DOI issue:
Varia
DOI article:Nowacki, Dariusz: Addenda i corrigenda: "Złotnictwo dawnych Prus Królewskich i Książęcych w zbiorach Zamku Królewskiego na Wawelu"
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.19889#0164
znajduje się od r. 1936 w zbiorach wawelskich" . Jest to kufel
z parą scen z życia proroka Eliasza, repusowanych ze znacznie
mniejszą biegłością niż w nowo pozyskanym zabytku. Wysoka
klasa artystyczna repusu jest widoczna zwłaszcza w zestawieniu
z dwoma innymi kuflami z warsztatu Ómstera, dekorowanymi
tą samą starotestamentową sceną w bardzo podobnej redakcji,
przejętej z tego samego pierwowzoru, z drobnymi różnicami w
rozmieszczeniu i charakterystyce postaci. Pierwszy z nich wysta-
wiono na aukcji w Auktionshaus Stuker w Bemie 26 V 2004 (fig.
23); zwraca uwagę uproszczenie rysunku figur, kosztem plastyki
sceny. Drugie naczynie pochodzi z historycznych zasobów Pałacu
Zimowego w Petersburgu (fig. 24)57 58; odróżnia się od omawianego
także precyzjącyzelunku oraz wtórnym wprawieniem w pokrywę
plakiety figuralnej. Ta sama scena, w nieco bardziej uproszczonej
redakcji, występuje na dwóch niemal identycznych wysmukłych
dzbanach z warsztatu Nathanaela Schlaubitza z lat 1690—1699,
z których jeden znajduje się w zbiorach kremlowskich w Mos-
57Fischinger, Nowacki, o.c., kat. 28.
58 St. Petersburg, Państwowy Ermitaż, nr inw. 3 1786 - W blasku
srebra..., s. 94, nr 43 [oprać. M.N. Łopato].
59 nr inw. M3 182, ibidem, s. 108-109, nr 53 [oprać. N.W.
Raszkowan],
60 nr inw. 3 4752, ibidem, s. 112, nr 55 [oprać. M.N. Łopato],
61 Great Scenes of the Bibie. 230 Magnificent 1 ?h-CenturyEngravings.
Matthaeus Merian (the Elder), Mineola-New York 2002, s. nlb.
62 Kat. nr 402. Hóstauktioneu, Bukowski, Stockholm 1976, s. 112,
kwie59, drugi - w petersburskim Ermitażu60. Na odmiennym
wzorze graficznym, bliskim rycinie z leones Biblicae Matthausa
Meriana starszego61, oparto przedstawienie Powrotu Jeftego,
repusowane na kuflu Christiana I Pichgiela62 8 * *.
Wymowa starotestamentowej sceny-w XVII wieku traktowa-
nej jako moralitet o zgubnych skutkach pochopnie składanych
przyrzeczeń - była czytelna nie tylko w oczytanych w Starym
Testamencie protestanckich środowiskach mieszczańskich
Prus Królewskich; mamy liczne świadectwa akceptowania
tego rodzaju dekoracji przez polską szlachtę.
Kufel trzeba uznać za jedno z najlepszych artystycznie dzieł
warsztatu Ómstera i jeden z bardziej interesujących tego typu
zabytków, które ostatnio pojawiły się na polskim rynku an-
tykwarskim. Zwraca uwagę bardzo dobry stan zachowania
naczynia, odmiennie od kondycji innych kufli oferowanych
do sprzedaży, z reguły noszących ślady poważnych uszkodzeń
mechanicznych.
nr 888, tabl. 80 - jako Spotkanie Salomona i królowej Saby. Pani Annie
Frąckowskiej zawdzięczam fotografie oraz infonnacje o przechowywa-
niu tego kufla w zbiorach Museum Haus Hansestadt Danzig w Lubece.
Zob. B.Tucholka-Włodarska,Złotnictwogdańskie [w:]Klejnot
w koronie Rzeczypospolitej. Sztuka zdobnicza Prus Królewskich, I:
Eseje, red. C. Betlejewska, Gdańsk 2006, s. 54-55, il. 10.
Bibl.: W blasku srebra..., s. 109. 112.
8.
Hieronymus III Hol (Holi)
czynny w Gdańsku 1741-1776
158
Przedstawiciel jednej z najsłynniejszych gdańskich rodzin
złotniczych. Urodził się w 1709 w Gdańsku, syn złotnika
Hieronymusa II Hola (czynny 1688-1732). Tytuł mistrzowski
z parą scen z życia proroka Eliasza, repusowanych ze znacznie
mniejszą biegłością niż w nowo pozyskanym zabytku. Wysoka
klasa artystyczna repusu jest widoczna zwłaszcza w zestawieniu
z dwoma innymi kuflami z warsztatu Ómstera, dekorowanymi
tą samą starotestamentową sceną w bardzo podobnej redakcji,
przejętej z tego samego pierwowzoru, z drobnymi różnicami w
rozmieszczeniu i charakterystyce postaci. Pierwszy z nich wysta-
wiono na aukcji w Auktionshaus Stuker w Bemie 26 V 2004 (fig.
23); zwraca uwagę uproszczenie rysunku figur, kosztem plastyki
sceny. Drugie naczynie pochodzi z historycznych zasobów Pałacu
Zimowego w Petersburgu (fig. 24)57 58; odróżnia się od omawianego
także precyzjącyzelunku oraz wtórnym wprawieniem w pokrywę
plakiety figuralnej. Ta sama scena, w nieco bardziej uproszczonej
redakcji, występuje na dwóch niemal identycznych wysmukłych
dzbanach z warsztatu Nathanaela Schlaubitza z lat 1690—1699,
z których jeden znajduje się w zbiorach kremlowskich w Mos-
57Fischinger, Nowacki, o.c., kat. 28.
58 St. Petersburg, Państwowy Ermitaż, nr inw. 3 1786 - W blasku
srebra..., s. 94, nr 43 [oprać. M.N. Łopato].
59 nr inw. M3 182, ibidem, s. 108-109, nr 53 [oprać. N.W.
Raszkowan],
60 nr inw. 3 4752, ibidem, s. 112, nr 55 [oprać. M.N. Łopato],
61 Great Scenes of the Bibie. 230 Magnificent 1 ?h-CenturyEngravings.
Matthaeus Merian (the Elder), Mineola-New York 2002, s. nlb.
62 Kat. nr 402. Hóstauktioneu, Bukowski, Stockholm 1976, s. 112,
kwie59, drugi - w petersburskim Ermitażu60. Na odmiennym
wzorze graficznym, bliskim rycinie z leones Biblicae Matthausa
Meriana starszego61, oparto przedstawienie Powrotu Jeftego,
repusowane na kuflu Christiana I Pichgiela62 8 * *.
Wymowa starotestamentowej sceny-w XVII wieku traktowa-
nej jako moralitet o zgubnych skutkach pochopnie składanych
przyrzeczeń - była czytelna nie tylko w oczytanych w Starym
Testamencie protestanckich środowiskach mieszczańskich
Prus Królewskich; mamy liczne świadectwa akceptowania
tego rodzaju dekoracji przez polską szlachtę.
Kufel trzeba uznać za jedno z najlepszych artystycznie dzieł
warsztatu Ómstera i jeden z bardziej interesujących tego typu
zabytków, które ostatnio pojawiły się na polskim rynku an-
tykwarskim. Zwraca uwagę bardzo dobry stan zachowania
naczynia, odmiennie od kondycji innych kufli oferowanych
do sprzedaży, z reguły noszących ślady poważnych uszkodzeń
mechanicznych.
nr 888, tabl. 80 - jako Spotkanie Salomona i królowej Saby. Pani Annie
Frąckowskiej zawdzięczam fotografie oraz infonnacje o przechowywa-
niu tego kufla w zbiorach Museum Haus Hansestadt Danzig w Lubece.
Zob. B.Tucholka-Włodarska,Złotnictwogdańskie [w:]Klejnot
w koronie Rzeczypospolitej. Sztuka zdobnicza Prus Królewskich, I:
Eseje, red. C. Betlejewska, Gdańsk 2006, s. 54-55, il. 10.
Bibl.: W blasku srebra..., s. 109. 112.
8.
Hieronymus III Hol (Holi)
czynny w Gdańsku 1741-1776
158
Przedstawiciel jednej z najsłynniejszych gdańskich rodzin
złotniczych. Urodził się w 1709 w Gdańsku, syn złotnika
Hieronymusa II Hola (czynny 1688-1732). Tytuł mistrzowski