Vatikan, Biblioteca Apostolica Vaticana, Pal. lat. 718

Sammelhandschrift zum Kanonischen Recht

Pergament · 1, 2, 152, 2 Bll. · 14 × 10 cm · Mitteleuropa / Italien · 14. Jh. / 2. Hälfte 15. Jh.


Schlagwörter (GND)
Psalter / Fragment / Kanonisches Recht / Traktat / Zehnt / Beichte / Buße / Sünden / Zins / Wucher / Tausch / Messe / Ungerechtigkeit / Dekretalen / Urkunde / Papsturkunde / Causa / Eucharistie / Sakrament / Todsünde / Abt / Absolution / Konstanzer Konzil.
Typus (Überlieferungsform)
Codex.
Beschreibstoff
Pergament.
Umfang
1, 2, 152, 2 Bll.
Format (Blattgröße)
14 × 10 cm.
Zusammensetzung (Lagenstruktur)
Hs. mit Fragment (I. Bll. a–b; II. Bll. 1–146). (I-1)1a + … + (I-1)152*. Vorderspiegel Gegenbl. von 1a, Hinterspiegel Gegenbl. von 152*. Zählfehler: Auf 112 folgen 2 ungez. Bll. Lagenformel ab 151* unklar.
Seiten-, Blatt- und Lagenzählung
Römische Foliierung des 17. Jhs. (a–b, 1–146). Bei ungez. Bll. Zählung der Digitalisate übernommen (1a, 112a–112b, 147*–151*). Durchgehend auf letzter Versoseite der Lage auf Fußsteg rechts Reklamant im rechten Winkel zum Text (nicht auf 90v, 132v, 142v).
Zustand
Kaum Flecken. Insbesondere rote Tinte zuweilen verblasst, mitunter zur Unleserlichkeit. Ansonsten gut erhalten. Auf den letzten Bll. unten Schimmel, auf 150* Wasserschaden.


Einband
Dunkelrotes Maroquinleder auf Pappe mit blindgeprägtem Palmettenrahmen, zwischen 1878 und 1903 in Rom gefertigt. Auf dem Rücken aktuelle Signatur in Gold, darüber Wappenstempel von Papst Leo XIII. in Gold (Schunke, Einbände 2.2, S. 849).
Provenienz
Augsburg / Heidelberg.
Geschichte der Handschrift
Modernes blaues Signaturschild der Vaticana Pal. lat. 718 auf dem vorderen Spiegel aus blauem Papier. Mit Blick auf die Schrift und die Texte, die sich zu einem guten Teil mit dem Werk des Antoninus von Florenz (1389–1459) auseinandersetzen, ist davon auszugehen, dass die Hs. in der zweiten Hälfte des 15. Jhs. in Italien entstand. Späterhin wurde sie von Ulrich Fugger (1526–1584) erworben, wie die Signatur auf 1r 394: seor: suggeriert (nicht bei Lehmann, Fuggerbibliotheken). Dass dem Codex erst in der Heidelberger Zeit, nachdem die Sammlung Fuggers auf testamentarischen Wunsch an den Pfälzer Kurfürsten gelangt war und schließlich in die Bibliotheca Palatina einging, zwei Bll. aus einem Psalter des 14. Jhs. vorgebunden wurden, dafür sprechen die Fugger-Signatur und eine weitere Altsignatur 350 [durchgestrichen] auf 1r, dem Beginn der eigentlichen Texte, während sich die Capsa-Nummer C. 175, darunter die Allacci-Signatur 782 [durchgestrichen] und eine weitere Altsignatur 350 auf dem ersten vorgebundenen Bl. ar befinden.

Faksimile
https://digi.ub.uni-heidelberg.de/diglit/bav_pal_lat_718
Literatur
BioBib Jurists, Antoninus Florentinus (r045); Raymond Creytens, Les cas de conscience soumis à S. Antonin de Florence par Dominique de Catalogne O.P., in: Archivum fratrum Praedicatorum 28 (1958), S. 149–220, hier S. 164–211; Raymond Creytens, Les „Consilia“ de S. Antonin de Florence O.P., in: Archivum fratrum Praedicatorum 37 (1967), S. 263–342, hier S. 264–271, 323–329; Kristeller, Iter Italicum 6, S. 355; Mirabile, Città del Vaticano, Biblioteca Apostolica Vaticana, Pal. lat. 718; Montuschi, Le biblioteche, S. 335; OVL, Pal.lat.718; Schunke, Einbände 2.2, S. 849; Stevenson, Latini, S. 257f.
Verzeichnis der im Katalogisierungsprojekt abgekürzt zitierten Literatur

Fragment (Bl. a–b)

Sachtitel / Inhalt
Psalterium (Fragment).
Entstehungsort
Mitteleuropa.
Entstehungszeit
14. Jh.
Typus (Überlieferungsform)
Fragment.
Beschreibstoff
Pergament.
Umfang
2 Bll.
Format (Blattgröße)
14 × 10 cm.
Zusammensetzung (Lagenstruktur)
Ib .
Seiten-, Blatt- und Lagenzählung
s. zum Codex.

Schriftraum
13 × 8 cm.
Spaltenanzahl
2 Spalten.
Zeilenanzahl
32 Zeilen.
Angaben zu Schrift / Schreibern
Von einer Hand in einer Textualis, deren a über das Mittelband hinausragt und die Häkchen als feine Haarstriche anstelle von i-Punkten setzte.
Buchgestaltung
Zeilengerüst mit Tinte vorgezogen. Anfänge der Psalmen mit alternierend blauer oder roter Lombarde über zwei Zeilen hervorgehoben. Ferner alternierend blaue und rote Satzmajuskeln zur Strukturierung des Texts.
Buchschmuck
s. Buchgestaltung.

Provenienz
Heidelberg.

1) ara–bvb Digitalisat

Titel
Psalterium (Fragment).
Angaben zum Text
Umfasst Ps 103,5–105,28.
Incipit
ara … [stabili]tatem suam non inclinabitur in seculum seculi …
Explicit
bvb … ›etinitiati sunt in Belphe[gor…Text bricht ab].
Edition
Biblia sacra iuxta Vulgatam versionem, hrsg. von Robert Weber / Bonifatius Fischer / Roger Gryson, Stuttgart 52010, S. 899–906.

(Bl. 1–146)

Sachtitel / Inhalt
Sammelhandschrift zum Kanonischen Recht.
Entstehungsort
Italien.
Entstehungszeit
2. Hälfte 15. Jh.
Typus (Überlieferungsform)
Faszikel.
Beschreibstoff
Pergament.
Umfang
1, 2, 152, 2 Bll.
Format (Blattgröße)
14 × 10 cm.
Zusammensetzung (Lagenstruktur)
11 V110 + II112b + 3 V142 + IV150* + 1151* .
Seiten-, Blatt- und Lagenzählung
s. zum Codex.

Schriftraum
9 × 6,5 cm.
Spaltenanzahl
1 Spalte.
Zeilenanzahl
23–25 Zeilen.
Angaben zu Schrift / Schreibern
Alle Texte wurden von einer Hand in einer gut lesbaren humanistischen Kursive geschrieben.
Buchgestaltung
Zeilengerüst mit Tinte vorgezogen. Rubriken und rote Paragrafenzeichen zur Gliederung der Texte. Raum für eingerückte Initialen freigelassen, Angaben für Rubrikator noch vorhanden, allein auf 1r rote Lombarde mit Aussparung ausgeführt.
Buchschmuck
s. Buchgestaltung.

Nachträge und Benutzungsspuren
Lediglich einige grafische Verweiszeichen.

Provenienz
Augsburg / Heidelberg.

2) 1r–3v Digitalisat

Verfasser
Antoninus von Florenz (GND-Nr.: 118897489).
Titel
Tractatus de decimis.
Angaben zum Text
Entspricht der ‚Summa theologica moralis‘, Liber 2, Titulus 4, Capitulum 3, vgl. Mirabile; Kaeppeli, Scriptores OP 1, Nr. 248, S. 87.
Rubrik
1r ›Incipit tractatus reverentissimi archiepiscopi Florentini domini Anthonini de decimis soluendis‹.
Incipit
1r ›Dedecimis soluendis: Quia confessores debent facere conscienciam confitentibus …
Explicit
3v … quomodo excusentur et facienda sit eis consciencia dictum est supra. Explicit.

3) 3v–11v Digitalisat

Titel
De peccatis manus physicae et moralis.
Incipit
3v Manus dectractoria. Manus feneratoria. Manus fraudatoria …
Explicit
11v … et sic sanguis emundabit conscienciam omnium nostrum [!] quod ille concedat qui sine fine uiuit et regnat. Amen.

4) 12r–14v Digitalisat

Beteiligte Personen
Antoninus von Florenz (GND-Nr.: 118897489).
Titel
Exzerpt aus der ‚Summa theologica moralis‘ des Antoninus von Florenz.
Angaben zum Text
Beginnend in Liber 3, Titulus 17, Capitulum 18, fortgeführt in Buch 3, Titulus 1, Capitulum 11.
Rubrik
12r ›Quinque regule ad cognoscendum peccatum si est mortale uel non secundum eundem reverendissimum archiepiscopum Florentinum dominum magistrum Anthoninum‹.
Incipit
12r Prima regula est quod quando amor uel affectio ad aliquam creaturam tantum crescit …
Explicit
14v … uel incontinentis metum non aut quod pro libito. Explicit.
Edition
Der Text liegt in keiner modernen Edition vor, erschien aber bereits 1477–80 als Inkunabel (GW 02185–02198, 2 Sp. 472a, 02198a).

5) 15r–21v Digitalisat

Beteiligte Personen
Antoninus von Florenz (GND-Nr.: 118897489).
Titel
Exzerpt aus der ‚Summa theologica moralis‘ des Antoninus von Florenz.
Angaben zum Text
Liber 2, Titulus 1, Capitulum 7, § 39–44.
Rubrik
15r ›Eiusdem reverendissimi archiepiscopi domini Anthonini Florentini de Socidis animalium‹.
Incipit
15r Interogandum [!] est de traditione animalium …
Explicit
21v … fit quedam compensatio unius cum altero ad uitanda litigia. Explicit.
Edition
GW 02185–02198, 2 Sp. 472a, 02198a.

6) 22r–25r Digitalisat

Beteiligte Personen
Antoninus von Florenz (GND-Nr.: 118897489).
Titel
Exzerpt aus der ‚Summa theologica moralis‘ des Antoninus von Florenz.
Angaben zum Text
Hier als ‚Tractatus de usuris‘ überschrieben, so auch bei Mirabile, mit diesem aber nicht übereinstimmend, vielmehr ein Exzerpt dessen, der aufgenommen wurde in die ‚Summa theologica moralis‘ als Liber 2, Titulus 1, Capitulum 6–7; Kaeppeli, Scriptores OP 1, Nr. 244, S. 84.
Rubrik
22r ›Eiusdem reverendissimi archiepiscopi Florentini magistri Anthonini ordinis Predicatorum Tractatus de usuris‹.
Incipit
22r Nota quod recta usura fit et sine peccato …
Explicit
25r … siue plus accepturus sit siue non usurarius est secundum intentionem.
Edition
GW 02185–02198, 2 Sp. 472a, 02198a.

7) 25r–26r Digitalisat

Titel
Exzerpt aus VI 5.5.1–5.5.2.
Rubrik
25r ›Constitutio concilii Lateranensis contra usurarios edita sub diuinę maledictionis interminatione‹.
Incipit
25r ›Precipimusinuiolabiliter obseruari …
Explicit
26r … pene predicti concilii statuimus subiacere. Finit.
Edition
Corpus Iuris Canonici 2, Sp. 1081f.

8) 26r–26v Digitalisat

Titel
Circumstantiae confessionis quas habere debet vera confessio.
Rubrik
26r ›Circumstantię confessionis quas habere debet uera confessio iuxta illud prophete: Dixi confitebor aduersum me iniustitias meas domino et tu remisisti impietatem peccati mei‹.
Incipit
26r Prima circumstantia est quod ipsa confessio debet esse premediata …
Explicit
26v … et tu remisisti.

9) 27r–31v Digitalisat

Beteiligte Personen
Antoninus von Florenz (GND-Nr.: 118897489).
Titel
Exzerpt aus der ‚Summa theologica moralis‘ des Antoninus von Florenz.
Angaben zum Text
Hier als ‚Tractatus de cambiis‘ überschrieben, so auch bei Mirabile, Tractatus de cambiis, mit diesem aber nicht übereinstimmend, sondern vielmehr ein Exzerpt dessen, der aufgenommen wurde in die ‚Summa theologica moralis‘ als Liber 2, Titulus 1, Capitulum 7, § 48–51; vgl. Kaeppeli, Scriptores OP 1, Nr. 245, S. 85.
Rubrik
27r ›Jncipit Tractatus de cambiis secundum eundem reuerendissimum magistrum Anthoninum archiepiscopum Florentinum‹.
Incipit
27r Cambia fiunt tripliciter et de quolibet horum [!] uidendum est si licitum …
Explicit
31v … qui studet. Finis de cambiis.
Edition
GW 02185–02198, 2 Sp. 472a, 02198a.

10) 32r–38v Digitalisat

Verfasser
Antoninus von Florenz (GND-Nr.: 118897489).
Titel
Tractatus de defectibus divini officii et missae.
Angaben zum Text
Entspricht der ‚Summa theologica moralis‘, Liber 3, Titulus 13, Capitulum 4 und 6; vgl. Kaeppeli, Scriptores OP 1, Nr. 251, S. 89; Mirabile, Tractatus de defectibus divini officii et missae.
Rubrik
32r ›Jncipit tractatus eiusdem reuerendissimi archiepiscopi Florentini domini fratris Anthonini de celebratione, obligatione ac defectibus diuini offitii. Et primo de tribus conditionibus personarum quę tenentur ad officium‹.
Incipit
32r Circa diuinum offitium plurima quęruntur …
Explicit
38v … tunc desinit teneri. Finis.
Edition
GW 02185–02198, 2 Sp. 472a, 02198a.

11) 39r Digitalisat

Titel
De levi et gravi et enormi iniuria.
Rubrik
39r ›De levi et gravi et enormi iniuria‹.
Incipit
39r Iniuria leuis est et leuis iudicatur …
Explicit
39r … tamen circa finem.

12) 39r–39v Digitalisat

Beteiligte Personen
Innozenz IV. (GND-Nr.: 118555650).
Titel
Exzerpt aus der Dekretale ‚Perlectis‘ Papst Innozenz IV.
Rubrik
39r ›Declaratio domini Innocentii pape 4i de leui iniuria‹.
Incipit
39r Circa absolutionem excommunicationis nos dubitare perspeximus …
Explicit
39v … quam contra statuta canonum aliquid delinquere.
Edition
Peter D. Clarke, Between Avignon and Rome. Minor Penitentiaries at the Papal Curia in the Thirteenth and Fourteenth Centuries, in: Rivista di Storia della Chiesa in Italia 63 (2009), S. 455–510, hier S. 508–510.

13) 40r Digitalisat

Titel
Dekretale ‚Ad evitanda scandala‘ Papst Martin V.
Angaben zum Text
1418 im Kontext des Konstanzer Konzils publizierte Dekretale.
Rubrik
40r ›Constitutio siue extrauagans domini Martini pape vi, facta in concilio Constantię, scilicet de obseruantia censurarum tam a iure quam ab homine emanantium‹.
Incipit
40r Ad euitanda scandala et multa pericula [Zeilenfüller] et ad subueniendum conscientiis timoratis omnibus Christi fidelibus indulgemus …
Explicit
40r … uolumus abstineri iuxta canonicas sanctiones.
Edition
Bernhard Hübler, Die Constanzer Reformation und die Concordate von 1418, Leipzig 1867, S. 186–191, 335f., 349f.

14) 40v–41r Digitalisat

Titel
Breve Papst Eugen IV.
Angaben zum Text
Ausgestellt am 7. Juli 1446.
Rubrik
40v ›Constitutio seu extrauagans domini Eugenii 4i de communione fienda a fidelibus in die [Zeilenfüller] sancto Pasce, uel aliter ut infra continetur‹.
Incipit
40v Eugenius episcopus seruus seruorum dei dilecte fili [!] salutem et apostolicam benedictionem. Fide digna relatione …
Explicit
41r … Datum Romę apud sanctum Petrum sub anulo nostro secreto pontificatus nostri anno xvio die viii Iulii.
Edition
Zeffirino Lazzeri, De epistola quadam inedita S. Ioannis a Capistrano circa communionem paschalem (1445), in: Archivum Franciscanum historicum 21 (1928), S. 269–284, hier S. 282f.

15) 41r–42r Digitalisat

Titel
De quinque causis ob quas differri debet sacramentum corporis Christi.
Angaben zum Text
42r Notiz über Theologen und Juristen.
Rubrik
41r ›De quinque causis ob quas differri debet sacramentum corporis Christi‹.
Incipit
41r Quequam [!] sunt genera personarum quibus differtur corpus Christi seu datur dillationis terminus …
Explicit
42r … super eo de raptoribus.

16) 42v–67r Digitalisat

Verfasser
Antoninus von Florenz (GND-Nr.: 118897489).
Titel
Conclusiones et decisiones in foro conscientiae.
Angaben zum Text
vgl. Creytens, Les cas, S. 165–176.
Rubrik
42v ›Incipit eiusdem reuerendissimi in Christo patris fratris [Zeilenfüller] Anthonini responsio facta fratri Dominico de Cathelonia [!] ordinis Predicatorum super infrascriptis dubiis‹.
Incipit
42v Reuerende pater, post commendationem in Christo Iesu domino nostro …
Explicit
67r … quum dominus deus dederit sibi hanc contricionem et uoluntatem.
Edition
Der Text liegt in keiner modernen Edition vor, erschien aber bereits 1497 als Wiegendruck (GW 02136, 02138–02140); 57r–65v ediert bei Creytens, Les „Consilia“, S. 323–329.

17) 67r–69r Digitalisat

Verfasser
Antoninus von Florenz (GND-Nr.: 118897489).
Titel
Conclusiones et decisiones breves in foro conscientiae.
Angaben zum Text
Ende des vorherigen Textes mit Anfang des hier dargebrachten Textes verschränkt. Zum Inhalt vgl. Creytens, Les cas, S. 197–220.
Rubrik
67r ›Alie declarationes eiusdem sub maxima breuitate‹.
Incipit
67r Si non potest quis uitare peccatum mortale …
Explicit
69r … Respondeo de iniunctis a canone scilicet septenii.
Edition
Creytens, Les cas, S. 198–203.

18) 69v–87v Digitalisat

Verfasser
Antoninus von Florenz (GND-Nr.: 118897489).
Titel
Remedia contra omnia vitia.
Rubrik
69v ›[Anfang unleserlich]… reuerendissimum Anthoninum archiepiscopum Florentinum ordinis Predicatorum‹.
Incipit
69v Dicendum est primo de gula …
Explicit
87v … siue etiam dispensatos uel commutatos peccat mortaliter.

19) 88r–90v Digitalisat

Verfasser
Antoninus von Florenz (GND-Nr.: 118897489).
Titel
Formae sacramentorum ecclesiae.
Rubrik
88r [unleserlich].
Incipit
88r Forma sacramenti baptismi hęc est …
Explicit
90v … uel alia signa exprimentia consensum.Finiunt forme sacramentorum ecclesię catholicę secundum reuerendissimum magistrum Anthoninum archiepiscopum Florentinum ordinis Predicatorum‹.

20) 91r–109r Digitalisat

Verfasser
Antoninus von Florenz (GND-Nr.: 118897489).
Titel
Tractatus de circumstantiis confessionis et interrogationis.
Angaben zum Text
Exzerpt aus der ‚Summa theologica moralis‘, Liber 3, Titulus 14, Capitulum 19. – 109r Notiz über die Erteilung des Segens in der Sonntagsmesse.
Rubrik
91r ›Incipit quondam Tract[at]us eiusdem reuerendissimi Anthonini archiepiscopi Florentini de circumstantijs confessionis et interrogationis‹.
Incipit
91r Confessio ut ab Augustino diffinitur est …
Explicit
109r … quod illud debeant expedire.
Edition
GW 02185–02198, 2 Sp. 472a, 02198a.

21) 109v–112v Digitalisat

Titel
Sentenzen und Definitionen aus dem Kanonischen Recht.
Angaben zum Text
Zitate, zumeist dem Decretum Gratiani entnommen. – 112ar-112bv leeres Zeilengerüst.
Rubrik
109v ›Libro v. d. xxxiii‹.
Incipit
109v Quidam ad confessionem de criminibus ueniunt …
Explicit
112v … alteri facere nolite, ii. q. i. primo.

22) 113r–119r Digitalisat

Verfasser
Antoninus von Florenz (GND-Nr.: 118897489).
Titel
Declarationes factae in aliquibus casibus a iure in quibus cognoscitur peccatum mortale.
Rubrik
113r ›Quedam declarationes facte per eundem reuerendissimum Anthoninum archiepiscopum Florentinum in aliquibus casibus a iure in quibus cognoscitur peccatum mortale. Prima pars operis‹.
Incipit
113r Secundum theologos et omnes iuris doctores …
Explicit
119r … et plangenda non perpetrare.

23) 119r Digitalisat

Titel
Interrogationes quae secundum Anselmum debent fieri infirmo morienti.
Rubrik
119r ›Interrogationes quę secundum Anselmum debe[n]t fieri infirmo morienti, quas si ore confessus fuerit credens corde non dubitatur de eius salute‹.
Incipit
119r Interrogare debet si credit omnia quę sunt fidei christianę …
Explicit
119r … merita passionis Christi Iesu.

24) 119v Digitalisat

Verfasser
Thomas von Aquin (GND-Nr.: 118622110).
Titel
Sentenzen aus der ‚Summa theologica‘ des Thomas von Aquin.
Incipit
119v Honor debetur superioribus vostre [!] excellentię …
Explicit
119v> … ut domini et parentes, 22e q. 63.
Edition
S. Thomæ Aquinatis Summa theologica, Bd. 8, Supplementum. De resurrectione. Appendix, Bar-le-Duc 1873, S. CCXIII.

25) 120r–140v Digitalisat

Verfasser
Antoninus von Florenz (?) (GND-Nr.: 118897489).
Titel
Sammlung von ‚Casus‘.
Angaben zum Text
Ab 132r große Übereinstimmung mit Passagen aus dem Roten Buch des Metropolitankapitels von Auch, hier in der Autorschaft Antoninus von Florenz zugeschrieben; Livre Rouge du chapitre métroplitain de Sainte-Marie d’Auch, hrsg. von J. Duffour (=Archives historiques de la Gascogne 11 [1907]), S. 132–148. – 141r leeres Zeilengerüst.
Rubrik
120r ›Aliqui casus in quibus quis tenetur ex reatu sanguinis licet actualiter non occiderit uidelicet quoad sanctos ordines accipiendos uel exequendos exempti a iure canonico per reuerendissimum Anthoninum archiepiscopum Florentinum‹.
Incipit
120r Qui homini uel mulieri aliquid male facit …
Explicit
140v … Gaudent etiam priuillegio quod aliqui inferiores illis non possunt eos excommunicare.

26) 141v Digitalisat

Titel
Casus in quibus dispensant abbates.
Angaben zum Text
Auszug aus den ‚Casus papales, episcopales et abbatiales‘.
Rubrik
141v ›Casus in quibus abbates dispensant‹.
Incipit
141v Dispensant abbates cum religionem ingresso …
Explicit
141v … nisi per eos qui sunt in illis.
Edition
Die Reservate zu Anfang des XVI. Jahrhunderts, in: Zeitschrift für Philosophie und katholische Theologie N.F. 11,3 (1850), S. 208–213, hier S. 213; vollständiger jedoch: GW 06186.

27) 142r Digitalisat

Titel
Exzerpt aus X 5.38.13.
Rubrik
142r ›Capitulum infrascriptum ad litteram sumptum est ex libro decretalium 5o contra medicos non curantes prius salutem animę quam corporis, De penitentiis et remissionibus capitulo Quum infirmitas‹.
Incipit
142r Quum infirmitas corporalis nonnunquam ex peccato proueniat …
Explicit
142r … quod in periculum animę conuertatur.
Edition
Corpus iuris canonici 2, Sp. 888.

28) 142v Digitalisat

Titel
Exzerpt aus X 5.39.49.
Rubrik
142v ›Capitulum infrascriptum habetur contra statutarios et scriptores statutorum existentium contra libertatem ecclesie, excerptum De sententia excommunicationis ad litteram sic habetur‹.
Incipit
142v Nouerit fraternitas tua …
Explicit
142v … uel in publicam formam iudicata scribere.
Edition
Corpus iuris canonici 2, Sp. 910.

29) 142v–143v Digitalisat

Verfasser
Aurelius Augustinus (GND-Nr.: 118505114) / Thomas von Aquin (GND-Nr.: 118622110).
Titel
Sentenzen des Augustinus und des Thomas von Aquin.
Rubrik
142v ›Augustini sententia et ponitur in decretis, XXIII. q. IIIJ. co Quotiens‹.
Incipit
142v Quotiens cunque aut dies natalis dominj …
Explicit
143v … et per consequens sibi ipsis.

30) 144r–146r Digitalisat

Titel
Absolutionsformeln.
Rubrik
144r ›Forma absolutionis ab excommunicationem minori‹.
Incipit
144r Ego absoluo te a uinculo excommunicationis minoris …
Explicit
146r … notatur circa finem summę reuerendissimi Antoninj archiepiscopi Florentinj.


Bearbeitet von
Dr. Thorsten Huthwelker, Universitätsbibliothek Heidelberg, 2024.


Zitierempfehlung:


Vatikan, Biblioteca Apostolica Vaticana, Pal. lat. 718. Beschreibung von: Dr. Thorsten Huthwelker (Universitätsbibliothek Heidelberg), 2024.


Katalogisierungsrichtlinien
Die Katalogisierungsrichtlinien finden Sie hier.

Beschreibung erstellt im Rahmen des Projektes Erschließung von 876 mittelalterlichen und frühneuzeitlichen lateinischen Handschriften der Heidelberger Bibliotheca Palatina in der Vatikanischen Bibliothek in Rom.