Polska Akademia Umieje̜tności <Krakau> / Komisja Historii Sztuki [Hrsg.]; Polska Akademia Nauk <Warschau> / Oddział <Krakau> / Komisja Teorii i Historii Sztuki [Hrsg.]: Folia Historiae Artium (23.1987)

8. Papież Mikołaj V w krypcie Św. Franciszka, XVII w., katedra we Włocławku

(foit. A. Rzepecki)

ustawiony całkowicie frontalnie, patrzy wprost na
widza. Dwie postaci są w komżach, a jedna z
nich, czarno ubrana, ma na piersi krzyż maltań-
ski.

Przedstawiony tu materiał jest wprawdzie ską-
py, wskazuje jednak na włoski raczej niż fla-
mandzki lub francuski typ kompozycji obrazu w
Kalwarii. Analiza stylu malarskiego nastręcza
wątpliwości wobec złego stanu zachowania i póź-
niejszych przemalowań. Bez wątpienia w każdym
razie jest to najstarszy obraz w kościele kalwa-
ryjskim i najbardziej wartościowy, a podane wy-

żej wzmianki w inwentarzach oraz pewne okoli-
czności historyczne również wskazują na jego wło-
ską proweniencję. Zanim jednak do tego przej-
dziemy, odpowiedzmy na pytanie, dlaczego temat
św. Franciszka znalazł się na tak poczesnym miej-
scu w klasztorze O.O. Bernardynów.

Musimy sobie uświadomić, że nazwa ,,bernar-
dyni”, jako oficjalna nazwa zakonu w Kalwarii
Zebrzydowskiej, powstała stosunkowo późno i roz-
powszechniła się dopiero w XIX w. Do tego cza-
su wszystkie dokumenty dotyczące klasztoru mó-
wią o „franciszkanach obserwantach” („Fratres

32