Studia Wilanowskie (19.2012)

Ii!.6l Malowany w „ełras^G
z pałacu Połocłacłi w Nałołinie,
po 1806; Muzeum Pałac w Włanowie

lil.7l Po^ó; „etruski" w pałacu w Natołmfe (dawna
syp;'ałn;'aAnnyzryszł$i'ew;'czówPołocł!!'e;), ołs. 1840;
Muzeum Pałac w Wilanowie

następnie wyraz w skupionych wokół Warszawy realizacjach,
nawiązujących bezpośrednio do kształtów i dekoracji antycznej
ceramiki greckiej.
Myślimy tu o Gabinecie Etruskim ze Świątyni Diany w Arkadii*"
] ił. 5 ], piecu z apartamentu Anny z Tyszkiewiczów Potockiej
] ii. 6 I i Pokojach Etruskich w Natolinie*** I ii- 7 ) oraz Gabinetu
Etruskiego w Wilanowie^** I U- 8 ].
Bezpośrednie powiązania rodzinne i siła rodzinnej tradycji, chęć
jej rozwijania i ubogacania, wraz z szacunkiem do wielkiego
przodka - miłośnika waz i twórcy zbioru, czynią oczywisty-
mi powiązania między wazami i poglądami Stanisława Kostki
a wzorowanymi na wazach dziełami: pokojami etruskimi w Na-
tolinie i Gabinetem Etruskim z Wilanowa, choć pierwowzorami
ich są znane w Europie ryciny.
Trudniej jest powiązać z wpływem Potockiego dekorację Gabine-
tu Etruskiego z Arkadii I ii. 5 ). Na pierwszy rzut oka oczywisty
wydaje się wpływ europejskiej mody, zaszczepionej przez Ha-
miltona i ugruntowanej publikacją d'Hancarville'a. Najprościej
zatem byłoby przyjąć, że Helena z Przeździeckich Radziwił-
łowa, zgodnie z panującą modą, swą kolekcję, składającą się
głównie z marmurowych rzeźb grecko-rzymskich i zabytków
rzymskiej sztuki sepulkralnej oraz kilku zaledwie mniejszej
wartości oryginalnych waz, wzbogaciła o wyposażenie gabinetu
warszawskimi imitacjami naczyń greckich, a także dodała de-
korację ścian, utworzoną z przedstawień gemm i oryginalnych
waz greckich, przekopiowanych z publikacji d'Hancarville'a,
zmieniając niewielkie wnętrze gabinetu w rodzaj malowanego

Wrocław 1978, s. 40-46; Et in
2001; J.S. Curi, Arkadia Poiand.
History" 23 (1995), nr 1,
s. 91-112; W. Piwkowski, Arkadia
Topos, Berlin 2004, s. 125;
s. 140-153; W. Dobrowolski
Sztuki" 34 (2010), s. 81-93;
(2010), s. 100-104.
'9 S. Lorentz, Natolin..., s. 69-78;
Wilanowskie" 6 (1980), s. 83-101;
Vdses..., s. 272-279.

STANISŁAW KOSTKA POTOCKI 1 JEGO NEAPOHTAŃSK1E KONTAKTY