DOI issue:
Varia
DOI article:Nowacki, Dariusz: Addenda i corrigenda: "Złotnictwo dawnych Prus Królewskich i Książęcych w zbiorach Zamku Królewskiego na Wawelu"
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.19889#0167
(czynny 1728-1763) z r. 1755 lub 176181, Johanna Constan-
tina Langego (czynny 1740-1761) z r. 176182 oraz Johanna
Lehnerta (czynny 1747-1792) z r. 176283. We wszystkich
wymienionych srebrach zwraca uwagę sprawność warszta-
81 European Siher, Sotheby’s, Geneva, 13 V 1991, s. 12, nr 14
(błędnie jako Johann Gottfried Schlaubitz); następnie sprzedana
przez Helga Matzke Kunsthandel w Grunwald.
i2 Silber, Dorotheum, Wien, 28 XI 2000, nr 10.
83 Gdańsk, Muzeum Narodowe, nr inw. MNG/SD/151/MT
towa partii odlewanych, zwłaszcza wolutowych nóżek, przy
zdecydowanych niedostatkach w artystycznym opracowaniu
repusowanych ornamentów, zdradzających prownicjonalizm
ich twórców.
- Klejnot w koronie..., II, s. 238, nr III.91 (oprać. B. Tuchołka-
Włodarska).
Bibl.: Bukowskis Intemationella Auktion varen 2005. Auktion nr 536, Stoc-
kholm. 24-27 V 2005, s. 246, 247, poz. 554; Grosse Kunstauktion 132. Kun-
stauktionshaus Schloss Ahlden, 22-23 IX 2006. poz. 193; Klak, o.c., s. 118.
10.
Ephraim Wischcke
czynny w Gdańsku 1755-1799-por. Fischinger, Nowa-
cki, o.c., s. 207, kat. 51
Czarka do ponczu (fig. 28)
1771
4,4 x 21,4 x 12,5 cm; waga 202,79 g
nr inw. 8906
Srebro kute i wycinane, odlewane (uchwyty), punktowane,
cyzelowane.
Znaki złotnicze (w dnie - fig. 29):
- miejski Gdańska z r. 1771 - tarcza z parą krzyży pod ko-
roną84
- Johanna Lehnerta, kontrolera w latach 1771, 1775 i 1779
- L w nieregularnym obrysie83
- warsztatu Wischckego - WISCH / CKE w polu86
Zakupiona w r. 2005 od Mirosława Zagajewskiego we Wroc-
ławiu.
Okrągła, płaska czarka z szerokim dnem, silnie wydętymi
ściankami i wywiniętą krawędzią. Na osiach, pod wylewem,
dolutowana para uchwytów o formie tzw. koguciego grze-
bienia.
W dnie sześć dziurkowanych, koncentrycznych kół tworzą-
cych rozetę.
Sitko przeznaczone do odcedzania cząstek pomarańczy i przy-
praw od czerwonego wina i brandy, wchodzących w skład
ponczu87. Atrakcyjność tego starannie wykonanego wyrobu
złotniczego o sporych walorach artystycznych polega przede
84 Gradowski, o.c., s. 69, nr 19.
85 Ibidem, s. 70, 76, nr XXII A.
86 Niemal identyczny zob. Gradowski, Kasprzak-Miler,
o.c., s. 139, nr G 581 A.
8 E. Barylewska-Szymańska, W. Szymański, Wokół
wszystkim na rzadkości występowania. Pozostaje on unika-
tem wśród zachowanych XVIII-wiecznych sreber gdańskich.
Jego konwencjonalna forma nawiązuje do najmodniejszych
niemal w całej Europie rozwiązań, rozpropagowanych przez
francuskich i angielskich złotników. Zwłaszcza na Wyspach
Brytyjskich zachowało się bardzo wiele przykładów tego typu
naczyń; wolno sądzić, iż znanych także z okazów przywożo-
nych drogą morską z Anglii do Gdańska.
gdańskiego stołu w drugiej połowie XVIII wieku [w:] ,,... łyżek sre-
brnych... ”, s. 50.
Bibl.: Fine Siher and Collectors 'Items, Phillips, London, 20 VI 2001, nr 42;
„...łyżek srebrnych... ”, s. 424. nr 1.23.1 [oprać. D. Nowacki]
161
tina Langego (czynny 1740-1761) z r. 176182 oraz Johanna
Lehnerta (czynny 1747-1792) z r. 176283. We wszystkich
wymienionych srebrach zwraca uwagę sprawność warszta-
81 European Siher, Sotheby’s, Geneva, 13 V 1991, s. 12, nr 14
(błędnie jako Johann Gottfried Schlaubitz); następnie sprzedana
przez Helga Matzke Kunsthandel w Grunwald.
i2 Silber, Dorotheum, Wien, 28 XI 2000, nr 10.
83 Gdańsk, Muzeum Narodowe, nr inw. MNG/SD/151/MT
towa partii odlewanych, zwłaszcza wolutowych nóżek, przy
zdecydowanych niedostatkach w artystycznym opracowaniu
repusowanych ornamentów, zdradzających prownicjonalizm
ich twórców.
- Klejnot w koronie..., II, s. 238, nr III.91 (oprać. B. Tuchołka-
Włodarska).
Bibl.: Bukowskis Intemationella Auktion varen 2005. Auktion nr 536, Stoc-
kholm. 24-27 V 2005, s. 246, 247, poz. 554; Grosse Kunstauktion 132. Kun-
stauktionshaus Schloss Ahlden, 22-23 IX 2006. poz. 193; Klak, o.c., s. 118.
10.
Ephraim Wischcke
czynny w Gdańsku 1755-1799-por. Fischinger, Nowa-
cki, o.c., s. 207, kat. 51
Czarka do ponczu (fig. 28)
1771
4,4 x 21,4 x 12,5 cm; waga 202,79 g
nr inw. 8906
Srebro kute i wycinane, odlewane (uchwyty), punktowane,
cyzelowane.
Znaki złotnicze (w dnie - fig. 29):
- miejski Gdańska z r. 1771 - tarcza z parą krzyży pod ko-
roną84
- Johanna Lehnerta, kontrolera w latach 1771, 1775 i 1779
- L w nieregularnym obrysie83
- warsztatu Wischckego - WISCH / CKE w polu86
Zakupiona w r. 2005 od Mirosława Zagajewskiego we Wroc-
ławiu.
Okrągła, płaska czarka z szerokim dnem, silnie wydętymi
ściankami i wywiniętą krawędzią. Na osiach, pod wylewem,
dolutowana para uchwytów o formie tzw. koguciego grze-
bienia.
W dnie sześć dziurkowanych, koncentrycznych kół tworzą-
cych rozetę.
Sitko przeznaczone do odcedzania cząstek pomarańczy i przy-
praw od czerwonego wina i brandy, wchodzących w skład
ponczu87. Atrakcyjność tego starannie wykonanego wyrobu
złotniczego o sporych walorach artystycznych polega przede
84 Gradowski, o.c., s. 69, nr 19.
85 Ibidem, s. 70, 76, nr XXII A.
86 Niemal identyczny zob. Gradowski, Kasprzak-Miler,
o.c., s. 139, nr G 581 A.
8 E. Barylewska-Szymańska, W. Szymański, Wokół
wszystkim na rzadkości występowania. Pozostaje on unika-
tem wśród zachowanych XVIII-wiecznych sreber gdańskich.
Jego konwencjonalna forma nawiązuje do najmodniejszych
niemal w całej Europie rozwiązań, rozpropagowanych przez
francuskich i angielskich złotników. Zwłaszcza na Wyspach
Brytyjskich zachowało się bardzo wiele przykładów tego typu
naczyń; wolno sądzić, iż znanych także z okazów przywożo-
nych drogą morską z Anglii do Gdańska.
gdańskiego stołu w drugiej połowie XVIII wieku [w:] ,,... łyżek sre-
brnych... ”, s. 50.
Bibl.: Fine Siher and Collectors 'Items, Phillips, London, 20 VI 2001, nr 42;
„...łyżek srebrnych... ”, s. 424. nr 1.23.1 [oprać. D. Nowacki]
161