2. Posąg Matki Boskiej, sprzed r. 1058, Paderborn, katedra
(wg H. Buscha)
ale proporcje są całkowicie różne. Figura w Pader-
bornie jest wąska i smukła, jej część górna i twarz
Matki Boskiej są odmienne (ryc. 2). Posąg polski
uderza zaś wzrok masywną, ciężką budową i znaczną
szerokością. Odmiennie też przedstawiają się jego
realia (strój). Trzeba więc szukać dalej.
III. CHWIEJNOŚĆ POGLĄDÓW I ROLA PRZYPADKU
Niepewne wyniki osiągnięte przy pomocy ana-
lizy porównawczej i różnice w poglądach na genezę
niejednego zresztą przedmiotu sztuki mają źródło
w ogłoszonym wprawdzie przez naukę, lecz niepeł-
nym zazwyczaj materiale zabytkowym i nie zawsze
trafnej jego interpretacji. Jak wiadomo, bez metody
analityczno-formalnej nie da się jednak obejść, jeśli
brak wiadomości źródłowych, a nawet w przypadku
ich istnienia użycie wspomnianej metody jest ko-
nieczne, bo dopiero ona może rzucić światło na
genezę artystyczną badanego dzieła i krąg zjawisk
stylistycznych, w którego obrębie tkwi analizowane
dzieło sztuki. Wyniki takich obserwacji bywają
z reguły hipotetyczne i niepewne, z wyjątkiem przy-
padku, w którym zbieżności zestawionych ze sobą
dzieł okażą się oczywiste, jeśli już nie absolutne.
W odszukaniu analogii bezpośrednich, indywidual-
nych, przeszkadza przede wszystkim fakt, że w gra-
3. Tympanon z Triumfem Mani (1165-1175), fragment, Paryż,
katedra Notre-Dame, prawy portal fasady (wg A. Malraux
i M. Auberta)
42
(wg H. Buscha)
ale proporcje są całkowicie różne. Figura w Pader-
bornie jest wąska i smukła, jej część górna i twarz
Matki Boskiej są odmienne (ryc. 2). Posąg polski
uderza zaś wzrok masywną, ciężką budową i znaczną
szerokością. Odmiennie też przedstawiają się jego
realia (strój). Trzeba więc szukać dalej.
III. CHWIEJNOŚĆ POGLĄDÓW I ROLA PRZYPADKU
Niepewne wyniki osiągnięte przy pomocy ana-
lizy porównawczej i różnice w poglądach na genezę
niejednego zresztą przedmiotu sztuki mają źródło
w ogłoszonym wprawdzie przez naukę, lecz niepeł-
nym zazwyczaj materiale zabytkowym i nie zawsze
trafnej jego interpretacji. Jak wiadomo, bez metody
analityczno-formalnej nie da się jednak obejść, jeśli
brak wiadomości źródłowych, a nawet w przypadku
ich istnienia użycie wspomnianej metody jest ko-
nieczne, bo dopiero ona może rzucić światło na
genezę artystyczną badanego dzieła i krąg zjawisk
stylistycznych, w którego obrębie tkwi analizowane
dzieło sztuki. Wyniki takich obserwacji bywają
z reguły hipotetyczne i niepewne, z wyjątkiem przy-
padku, w którym zbieżności zestawionych ze sobą
dzieł okażą się oczywiste, jeśli już nie absolutne.
W odszukaniu analogii bezpośrednich, indywidual-
nych, przeszkadza przede wszystkim fakt, że w gra-
3. Tympanon z Triumfem Mani (1165-1175), fragment, Paryż,
katedra Notre-Dame, prawy portal fasady (wg A. Malraux
i M. Auberta)
42