38*
ν. Dobschütz, Christusbilder.
τιθ-έντες τό ,,η δ* ησται έπ' έσχάρ% έν πυρός ανγ%" αντί τον „nur/
20 £σχάρ%", τις γαρ άν νοη&είη πέπλου άνά&εσις παρά τοΐς γόνασι; κσ.Ι
οϊ την προσωδίαν δε διαστρέφοντες, ,,γοννάσιν" ώς &υιάσιν, οποτέρως
άν δέξωνται, απεραντολογοΰσιν, εί'θ-' ϊκετείας ερμηνεύοντες είτε φρένας,
πολλά δε των αρχαίων της Ad-ηνας ξόανων καΟ-ήμενα δείκννται κα&ά-
περ έν Φώκαια Μασσαλία ^Ρώμη ΧΊω άλλαις πλείοσιν.
Die völlige Zerstörung des alten llion hat zugegeben u. a. der Rhetor
Lykurgos (c. 326 v. Chr.), den Iiiern zu Gefallen bestritten Hellanikos
(ob der Logograph c. 407 v. Chr. oder der Grammatiker, Schüler des Aga-
thokles, c. 200 v. Chr.? cf. Christ3 325. 595). Die Schlussstelle wird zitiert
von Eustathios 128b 3.
d) XII 53 (II 797) von dem Heiligtum der Göttermutter zu Pessinüs:
Πεσσινοϋς δ3 έστίν έμπόριον των ταύτη μέγιοτον, ιερόν έχον της
μητρός των &εών σεβασμού μεγάλου τυγγάνον καλοΰσι <5' αυτήν
"Αγδιστιν. οϊ δ3 ιερείς το παλαιόν μεν δννάσται τίνες ήσαν, ϊερωσΰνην
καρπονμενοι μεγάλην, νννϊ δε τούτων μεν αϊ τιμαΐ πο)>ν μεμείωνται,
5 το δε εμπόριον σνμμένει' κατεσκεϋασται δ' υπό τών'Ατταλικών βασι-
λέων ϊεροπρεπώς τό τέμενος ναω τε και ατοαις λευκολί&οις' επιφανές
ί' εποίησαν ^Ρωμαίοι τό ιερόν, σ.φίδρυμα έν&ένδε της &εοϋ μεταπεμ-
χράμενοι κατά τους της Σιβνλλης χρησμούς, κα&άπερ και του Ασκλ.η-
πιον τοϋ έν Επιδανρορ.
Hieran ist vor allem interessant, dass die berühmte Translation des
Bildes der grossen Göttermutter nach Rom vom Standpunkt der Priester
von Pessinüs sich wie Übernahme einer Kopie darstellt, die den heimischen
Kult keineswegs schädigt, im Gegenteil nur um so berühmter macht.
Dazu stimmt eine Notiz bei Valerius Maximus I, 1. 2 (Halm ρ. 3l0): item
Matri deüm saepe numero imperatores nostri conpotes victoriarum suscepta
vota Pcssinuntcm profccti solrerunt. Strabo selbst zeigt, dass diese Trans-
lation nichts- Vereinzeltes war, durch Hinweis auf die des Asklepios von
Epidauros im J. 463 = 291 (Mommsen, Rom. Gesch. I8 438; s. 53b. 86).
Pausanias hat wiederholt bei der Beschreibung griechischer Tempel zu be-
richten, das Kultbild sei nach Rom verschleppt: so von dem der Dioskuren
in Pharai (Achaia): Vll 225 (ed. Schubert II 56f): Φαρενσι δε οσον πέντε
σταδίους καϊ δέκα άπωτέρω της πόλ.εως εστίν άλσος Διοσκούρων, δάψναι
μάλιστα έν αύτω πεφύκασι' ναός δε ουκ ήν έν αυτοί ονδε αγάλματα-
κομισθ-ηναι δε οι έπιχωριοί φασιν ές^Ρώμην τά αγάλματα — ebenso von
einem Athenebild zu Triteia (Achaia): ibd. 9 (p. 57): έστι δε και Ά&ηνας
ναός' τό δε άγαλμα λίθ-ου τό έψ ημών τό δε άρχαΐον ές ^Ρώμην, κα9ά
οϊ Τριτεεΐς λέγουσιν, έκομίσ&η. Neben der religiösen Tendenz, mit den
Götterbildern der Stadt den Schutz und die Fürsorge der Götter zu ver-
schaffen, mag vielfach auch archäologischer Sammeleifer römischer Beamter
mitgewirkt haben: man denke anVerres! Vgl. über das Zusammenschlep-
pen von Kuriositäten aller Art L. Friedländer, Darstellungen aus der Sitten-
geschichte Roms6, 1888, I 45—50.
ν. Dobschütz, Christusbilder.
τιθ-έντες τό ,,η δ* ησται έπ' έσχάρ% έν πυρός ανγ%" αντί τον „nur/
20 £σχάρ%", τις γαρ άν νοη&είη πέπλου άνά&εσις παρά τοΐς γόνασι; κσ.Ι
οϊ την προσωδίαν δε διαστρέφοντες, ,,γοννάσιν" ώς &υιάσιν, οποτέρως
άν δέξωνται, απεραντολογοΰσιν, εί'θ-' ϊκετείας ερμηνεύοντες είτε φρένας,
πολλά δε των αρχαίων της Ad-ηνας ξόανων καΟ-ήμενα δείκννται κα&ά-
περ έν Φώκαια Μασσαλία ^Ρώμη ΧΊω άλλαις πλείοσιν.
Die völlige Zerstörung des alten llion hat zugegeben u. a. der Rhetor
Lykurgos (c. 326 v. Chr.), den Iiiern zu Gefallen bestritten Hellanikos
(ob der Logograph c. 407 v. Chr. oder der Grammatiker, Schüler des Aga-
thokles, c. 200 v. Chr.? cf. Christ3 325. 595). Die Schlussstelle wird zitiert
von Eustathios 128b 3.
d) XII 53 (II 797) von dem Heiligtum der Göttermutter zu Pessinüs:
Πεσσινοϋς δ3 έστίν έμπόριον των ταύτη μέγιοτον, ιερόν έχον της
μητρός των &εών σεβασμού μεγάλου τυγγάνον καλοΰσι <5' αυτήν
"Αγδιστιν. οϊ δ3 ιερείς το παλαιόν μεν δννάσται τίνες ήσαν, ϊερωσΰνην
καρπονμενοι μεγάλην, νννϊ δε τούτων μεν αϊ τιμαΐ πο)>ν μεμείωνται,
5 το δε εμπόριον σνμμένει' κατεσκεϋασται δ' υπό τών'Ατταλικών βασι-
λέων ϊεροπρεπώς τό τέμενος ναω τε και ατοαις λευκολί&οις' επιφανές
ί' εποίησαν ^Ρωμαίοι τό ιερόν, σ.φίδρυμα έν&ένδε της &εοϋ μεταπεμ-
χράμενοι κατά τους της Σιβνλλης χρησμούς, κα&άπερ και του Ασκλ.η-
πιον τοϋ έν Επιδανρορ.
Hieran ist vor allem interessant, dass die berühmte Translation des
Bildes der grossen Göttermutter nach Rom vom Standpunkt der Priester
von Pessinüs sich wie Übernahme einer Kopie darstellt, die den heimischen
Kult keineswegs schädigt, im Gegenteil nur um so berühmter macht.
Dazu stimmt eine Notiz bei Valerius Maximus I, 1. 2 (Halm ρ. 3l0): item
Matri deüm saepe numero imperatores nostri conpotes victoriarum suscepta
vota Pcssinuntcm profccti solrerunt. Strabo selbst zeigt, dass diese Trans-
lation nichts- Vereinzeltes war, durch Hinweis auf die des Asklepios von
Epidauros im J. 463 = 291 (Mommsen, Rom. Gesch. I8 438; s. 53b. 86).
Pausanias hat wiederholt bei der Beschreibung griechischer Tempel zu be-
richten, das Kultbild sei nach Rom verschleppt: so von dem der Dioskuren
in Pharai (Achaia): Vll 225 (ed. Schubert II 56f): Φαρενσι δε οσον πέντε
σταδίους καϊ δέκα άπωτέρω της πόλ.εως εστίν άλσος Διοσκούρων, δάψναι
μάλιστα έν αύτω πεφύκασι' ναός δε ουκ ήν έν αυτοί ονδε αγάλματα-
κομισθ-ηναι δε οι έπιχωριοί φασιν ές^Ρώμην τά αγάλματα — ebenso von
einem Athenebild zu Triteia (Achaia): ibd. 9 (p. 57): έστι δε και Ά&ηνας
ναός' τό δε άγαλμα λίθ-ου τό έψ ημών τό δε άρχαΐον ές ^Ρώμην, κα9ά
οϊ Τριτεεΐς λέγουσιν, έκομίσ&η. Neben der religiösen Tendenz, mit den
Götterbildern der Stadt den Schutz und die Fürsorge der Götter zu ver-
schaffen, mag vielfach auch archäologischer Sammeleifer römischer Beamter
mitgewirkt haben: man denke anVerres! Vgl. über das Zusammenschlep-
pen von Kuriositäten aller Art L. Friedländer, Darstellungen aus der Sitten-
geschichte Roms6, 1888, I 45—50.