DOI Artikel:
Miziołek, Jerzy: Willa Pliniusza Młodszego pod Rzymem i Muzeum Sztuk Pięknych w Warszawie w wizji Stanisława Kostki Potockiego: kilka nowych ustaleń
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.35074#0090
Potocki wrócił do swego projektu po 30 latach, gdy był ministrem
w czasach Księstwa Warszawskiego, a następnie Królestwa
Kongresowego, kiedy to za jego sprawą Uniwersytet Warszawski
zakupił w sumie przeszło 700 odlewów gipsowych najznakomit-
szych rzeźb antycznych. Odlewy te ustawiono w trójnawowej Sali
Kolumnowej, która się szczęśliwie do dziś zachowała. Wykonany
w okresie prac nad rekonstrukcją willi Pliniusza projekt pierw-
szego muzeum w Warszawie przyczynił się zatem znacznie do
rozwoju sztuk pięknych i badań nad antykiem na Uniwersytecie
Warszawskim. Na słynnej rycinie Krzyżanowskiego i Tegazza
ukazane są m.in. następujące dzieła ] ii. 15 j: Syłen z małym Dio-
nizosem (Museo Pio-Clementino, Watykan), Wenns Kapitoiińs/m
(Muzeum Kapitolińskie, Palazzo Nuovo), Dys/mphoros Naukydesa
(Museo Pio-Clementino, Watykan), Germanii? (Luwr); po prawej:
Dionizos Borghese (Luwr), Ą/rodyta z Kapał (Museo Archeologi-
co Nazionale, Neapol), /azon (Luwr), Gladiator Borgdese (Luwr),
Umierający Gai (Muzeum Kapitolińskie, Palazzo Nuovo), Centaury
Farietti (Muzeum Kapitolińskie, Palazzo Nuovo)^.
2005, s. 111-117 i przede
Warszawa 2008.
s. 210-227.
Zamiast zakończenia
Pliniuszowa willa z ogrodem, winnicą, warzywnikiem, błękitem
nieba i morzem, musiała być dla jej właściciela niemal Heliko-
nem - o czym pisze w jednym ze swych listów - i naturalną
koleją rzeczy musiała szczególnie fascynować ludzi oświecenia,
w epoce prawdziwego, opartego na badaniach archeologicznych,
kultu antyku. Rekonstrukcja willi podjęta przez hrabiego Poto-
ckiego może być uznawana za dzieło wybitne z artystycznego
punktu widzenia i niezwykle erudycyjne w perspektywie arche-
ologii i historii sztuki. Po przebadaniu źródeł pisanych i licznych
zabytków antycznych, idąc śladami Scipiona Maffei i Johanna Joa-
chima Winckelmanna, znakomity przedstawiciel polskiego oświe-
cenia dokonał wyczynu unikatowego w skali światowej^. Refleksy
pracy nad rekonstrukcją Laurentiny widoczne są we wzniesionej
przez Szymona Rogumiła Zuga willi w Natolinie (niegdyś ba-
żantarnia) i w fasadzie kościoła św. Anny w Warszawie. Przede
wszystkim jednak wizualizacja willi-toposu literackiego stała się
punktem wyjścia do projektu Muzeum Sztuk Pięknych w Warsza-
wie, w znacznej części zrealizowanego w murach Uniwersytetu
Warszawskiego. Opowiedzą o tym przygotowywana publikacja
i film w technologii 3D, którego wstępna wersja powstała już
w 2008 roku.
Dziękuję Mikołajowi Raliszewskiemu i Maciejowi Tarkowskiemu
za owocną współpracę w badaniach nad Laurentiną a Hubertowi
Kowalskiemu za zdjęcia z książki Perriera.
WtLLA PUNtUSZA MŁODSZEGO POD RZYMEM...
w czasach Księstwa Warszawskiego, a następnie Królestwa
Kongresowego, kiedy to za jego sprawą Uniwersytet Warszawski
zakupił w sumie przeszło 700 odlewów gipsowych najznakomit-
szych rzeźb antycznych. Odlewy te ustawiono w trójnawowej Sali
Kolumnowej, która się szczęśliwie do dziś zachowała. Wykonany
w okresie prac nad rekonstrukcją willi Pliniusza projekt pierw-
szego muzeum w Warszawie przyczynił się zatem znacznie do
rozwoju sztuk pięknych i badań nad antykiem na Uniwersytecie
Warszawskim. Na słynnej rycinie Krzyżanowskiego i Tegazza
ukazane są m.in. następujące dzieła ] ii. 15 j: Syłen z małym Dio-
nizosem (Museo Pio-Clementino, Watykan), Wenns Kapitoiińs/m
(Muzeum Kapitolińskie, Palazzo Nuovo), Dys/mphoros Naukydesa
(Museo Pio-Clementino, Watykan), Germanii? (Luwr); po prawej:
Dionizos Borghese (Luwr), Ą/rodyta z Kapał (Museo Archeologi-
co Nazionale, Neapol), /azon (Luwr), Gladiator Borgdese (Luwr),
Umierający Gai (Muzeum Kapitolińskie, Palazzo Nuovo), Centaury
Farietti (Muzeum Kapitolińskie, Palazzo Nuovo)^.
2005, s. 111-117 i przede
Warszawa 2008.
s. 210-227.
Zamiast zakończenia
Pliniuszowa willa z ogrodem, winnicą, warzywnikiem, błękitem
nieba i morzem, musiała być dla jej właściciela niemal Heliko-
nem - o czym pisze w jednym ze swych listów - i naturalną
koleją rzeczy musiała szczególnie fascynować ludzi oświecenia,
w epoce prawdziwego, opartego na badaniach archeologicznych,
kultu antyku. Rekonstrukcja willi podjęta przez hrabiego Poto-
ckiego może być uznawana za dzieło wybitne z artystycznego
punktu widzenia i niezwykle erudycyjne w perspektywie arche-
ologii i historii sztuki. Po przebadaniu źródeł pisanych i licznych
zabytków antycznych, idąc śladami Scipiona Maffei i Johanna Joa-
chima Winckelmanna, znakomity przedstawiciel polskiego oświe-
cenia dokonał wyczynu unikatowego w skali światowej^. Refleksy
pracy nad rekonstrukcją Laurentiny widoczne są we wzniesionej
przez Szymona Rogumiła Zuga willi w Natolinie (niegdyś ba-
żantarnia) i w fasadzie kościoła św. Anny w Warszawie. Przede
wszystkim jednak wizualizacja willi-toposu literackiego stała się
punktem wyjścia do projektu Muzeum Sztuk Pięknych w Warsza-
wie, w znacznej części zrealizowanego w murach Uniwersytetu
Warszawskiego. Opowiedzą o tym przygotowywana publikacja
i film w technologii 3D, którego wstępna wersja powstała już
w 2008 roku.
Dziękuję Mikołajowi Raliszewskiemu i Maciejowi Tarkowskiemu
za owocną współpracę w badaniach nad Laurentiną a Hubertowi
Kowalskiemu za zdjęcia z książki Perriera.
WtLLA PUNtUSZA MŁODSZEGO POD RZYMEM...