Studia Waweliana (13.2007)

Znak złotniczy (po wewnętrznej stronie nasady czerpaka - fig.
15): warsztatu - wiązany monogram AW(?) w tarczy
Zakupiona w r. 1968 w P.P. „Desa” w Warszawie.
Eksponowana na wystawie upamiętniającej dwudziestopięcio-
lecie Państwowych Zbiorów Sztuki na Wawelu, 1969/1970.

Łyżka z półkulistym czerpakiem i sześciobocznym trzonkiem
zakończonym owalną rozetką z kręgielkiem. Nasada czerpaka
w fonnie wydłużonego, dwustronnego kartusza, w którym
stojąca postać rycerza oraz - na odwrocie - herb Belina,
ponad którym monogram: B - P / H - W. Na trzonku napis
wybity puncyną: BEZ LYSZKIZLA SPRWA. LVB. DOBRA.
POTRAWA.

Łyżka była dotąd uważana za polski wyrób z 1. ćwierci w.
XVII. Identyfikacja wybitego na niej znaku warsztatowego
była utrudniona, gdyż jednocześnie podobnej ligatury używała

53 Por. Gradowski, Kasprzak-Miler, o.c., s. 185, nr T 56,
rys. C.

54 Wystawa zabytków sztuki i kultury z epoki polskiego rene-
sansu [katalog wystawy], Kraków 1930, s. 24, nr 98 - jako włas-

toruńska pracownia Assmanna (Asmusa, Erasmusa) Weime-
ra (Weimmer, czynny przed 1611-1626) w ostatnich latach
działalności53. Wyjaśnienie kontrowersji stało się możliwe
dzięki tak samo oznakowanemu kubkowi monetowemu, zdo-
bionemu motywem rozdrobnionych liści mięsistego akantu.
Naczynie to opatrzono herbami i monogramami burgrabiego
Przecława Bronikowskiego h. Osęk (zm. przed 1708) oraz jego
żony Jadwigi Rozbickiej h. Śreniawa (poślubionej 1679, zm.
1718) - przedstawicieli kalwińskiej szlachty wielkopolskiej.
Kubek, obecnie w zbiorach Fundacji im. Ciechanowieckich,
powstał w królewieckim warsztacie Abrahama Wildego. Po-
jawienie się w Wielkopolsce srebra z odległego Królewca nie
może dziwić z uwagi na kalwińską konfesję jego pierwszych
właścicieli. Stylizacja akantu wyklucza powstanie kubka w
pracowni Weimera, zamkniętej w r. 1626.

Łyżkę z identyczną wierszowaną sentencją, datowaną na prze-
łom w. XVI/XVII, eksponowano w roku 1930 w Krakowie54.

ność Muzeum XX Czartoryskich, co pozostaje w sprzeczności
z inwentarzowym zasobem tego muzeum zarówno przedwojennym,
jak i obecnym. Za informacje na ten temat dziękuję Katarzynie
Koperze-Banasik.

7.

Siegfried Ómster

czynny w Gdańsku 1691-1735-por. Fischinger, Nowac-
ki, o.c., s. 134, kat. 28

Kufel (il. 16, 18-21)

1691-1699

wys. 21 cm; 0 stopy 18,35 cm; waga 1195 g
nr inw. 8907

Srebro kute (stopa, korpus, pokrywa), odlewane (ucho,
uchwyt z zawiasem); dekoracja repusowana i cyzelowana.
Poszczególne elementy lutowane. W całości złocony, na
korpusie wtórna warstwa pozłoty (nałożona zapewne w Ro-
sji). Miejscowe przetarcia powierzchni i minimalne odpryski
oryginalnego złocenia, zwłaszcza na uchu.

Znaki złotnicze (pod wylewem w pobliżu uchwytu oraz na
krawędzi pokrywy - il. 17):

- miejski Gdańska z lat 1689-1699 - tarcza z parą krzyży
pod koroną55

- warsztatu Ómstera - SÓ w poziomym owalu56
Zakupiony w r. 2005 w Salonie Antyków & Galerii „Connai-
sseur” w Krakowie.

Kufel cylindryczny z pokrywą i uchem. Stopa okrągła, wybrzu-
szona, korpus oddzielony motywem zygzakowatego sznura,

55 Gradowski, o.c., s. 69, nr 6.

56 Gradowski. Kasprzak-Mi ler, o.c., s. 120,nrG496A.

warga gładka. Pokrywa wybrzuszona analogicznie do stopy,
mocowana na zawiasie do korpusu. Ucho utworzone z trzech
wolut, uchwyt na pokrywie złożony z pary wolutek połączonych
na zawiasie, z motywem przestylizowanego liścia. Na korpusie

156