DOI Heft:
Nr. 3
DOI Artikel:Boberski, Wojciech: [Rezension von: John Bury, Forty-three sheets of architectural drawings by Giacomo Briano da Modena S. J. (1589-1649). The Society's architect in Poland and in Northern Italy: A hitherto unkown work of major importance for the history of the European architectural treatise]
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.48737#0292
WOJCIECH BOBERSKI
Forty-three sheets of architectural drawings by Giacomo Briano da Modena S. J. (1589—
—1649), The Soczety's archited in Poland and in Northern Italy. A hitherto unknown work
of major importance for the history of the European architectural treatise A Cathalogue
by John Bury. Milano b.d., s. nieliczb. 22, 7 tabl.
Biografia Giacomo Briano, opublikowana przez
Jerzego Paszendę (Biografia architekta Giacomo
Briano. Biul. Hist. Sztuki. XXXV, 1973, nr 1, s. 10—
—18) dała nam wgląd w działalność wybitnego archi-
tekta jezuickiego, którego ambicja i temperament,
uniemożliwiając zgodne współdziałanie z dysponen-
tami spowodowały, że większość projektów pozosta-
wił na papierze lub nie zrealizował do końca. Skła-
niał się do studiów teoretycznych, bezskutecznie
prosił generała zakonu o pozwolenie na komentowa-
nie traktatów architektonicznych, później skrupulat-
nie gromadził wzorniki i własne projekty. Zbiór ten
uległ rozproszeniu. Kilkanaście perfekcyjnie wyko-
nanych planów i pomiarów, przechowywanych w
Paryżu, we Lwowie i w Wiedniu stanowi w więk-
szości propozycje przesyłane władzom Towarzystwa
do akceptacji.
Znaczna część owego prywatnego zbioru architek-
ta znalazła się w mediolańskiej kolekcji Francesca
RadaelPego. Katalog tych rysunków, opracowany
przez angielskiego historyka sztuki Johna Bury zo-
stał opublikowany w Mediolanie około roku 1985
nakładem właściciela kolekcji, w ilości 500 egzempla-
rzy. Udokumentowano zbiór 43 rysunków (wiele
z nich dwustronnych) częściowo zachowując ory-
ginalną, pierwotną numerację. Są to rysunki znako-
mite, wykreślone niezwykle precyzyjnie i jak sądzi
John Bury, przygotowywane z myślą o publikacji
traktatu. Potwierdza to obecność czterech kart wy-
pełnionych przedstawieniami porządków, zawierają-
cych na odwrocie moralno-religijny komentarz o ar-
chitekturze, oraz szczegółowa literacja lub numeracja,
często alternatywnie proponowanych, elementów bu-
dowli.
Materiał poddany został wstępnemu uporządkowa-
niu i identyfikacji, w wyniku której rysunki pogru-
powano w 17 zespołów, w zależności od tematu
11. 1. Giacomo Briano, Projekt kaplicy Gostomskich
przy kościele św. Piotra i Pawia w Sandomierzu, (Ko-
lekcja F. RadaeWego w Mediolanie: według katalogu
J. Bury, rys. XXXIX verso). Repr. W. Wolny.
284
Forty-three sheets of architectural drawings by Giacomo Briano da Modena S. J. (1589—
—1649), The Soczety's archited in Poland and in Northern Italy. A hitherto unknown work
of major importance for the history of the European architectural treatise A Cathalogue
by John Bury. Milano b.d., s. nieliczb. 22, 7 tabl.
Biografia Giacomo Briano, opublikowana przez
Jerzego Paszendę (Biografia architekta Giacomo
Briano. Biul. Hist. Sztuki. XXXV, 1973, nr 1, s. 10—
—18) dała nam wgląd w działalność wybitnego archi-
tekta jezuickiego, którego ambicja i temperament,
uniemożliwiając zgodne współdziałanie z dysponen-
tami spowodowały, że większość projektów pozosta-
wił na papierze lub nie zrealizował do końca. Skła-
niał się do studiów teoretycznych, bezskutecznie
prosił generała zakonu o pozwolenie na komentowa-
nie traktatów architektonicznych, później skrupulat-
nie gromadził wzorniki i własne projekty. Zbiór ten
uległ rozproszeniu. Kilkanaście perfekcyjnie wyko-
nanych planów i pomiarów, przechowywanych w
Paryżu, we Lwowie i w Wiedniu stanowi w więk-
szości propozycje przesyłane władzom Towarzystwa
do akceptacji.
Znaczna część owego prywatnego zbioru architek-
ta znalazła się w mediolańskiej kolekcji Francesca
RadaelPego. Katalog tych rysunków, opracowany
przez angielskiego historyka sztuki Johna Bury zo-
stał opublikowany w Mediolanie około roku 1985
nakładem właściciela kolekcji, w ilości 500 egzempla-
rzy. Udokumentowano zbiór 43 rysunków (wiele
z nich dwustronnych) częściowo zachowując ory-
ginalną, pierwotną numerację. Są to rysunki znako-
mite, wykreślone niezwykle precyzyjnie i jak sądzi
John Bury, przygotowywane z myślą o publikacji
traktatu. Potwierdza to obecność czterech kart wy-
pełnionych przedstawieniami porządków, zawierają-
cych na odwrocie moralno-religijny komentarz o ar-
chitekturze, oraz szczegółowa literacja lub numeracja,
często alternatywnie proponowanych, elementów bu-
dowli.
Materiał poddany został wstępnemu uporządkowa-
niu i identyfikacji, w wyniku której rysunki pogru-
powano w 17 zespołów, w zależności od tematu
11. 1. Giacomo Briano, Projekt kaplicy Gostomskich
przy kościele św. Piotra i Pawia w Sandomierzu, (Ko-
lekcja F. RadaeWego w Mediolanie: według katalogu
J. Bury, rys. XXXIX verso). Repr. W. Wolny.
284