DOI Artikel:
Nogieć-Czepielowa, Ewa: Pozostałości dekoracji rzeźbiarskiej I katedry wawelskiej
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.20356#0025
74083. Na dwu kapitelach z cyborium występują
krzyże, na tarczach trzeciego „nieruchoma" rozeta
wielołopatkowa, a na czwartym inna rozeta złożona
z okręgu połączonego z jego zaznaczonym wypukło
środkiem przy pomocy czterech stykających się
końcami łuków, zwróconych grzbietami do środka.
Drugi podobny zespół tworzą kapitele cyborium
Św. Eleukadiusza z kościoła S. Apollinare in Classe
(z lat 806-816) (ryc. 15)84. Tutaj mamy tylko jeden
kapitel z krzyżem, a trzy pozostałe są zróżnicowa-
nymi, dla każdego kapitela innymi rozetami.
Są również kapitele, na których znajduje się
więcej niż jeden element układu. Przykładem może
być kapitel z Muzeum w Cividale (w Friuli)85,
datowany na w. VIII, z dwiema rozetami roz-
mieszczonymi jedna nad drugą na osi tarczy. Górna
jest rozetą płatkową, dolna spiralą. Zróżnicowane
kształtem rozety występują także na kapitelach
z 2 poł. w. VIII znajdujących się w Ispettorato
Archeologico w Spoleto (ryc. 16)86. Wszystkie
trzy elementy układu, krzyż z dwiema rozetami po
bokach, widzimy na abakusie kapitela z kościoła
Św. Zenona w Bardolino (Garda)87, użyte niezależnie
od dekoracyjnie zastosowanych rozet, zdobiących
jego tarcze. Podobny układ znajduje się na tarczy
kapitela w kościele S. Vicenzo w Prato w Mediolanie
z w. VIII (ryc. 17)88. Tak duża ilość przykładów
zastosowania krzyża w otoczeniu rozet do dekoracji
płyt i kapiteli w kościołach północno włos kich nie
pozostawia wątpliwości, że także znaki symboliczne
na kapitelu wawelskim mają źródło w przedromań-
skiej sztuce północnowłoskiej. Pozostaje do omówie-
8,! Arslan, La pittura ..., tabl. 1. — Kautzsch, o.c.,
ryc. 9 na s. 12.
84 Kautzsch, o.c., ryc. 43 na s. 40, ryc. 44 na s. 41 do
tekstu s. 36. — Rivoira, o.c., s. 166, ryc. 155.
85 Rivoira, o.c., ryc. 153.
88 J. Serra, o.c., tabl. XXXIX b do tekstu s. 73-74,
tabl. XL do tekstu s. 75.
87 Arslan, La pittura..., tabl. 31.
88 Cattaneo, o.c., ryc. 59.
2 — Folia Historiae Artium, t. X
17
krzyże, na tarczach trzeciego „nieruchoma" rozeta
wielołopatkowa, a na czwartym inna rozeta złożona
z okręgu połączonego z jego zaznaczonym wypukło
środkiem przy pomocy czterech stykających się
końcami łuków, zwróconych grzbietami do środka.
Drugi podobny zespół tworzą kapitele cyborium
Św. Eleukadiusza z kościoła S. Apollinare in Classe
(z lat 806-816) (ryc. 15)84. Tutaj mamy tylko jeden
kapitel z krzyżem, a trzy pozostałe są zróżnicowa-
nymi, dla każdego kapitela innymi rozetami.
Są również kapitele, na których znajduje się
więcej niż jeden element układu. Przykładem może
być kapitel z Muzeum w Cividale (w Friuli)85,
datowany na w. VIII, z dwiema rozetami roz-
mieszczonymi jedna nad drugą na osi tarczy. Górna
jest rozetą płatkową, dolna spiralą. Zróżnicowane
kształtem rozety występują także na kapitelach
z 2 poł. w. VIII znajdujących się w Ispettorato
Archeologico w Spoleto (ryc. 16)86. Wszystkie
trzy elementy układu, krzyż z dwiema rozetami po
bokach, widzimy na abakusie kapitela z kościoła
Św. Zenona w Bardolino (Garda)87, użyte niezależnie
od dekoracyjnie zastosowanych rozet, zdobiących
jego tarcze. Podobny układ znajduje się na tarczy
kapitela w kościele S. Vicenzo w Prato w Mediolanie
z w. VIII (ryc. 17)88. Tak duża ilość przykładów
zastosowania krzyża w otoczeniu rozet do dekoracji
płyt i kapiteli w kościołach północno włos kich nie
pozostawia wątpliwości, że także znaki symboliczne
na kapitelu wawelskim mają źródło w przedromań-
skiej sztuce północnowłoskiej. Pozostaje do omówie-
8,! Arslan, La pittura ..., tabl. 1. — Kautzsch, o.c.,
ryc. 9 na s. 12.
84 Kautzsch, o.c., ryc. 43 na s. 40, ryc. 44 na s. 41 do
tekstu s. 36. — Rivoira, o.c., s. 166, ryc. 155.
85 Rivoira, o.c., ryc. 153.
88 J. Serra, o.c., tabl. XXXIX b do tekstu s. 73-74,
tabl. XL do tekstu s. 75.
87 Arslan, La pittura..., tabl. 31.
88 Cattaneo, o.c., ryc. 59.
2 — Folia Historiae Artium, t. X
17