DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.31852#0098
lico wyrównane, a miejscami szczeliny pomiędzy głazami wypełniają mniejsze kamienie.
Fundament typu F-ł jest wykonany bardzo starannie, a głazy układano ściśle, we wkopie
o przekroju zazwyczaj prostokątnym, tylko nieznacznie rozszerzającym się ku górze.
Grubość tego fundamentu jest zróżnicowana: od ok. 1,3 m w ławach podfilarowych, przez
ok. 1,1 m w budynku prostokątnym i kościele jednonawowym, do ok. 0,8 m w partiach
pierwotnego obejścia części centralnej. Jego wysokość jest również zmienna: od naj-
głębszego — ok. 1,5 w ławach podfilarowych (ok. 1 m — część spajana gliną, ok. 0,5 m
— zaprawą), poprzez ok. 0,9 m do 1 m we wschodniej części budowli prostokątnej, aż
do 0,4-0,5 m w jego części zachodniej ( Fot. 19, Fot. 90).
F-11 — fundament wykonany z nieobrabianych otoczaków (o przeciętnej średnicy ok. 0,2 m),
zalanych bardzo obficie zaprawą typu Ił-A. Zaprawa szczelnie wypełnia miejsca pomiędzy
kamieniami, zachodząc na ich lico i tworząc miejscami gładką, jednolitą, gipsową
powierzchnię. Jego głębokość jest zróżnicowana, od ok. 0,3 m w obejściach, przez
ok. 0,5 m pod filarami, do ok. 0,8 m pod murem Ula (Fot. 7, Fot. 31, Fot. 32).
F-111 —jego wysokość wynosi ok. 0,3 m, a został wykonany z wtórnie użytych płytek kamiennych
(pochodzących z rozbiórki), obficie zalanych zaprawą typu łł-A. Zbliżony do typu F-łłł
jest fundament (F-11 la — w aneksie 2 kościoła jednonawowego) wykonany również
z płytek i niewielkich okrzesków, o niewielkiej głębokości (0,2-0,3 m), lecz bez użycia
zaprawy; spoiwem jest glina przemieszana z ziemią (Fot. 8).
F-IV—skonstruowany z jednej warstwy wielkich głazów narzutowych, połączonych bardzo
twardą i spoistą gliną, wysokości ok. 0,6 m (Fot. 30).
F-V — średniej wielkości otoczaki przemieszane z mniejszymi kamieniami i drobnym żwirem,
spojone szarą zaprawą typu C-l i C-11, z widocznymi drobinami ziemi, w układzie
nieregularnym i o niestarannym wykonaniu. Głębokość od ł do 1,3 m (Fot. 37).
Aby obraz lednickich budowli był pełny, swoje miejsce w tym opisie znaleźć muszą również
zachowane relikty posadzek oraz tynków pokrywających ściany. W obrębie budowli centralnej
odsłonięto trzy poziomy użytkowe, z czego dwa stanowiły reszty oryginalnych posadzek. Pierwszy
poziom użytkowy, P-1, stanowi posadzka z jastrychowego gipsu wykonana z zaprawy typu 1-A.
Występuje ona na poziomie 112,60 npm. Z tym właśnie poziomem związane są dwa zagłębienia
interpretowane jako baseny chrzcielne (Fot. 5). Drugi poziom użytkowy związany jest z drugą
posadzką (P-H, 112,90 npm), wykonaną z zaprawy typu B (Fot. 6). Pozostałością trzeciego poziomu
użytkowego wnętrza (P-111, 113,0m npm) jest krucha i pylasta warstwa szarej zaprawy typu C,
z domieszką żwiru, okruchów węgla drzewnego i drobinami zapraw A i B (Fot. 57). We wnętrzu
budynku podłużnego nie udało się wyróżnić poziomów użytkowych w postaci zachowanych in situ
reliktów posadzek. Należy jednak przypuszczać, iż co najmniej pomieszczenie V (,,aula") otrzymało
posadzkę z zaprawy typu B, gdyż wskazują na to bardzo liczne fragmenty destruktu takiej wylewki,
grubości kilku centymetrów i o wygładzonych powierzchniach, znajdujące się w zasypisku wykopu
G. Masanetza (na odcinku przecinającym pomieszczenie V), wybranym ponownie w latach 1989-90.
Zaprawy typu A, B i C posłużyły również do wykonania tynków pokrywających ściany. We wnętrzu
budowli centralnej zachowały się pozostałości tynku "FI, który został wykonany z zaprawy typu 1-A.
Zaprawę typu 11-A wykorzystano jako tynk "FU, który nakładał się osobną i łatwo oddzielającą
się warstwą na tynk "FI. Tynk "Fil tworzył zapewne powierzchnię basenu w południowym ramieniu
krzyża, po jego przebudowie (Fot. 55).
Tynk typu "FIU wykonano z zaprawy typu B. Z uwagi na swoją strukturę i zabarwienie ten typ
tynku jest najłatwiejszy do wyodrębnienia, zachowało się kilkanaście jego fragmentów w różnych
częściach założenia dwuczłonowego (Fot. 4).
Tynk "FIV to występująca w rejonie pomieszczenia VI zaprawa typu C. Jego chrakterystyczną
cechą są ślady zaznaczenia spoin muru za pomocą wąskiego rowku wykonanego końcem kielni
(Fot. 58).
72
Fundament typu F-ł jest wykonany bardzo starannie, a głazy układano ściśle, we wkopie
o przekroju zazwyczaj prostokątnym, tylko nieznacznie rozszerzającym się ku górze.
Grubość tego fundamentu jest zróżnicowana: od ok. 1,3 m w ławach podfilarowych, przez
ok. 1,1 m w budynku prostokątnym i kościele jednonawowym, do ok. 0,8 m w partiach
pierwotnego obejścia części centralnej. Jego wysokość jest również zmienna: od naj-
głębszego — ok. 1,5 w ławach podfilarowych (ok. 1 m — część spajana gliną, ok. 0,5 m
— zaprawą), poprzez ok. 0,9 m do 1 m we wschodniej części budowli prostokątnej, aż
do 0,4-0,5 m w jego części zachodniej ( Fot. 19, Fot. 90).
F-11 — fundament wykonany z nieobrabianych otoczaków (o przeciętnej średnicy ok. 0,2 m),
zalanych bardzo obficie zaprawą typu Ił-A. Zaprawa szczelnie wypełnia miejsca pomiędzy
kamieniami, zachodząc na ich lico i tworząc miejscami gładką, jednolitą, gipsową
powierzchnię. Jego głębokość jest zróżnicowana, od ok. 0,3 m w obejściach, przez
ok. 0,5 m pod filarami, do ok. 0,8 m pod murem Ula (Fot. 7, Fot. 31, Fot. 32).
F-111 —jego wysokość wynosi ok. 0,3 m, a został wykonany z wtórnie użytych płytek kamiennych
(pochodzących z rozbiórki), obficie zalanych zaprawą typu łł-A. Zbliżony do typu F-łłł
jest fundament (F-11 la — w aneksie 2 kościoła jednonawowego) wykonany również
z płytek i niewielkich okrzesków, o niewielkiej głębokości (0,2-0,3 m), lecz bez użycia
zaprawy; spoiwem jest glina przemieszana z ziemią (Fot. 8).
F-IV—skonstruowany z jednej warstwy wielkich głazów narzutowych, połączonych bardzo
twardą i spoistą gliną, wysokości ok. 0,6 m (Fot. 30).
F-V — średniej wielkości otoczaki przemieszane z mniejszymi kamieniami i drobnym żwirem,
spojone szarą zaprawą typu C-l i C-11, z widocznymi drobinami ziemi, w układzie
nieregularnym i o niestarannym wykonaniu. Głębokość od ł do 1,3 m (Fot. 37).
Aby obraz lednickich budowli był pełny, swoje miejsce w tym opisie znaleźć muszą również
zachowane relikty posadzek oraz tynków pokrywających ściany. W obrębie budowli centralnej
odsłonięto trzy poziomy użytkowe, z czego dwa stanowiły reszty oryginalnych posadzek. Pierwszy
poziom użytkowy, P-1, stanowi posadzka z jastrychowego gipsu wykonana z zaprawy typu 1-A.
Występuje ona na poziomie 112,60 npm. Z tym właśnie poziomem związane są dwa zagłębienia
interpretowane jako baseny chrzcielne (Fot. 5). Drugi poziom użytkowy związany jest z drugą
posadzką (P-H, 112,90 npm), wykonaną z zaprawy typu B (Fot. 6). Pozostałością trzeciego poziomu
użytkowego wnętrza (P-111, 113,0m npm) jest krucha i pylasta warstwa szarej zaprawy typu C,
z domieszką żwiru, okruchów węgla drzewnego i drobinami zapraw A i B (Fot. 57). We wnętrzu
budynku podłużnego nie udało się wyróżnić poziomów użytkowych w postaci zachowanych in situ
reliktów posadzek. Należy jednak przypuszczać, iż co najmniej pomieszczenie V (,,aula") otrzymało
posadzkę z zaprawy typu B, gdyż wskazują na to bardzo liczne fragmenty destruktu takiej wylewki,
grubości kilku centymetrów i o wygładzonych powierzchniach, znajdujące się w zasypisku wykopu
G. Masanetza (na odcinku przecinającym pomieszczenie V), wybranym ponownie w latach 1989-90.
Zaprawy typu A, B i C posłużyły również do wykonania tynków pokrywających ściany. We wnętrzu
budowli centralnej zachowały się pozostałości tynku "FI, który został wykonany z zaprawy typu 1-A.
Zaprawę typu 11-A wykorzystano jako tynk "FU, który nakładał się osobną i łatwo oddzielającą
się warstwą na tynk "FI. Tynk "Fil tworzył zapewne powierzchnię basenu w południowym ramieniu
krzyża, po jego przebudowie (Fot. 55).
Tynk typu "FIU wykonano z zaprawy typu B. Z uwagi na swoją strukturę i zabarwienie ten typ
tynku jest najłatwiejszy do wyodrębnienia, zachowało się kilkanaście jego fragmentów w różnych
częściach założenia dwuczłonowego (Fot. 4).
Tynk "FIV to występująca w rejonie pomieszczenia VI zaprawa typu C. Jego chrakterystyczną
cechą są ślady zaznaczenia spoin muru za pomocą wąskiego rowku wykonanego końcem kielni
(Fot. 58).
72