Zakład Architektury Polskiej i Historii Sztuki <Warschau> [Hrsg.]: Biuletyn Historii Sztuki i Kultury (7.1939)

(4)

TARTAK I MŁYN

81

Ryc. 81. Młyn wodny J. Dymitrowi cza. Kosz.


W rzeciono (ryc. 80, D) ustawione jest w żelaznej panewce na walnicy 1).
Wrzeciono ma przekrój kwadratowy, co pozwala obracać się wraz z nim trybowi-
sześcierni (ryc. 80, 82, E).
Tryb składa się z dwóch okutych bednarką krążków. Między krążkami
wprawione są kołki o przekroju kroplowym, ostrzami zwrócone na zewnątrz.
Tryb zazębia się z kołem zębatym.
Na górną część wrzeciona nałożona jest paprzyca (ryc. 81, F). Pa-
przyca wchodzi w wycięcia dolnej powierzchni kamienia młyńskiego (wierzch-
niaka) —- głównego elementu urządzeń przemiałowych, wprawiając go w ruch
obrotowy.
URZĄDZENIA PRZEMIAŁOWE składają się ze złożenia kamieni młyń-
skich (ryc. 78, 79, 80, H) i zespołu, podającego zboże do przemiału. Zespół ten
tworzą: kosz (ryc. 78, 80, I), skrzynka (ryc. 80, 81, J), dźwignia regulująca pochy-
x) Walnica, belka, ponad walem kola młyńskiego w poprzek leżąca, w której osadzona jest
panewka (ŚLĄSKI).

Biuletyn

6