DOI Artikel:
Samek, Jan: Monstrancja paulińska z r. 1706 i relacja o niej Benedykta Chmielowskiego oraz koral w rzemiośle artystycznym w Polsce
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.20356#0157
2. Stopa monstrancji, r. 1706, Kraków, klasztor Paulinów Na Skałce (fot. W. Gumuła)
proste, środkowy dłuższy, boczne krótsze, na na-
rożnikach zaś jeszcze krótsze — faliste. W ten sposób
gloria odbiega od kształtu koła; zróżnicowana jest
też kolorystycznie, promienie bowiem — z wy-
jątkiem falistych — wyłożono płytkami korala.
Wieńczy glorię wsparta na jej promieniach korona de-
korowana motywem akantu, bogato ozdobiona ko-
ralem.
Dzieje krakowskiej monstrancji można szcze-
3 Koralową monstrancję z r. 1706 wymieniają lub opisują
liczne inwentarze zachowane w archiwum klasztoru Paulinów
Na Skałce w Krakowie, mianowicie z r. 1725 (rkps 170, s. 53),
1731 (rkps nr 11, s. 100, 104), 1794 (rkps nr 173, s. 7), 1794
(rkps nr 174, s. 1, kopia poprzedniego), 1797 (teczka z rkps
nr 172, s. 83), 1820 (teczka z rkps nr 172, s. 93), 1821 (rkps nr
176, s. 13), 1821 (rkps nr 177, s. 15, kopia poprzedniego), 1821
(rkps nr 178 s. 15, kopia pierwszego z tegoż roku), 1823 (rkps
181, s. 21-22, 40-41), 1824 (rkps nr 179, s. 3), 1825 (teczka
z rkps nr 172, s. 99), 1875 (rkps nr 182, s. 83-85), 1879 (rkps
nr 184, s. 6), 1885 (rkps nr 185, s. 7), 1894 (rkps nr 186, k. 4
gółowo odtworzyć na podstawie archiwaliów obficie
zachowanych w klasztorze Na Skałce3. Powstała
ona z fundacji księdza Konstantego Moszyńskiego,
prowincjała paulinów, który w r. 1706 darował do
kościoła Paulinów „arbusculam coralinam^; z ofiaro-
wanej gałązki koralowej w tymże roku kosztem
ofiarodawcy wykonano monstrancję4. Niedługo po
fundacji przeniesiono ją do skarbca klasztoru Pauli-
nów na Jasnej Górze, niewątpliwie dla lepszego zabez-
nlb.). Za pomoc przy korzystaniu z archiwum klasztornego
składam podziękowanie O O. Paulinom w Krakowie.
4 Annus Domini 1706-tus. Hoc anno arbusculam co-
rallinam Adm[odum] R[everendus] P[ater] Provincialis, albam
auro contextam et duas tuvalias partime [sic] auro argento
partim et serico acu pictas obtulit ad ecclesiam S. Stanislai
ex qua [sic] arbuscula [sic] ope benefactoris factum monstra-
torium ąuibus retribuat D[orni] n[i]s, Liber rerum variarum...;
Archiwum klasztoru Paulinów Na Skałce w Krakowie, rkps
nr 9, s. 108. — Por. też Inwentarz z r. 1885 (rkps nr 185, s. 7
oraz Encyklopedia Kościelna [M. Nowodworskiego], XV,
Warszawa 1883, s. 165 (sub voce Konstanty Moszyński).
149
proste, środkowy dłuższy, boczne krótsze, na na-
rożnikach zaś jeszcze krótsze — faliste. W ten sposób
gloria odbiega od kształtu koła; zróżnicowana jest
też kolorystycznie, promienie bowiem — z wy-
jątkiem falistych — wyłożono płytkami korala.
Wieńczy glorię wsparta na jej promieniach korona de-
korowana motywem akantu, bogato ozdobiona ko-
ralem.
Dzieje krakowskiej monstrancji można szcze-
3 Koralową monstrancję z r. 1706 wymieniają lub opisują
liczne inwentarze zachowane w archiwum klasztoru Paulinów
Na Skałce w Krakowie, mianowicie z r. 1725 (rkps 170, s. 53),
1731 (rkps nr 11, s. 100, 104), 1794 (rkps nr 173, s. 7), 1794
(rkps nr 174, s. 1, kopia poprzedniego), 1797 (teczka z rkps
nr 172, s. 83), 1820 (teczka z rkps nr 172, s. 93), 1821 (rkps nr
176, s. 13), 1821 (rkps nr 177, s. 15, kopia poprzedniego), 1821
(rkps nr 178 s. 15, kopia pierwszego z tegoż roku), 1823 (rkps
181, s. 21-22, 40-41), 1824 (rkps nr 179, s. 3), 1825 (teczka
z rkps nr 172, s. 99), 1875 (rkps nr 182, s. 83-85), 1879 (rkps
nr 184, s. 6), 1885 (rkps nr 185, s. 7), 1894 (rkps nr 186, k. 4
gółowo odtworzyć na podstawie archiwaliów obficie
zachowanych w klasztorze Na Skałce3. Powstała
ona z fundacji księdza Konstantego Moszyńskiego,
prowincjała paulinów, który w r. 1706 darował do
kościoła Paulinów „arbusculam coralinam^; z ofiaro-
wanej gałązki koralowej w tymże roku kosztem
ofiarodawcy wykonano monstrancję4. Niedługo po
fundacji przeniesiono ją do skarbca klasztoru Pauli-
nów na Jasnej Górze, niewątpliwie dla lepszego zabez-
nlb.). Za pomoc przy korzystaniu z archiwum klasztornego
składam podziękowanie O O. Paulinom w Krakowie.
4 Annus Domini 1706-tus. Hoc anno arbusculam co-
rallinam Adm[odum] R[everendus] P[ater] Provincialis, albam
auro contextam et duas tuvalias partime [sic] auro argento
partim et serico acu pictas obtulit ad ecclesiam S. Stanislai
ex qua [sic] arbuscula [sic] ope benefactoris factum monstra-
torium ąuibus retribuat D[orni] n[i]s, Liber rerum variarum...;
Archiwum klasztoru Paulinów Na Skałce w Krakowie, rkps
nr 9, s. 108. — Por. też Inwentarz z r. 1885 (rkps nr 185, s. 7
oraz Encyklopedia Kościelna [M. Nowodworskiego], XV,
Warszawa 1883, s. 165 (sub voce Konstanty Moszyński).
149