DOI Artikel:
Dobrowolski, Witold: Stanisław Kostka Potocki i jego neapolitańskie kontakty
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.35074#0057
Garnitur większych waz
kupiony przez Potockiego
przed 21X111786 ze
zbiorów semi'nary;'nycb
w Nok'/?),' angora noiańska
M. Akdmactiosa, Ateny,
ok. 470-460 p.n.e., am/bra
noiańska Malarza Parta,
Ateny, 460-440 p.n.e.,-
Muzeum Patac
w Wilanowie
^ S.K. Potocki, O sztuce
poiski, Warszawa 1815,
cz. 2, s. 55-56;
M.L. Bernhard, O sztuce
Sztuki" 1 (1956), s. 514-520.
S.K. Potocki, Archiwum
Główne Akt Dawnych
Potockich (daiej: APP),
rkps 262, 1785-1787,
Kostka Potocki..., s. 431-449;
Greek kases..., s. 75-76.
greckich... Grand Tour...),
s. 254-258; idem, Potocki's
Greek kases..., passim; idem,
s. 203-218.
će joow/ew, 4;,y.s7awZa/.y /a/icMcA ot/ .s/^ńi/cA y'g/
/ioc^^/łop' t/o ttttż'y'.t/ż.S'ze; t/o.S'A'otttt/o.S't'/ Z mocy".
Publikując ten sąd w roku 1815, Potocki przypisał sobie świado-
mość, jaką najprawdopodobniej w latach 1785-1786 się nie od-
znaczał. Wbrew zacytowanej powyżej opinii, w pamiętnych ne-
apolit.ańskich tygodniach poszukiwał głównie zabytków dużych,
i to w dodatku nie różnorodnych, lecz o identycznych lub o po-
dobnych formach, kolorystyce i przedstawieniach, które zesta-
wiane w harmonijne grupy po trzy lub pięć naczyń (garnitury,
[ '<- 3 {) nadawałyby się do ozdoby dużych szaf bibliotecznych'",
jest wszakże prawdą, iż z czasem, w trakcie tworzenia kolekcji,
żywo zainteresował się pozyskiwanymi wazami, a kiedy oka-
zało się, iż ma poważne kłopoty ze zdobywaniem „garniturów",
zaczął skupywać obiekty mniejsze i - co ważne - tańsze: orien-
talizujące I il. 12 [ korynckie, czarno- [ i). 13 [ i czerwonofigurowe
attyckie! il. 3 [, czerwonofigurowe italskie, wazy w stylu gnathia,
z dekoracją malowaną na pokoście, a ponadto naczynia czarno-
i czerwonopokostowane lub niepokostowane".
W rezultacie tych działań, w jego kolekcji znalazły się wazy re-
prezentujące różne etapy stylistycznego rozwoju greckiego ma-
larstwa wazowego od okresu późnoorientalizującego po wczes-
nohellenistyczny, utożsamionego z odrębnymi fazami greckiego
rysunku, dokumentującymi jego rozwój ot/ -$/%Acyo j00CZ%/AM t/o
t/okAopa/oocZ Z wory. Nie mamy, oczywiście, pewności,
czy wynikało to ze świadomego wyboru, czy z ograniczeń finan-
sowych'^. Możemy jedynie zauważyć, iż to Winckelmann, którego
Potocki właśnie przyswajał czytelnikowi polskiemu, pierwszy
zwrócił uwagę na ewolucję stylu jako podstawowe kryterium wy-
różnienia trzech wielkich epok w dziejach sztuki greckiej: okresu
pierwotnego, wzniosłego i dekadencji. Waz z okresu dekadencji,
wiązanych z czasem władania Rzymian, w powyższej charakte-
rystyce własnej kolekcji Potocki w ogóle nie wspomina, ponieważ
STUDIA WILANOWSKIE XIX
kupiony przez Potockiego
przed 21X111786 ze
zbiorów semi'nary;'nycb
w Nok'/?),' angora noiańska
M. Akdmactiosa, Ateny,
ok. 470-460 p.n.e., am/bra
noiańska Malarza Parta,
Ateny, 460-440 p.n.e.,-
Muzeum Patac
w Wilanowie
^ S.K. Potocki, O sztuce
poiski, Warszawa 1815,
cz. 2, s. 55-56;
M.L. Bernhard, O sztuce
Sztuki" 1 (1956), s. 514-520.
S.K. Potocki, Archiwum
Główne Akt Dawnych
Potockich (daiej: APP),
rkps 262, 1785-1787,
Kostka Potocki..., s. 431-449;
Greek kases..., s. 75-76.
greckich... Grand Tour...),
s. 254-258; idem, Potocki's
Greek kases..., passim; idem,
s. 203-218.
će joow/ew, 4;,y.s7awZa/.y /a/icMcA ot/ .s/^ńi/cA y'g/
/ioc^^/łop' t/o ttttż'y'.t/ż.S'ze; t/o.S'A'otttt/o.S't'/ Z mocy".
Publikując ten sąd w roku 1815, Potocki przypisał sobie świado-
mość, jaką najprawdopodobniej w latach 1785-1786 się nie od-
znaczał. Wbrew zacytowanej powyżej opinii, w pamiętnych ne-
apolit.ańskich tygodniach poszukiwał głównie zabytków dużych,
i to w dodatku nie różnorodnych, lecz o identycznych lub o po-
dobnych formach, kolorystyce i przedstawieniach, które zesta-
wiane w harmonijne grupy po trzy lub pięć naczyń (garnitury,
[ '<- 3 {) nadawałyby się do ozdoby dużych szaf bibliotecznych'",
jest wszakże prawdą, iż z czasem, w trakcie tworzenia kolekcji,
żywo zainteresował się pozyskiwanymi wazami, a kiedy oka-
zało się, iż ma poważne kłopoty ze zdobywaniem „garniturów",
zaczął skupywać obiekty mniejsze i - co ważne - tańsze: orien-
talizujące I il. 12 [ korynckie, czarno- [ i). 13 [ i czerwonofigurowe
attyckie! il. 3 [, czerwonofigurowe italskie, wazy w stylu gnathia,
z dekoracją malowaną na pokoście, a ponadto naczynia czarno-
i czerwonopokostowane lub niepokostowane".
W rezultacie tych działań, w jego kolekcji znalazły się wazy re-
prezentujące różne etapy stylistycznego rozwoju greckiego ma-
larstwa wazowego od okresu późnoorientalizującego po wczes-
nohellenistyczny, utożsamionego z odrębnymi fazami greckiego
rysunku, dokumentującymi jego rozwój ot/ -$/%Acyo j00CZ%/AM t/o
t/okAopa/oocZ Z wory. Nie mamy, oczywiście, pewności,
czy wynikało to ze świadomego wyboru, czy z ograniczeń finan-
sowych'^. Możemy jedynie zauważyć, iż to Winckelmann, którego
Potocki właśnie przyswajał czytelnikowi polskiemu, pierwszy
zwrócił uwagę na ewolucję stylu jako podstawowe kryterium wy-
różnienia trzech wielkich epok w dziejach sztuki greckiej: okresu
pierwotnego, wzniosłego i dekadencji. Waz z okresu dekadencji,
wiązanych z czasem władania Rzymian, w powyższej charakte-
rystyce własnej kolekcji Potocki w ogóle nie wspomina, ponieważ
STUDIA WILANOWSKIE XIX