Studia Wilanowskie (19.2012)

In.2] M. fMarchlomTJ
Carlo, I Pastori dArcadia,
wg GM Arcadi dal 1690 al 1800.
Onomasticon, a cara
dl A. M. Glorgetti Vlchl,
Borna 1977

lit.3l Bzym, Bosco Parraslo -
siedziba Accademla dellArcadla,
projehł Antonio Canerarl, 1726,
rysnneh; Accademla Nazlonale
di San Baca, Bzym

I ił. 4 j Dyplom Stanisława
Koslhl Potockiego jako członka
Accademła dellArcadla;
Archiwom Główne Akt Dawnych
w Warszawie, Archiwom Pohllczne
Potockich, rkps 366, Zbiór
nominacji i dyplomatów..., k. 21;

26 AGAD, APP, rkps 255,
Stanisława Potockiego.
22 S.K. Potocki, Ziemiańska,
czyli wie;'ska architektura,
ok. 1820(7), AGAD,
APP, rkps 243, Zbiór
Aneks H, 8.
26 Ibidem, k. 130; druk:
Aneks 11, 8.

W kraju kontynuował współpracę ze Stanisławem Zawadzkim
i pogłębiał umiejętności projektowania, a także znajomość jesz-
cze renesansowej tradycji uprawiania architektury jako sztuki
pięknej, teraz - w końcu XVłłł wieku - opartej też na archeologii
oraz na historii architektury. Wykształcenie, znajomość sztu-
ki dawnej i ówczesne przekonanie o konieczności poddawania
jej wzorów osądowi smaku (gont) sprawiły, że Potocki uważał
się za powołanego do określania „wizji" nowej sztuki. Jego włas-
noręczne rysunki, wykonane w szkicowniku zatytułowanym
/dees d'architecture, 7779^, świadczą, że projekty te pojmował
jako wizualizacje swych idei, jak to objaśniał
w pismach-?. Pogląd ten był ugruntowany w scamozziańskiej
teorii Mei, według której to architekt-twórca w rysun-
ku koncepcyjnym, nawet szkicowym, przekazuje istotę projek-
tu, którego staranne wykonanie może być powierzone biegłemu
kreślarzowi, a realizacja - architektowi praktykowi^. W przypad-
ku Pilawity, jego ghost designers byli współpracujący z nim archi-
tekci profesjonalni: Stanisław Zawadzki i Chrystian Piotr Aigner.
Według Stanisława Kostki Potockiego, „reforma architek-
tury" w Polsce, o której myśłał co najmniej od roku 1775,
miała połegać na „nowej" klasycyzacji. Tę zaś należało rozpo-
cząć od poznania dawnych, najwybitniejszych rozwiązań po-
szczególnych tematów i typów, by następnie „poprawić je"

STUDIA WILANOWSKIE XIX