta)

nowi III zastąpiono rękojeścią miecza otrzymanego przez
Michała Korybuta w roku 1672 od papieża Klemensa X.

Zachowany kapelusz, opisany przez Zdzisława Ży-
gulskiego jun. i Magdalenę Piwocką126, wykonany był
zapewne równocześnie z mieczem, tzn. przed wigilią
Bożego Narodzenia roku 1676. Oto jego opis według
M. Piwockiej: „Z wiśniowego aksamitu, podszyty czer-
wonym [...] rypsem. Wysoka główka w kształcie spłasz-
czonego walca, rondo obustronnie rozcięte na dwa skrzy-
dła (kryzy) [...] w narożnikach kryzy motywy herbu
Odescalchi - puchary. Z prawej strony główki Gołębica
Ducha Świętego haftowana perłami [...] Na szczycie
kapelusza »słońce« z falistych i prostych promieni spły-
wających po bokach główki oraz ślad po brakującej ster-
czynie [...] Otaczająca główkę wstęga z czerwonego atła-

126Żygułski, o.c., s. 336; Odsiecz wiedeńska 1683, kat. 1/225

[oprać. M. Piwocka],

su w drobny wzór z wolut i splecionych pasm; na dwu
spadających końcach kartusze z herbem Odescalchi oraz
tiara z kluczami papieskimi”127.

Powróćmy tu jeszcze do darów nie przyjętych przez
Jana III. Buonvisi zabrał je z Warszawy do Wiednia,
gdzie były przechowywane do roku 1683. Opuszczając
Wiedeń w lipcu 1683, większą część swych ruchomo-
ści pozostawił w budynku nuncjatury, w tym interesują-
cy nas kapelusz. Miecz wraz z częścią sreber zabrał ze
sobą i, wyjeżdżając do Linzu, pozostawił w Braunau. Gdy
w Rzymie noszono się z myślą wysłania Sobieskiemu
darów znajdujących się w jego ręku, polecił przysłać ka-
pelusz z Wiednia, a miecz z Braunau, by ocenić ich stan
i dokonać przeróbek. O oględzinach zawiadomił kurię
i dzięki temu zachował się opis tych przedmiotów.

127 Odsiecz wiedeńska 1683, kat. 1/225 [oprać. M. Piwocka],

103