Sztuka Ameryki Łacińskiej (1.2011)

Formy narracyjne retablos andyjskich. Casus Peru i Boliwii

151

[4. Florr del Llanto, Ediberto Jimenez, Ayacucho 1991, Ediberto Jimenez
(fot. Jędrzej Kotarski)]


2.1.4. Edilberto Jiménez
Praca innego syna Florentina Jimeneza, Edilberto: retablo historyczne „El
hombre” wskazuje, że artysta uległ wpływom ideologii lewicowej. W pracy
wyraźnie dominuje pragnienie ukazanie walki klas - zupełnie nowa jest też
kompozycja. W centralnej części znajduje się sylwetka zakrwawionego męż-
czyzny zrywającego kajdany spinające jego ręce i nogi. Tą wyeksponowaną,
usytuowaną na planie koła sylwetkę otacza pierścień pięciu scen zamykających
się także w zarysie koła. Wspólnym mianownikiem jest określenie osób win-
nych wyzysku chłopów andyjskich. Pierwsza scena związana jest z warunkami
pracy w górskich majątkach ziemskich w systemie gamonales. Zawiera sylwet-
kę ekonoma i właściciela, druga scena ukazuje pracę w warunkach, gdy ekono-
ma zastąpił urzędnik administracji państwowej. W trzeciej scenie zilustrowa-
ny jest kapitalista - cudzoziemiec wchodzący na tereny Peru w imieniu obcych
korporacji. W czwartej scenie widać wojsko stające przeciw chłopom na wsi,
zaś piąta scena ilustruje wyzysk w kopalniach. To retablo musiało powstać pod
wpływem fascynacji obietnicami SL, gdyż sylwetka w centralnej części zrywa-
jąca kajdany spina poszczególne sceny w ekspresyjnym akcie protestu. Arty-
sta w tym okresie odszedł wyraźnie od tradycji retablos, ozdabiając tylko drzwi
typową, wcześniej stosowaną ornamentyką z motywami kwiatowymi. Równie
wymowne są dwie inne jego prace, które wskazują na dalszą ewolucję poglą-
dów artysty.