5. Vera imago veteris Ecclesiae Apostolicae, miedzioryt, około 1671
(wg C. Góttler, Die Kunst des Fegefeuers nach der Reformation, Mainz 1996)
pistom”, że w wielu tekstach biblijnych świątynia
była nazywana tronem Boga (Jr 3, 17), a zatem
wprowadzanie do niej tronu człowieka co najmniej
trąci bałwochwalstwem117.
Jeszcze bardziej bluźnierczy charakter miała jego
zdaniem budowa tabernakulów, które Bellarmin
opisywał jako prawdziwe trony Boże, na których
Chrystus oczekuje na uwielbienie wiernych118.
Katolicka koncepcja kościoła jako Domu Bożego,
mieszczącego w sobie nieustannie eucharystycznego
Chrystusa, była, rzecz jasna, nie do przyjęcia przez
protestanckiego teologa, negującego zdecydowanie
117 Tamże, s. 79—80.
118 Zob. Kr as ny, „Res...”, s. 59—60.
119 Zob. Mar córa, op.cit., s. 242-243; B. Sher Tins-
ley, Pierre Bayle’s Reformation. Conscience and Criticism on the Eve
of the Enlightment, Selinsgrove 2001, s. 94.
substancjalną obecność Zbawiciela pod postacią
chleba119. Hospinian przypomniał naukę Kalwina120,
że podczas ostatniej wieczerzy Jezus nie polecił ado-
rować chleba i wina, ale kazał je spożywać na swoją
pamiątkę (Łk 22, 19). Przywołał również surowe
zalecenia z Księgi wyjścia, aby baranka paschalnego
spożyć w całości wraz z głową i trzewiami, a kości
i inne resztki spalić (Wj 12, 9—10), sugerując, że
zgodnie z tradycją biblijną, pozostawianie chleba
po Wieczerzy Pańskiej, uwłacza raczej jego czci,
niż jest wyrazem uwielbienia121. Było więc — jego
zdaniem — rzeczą oczywistą, że nie tylko w czasach
120 O poglądach Kalwina na sposób sprawowania pamiąt-
ki Wieczerzy Pańskiej zob. m.in. Lechicki, op.cit., s. 32—34;
Cottret, op.cit., s. 280, 297—298.
121 Hospinian, De templis..., s. 82. Warto odnotować,
że św. Karol Boromeusz przywołał nakaz palenia resztek z ba-
115
(wg C. Góttler, Die Kunst des Fegefeuers nach der Reformation, Mainz 1996)
pistom”, że w wielu tekstach biblijnych świątynia
była nazywana tronem Boga (Jr 3, 17), a zatem
wprowadzanie do niej tronu człowieka co najmniej
trąci bałwochwalstwem117.
Jeszcze bardziej bluźnierczy charakter miała jego
zdaniem budowa tabernakulów, które Bellarmin
opisywał jako prawdziwe trony Boże, na których
Chrystus oczekuje na uwielbienie wiernych118.
Katolicka koncepcja kościoła jako Domu Bożego,
mieszczącego w sobie nieustannie eucharystycznego
Chrystusa, była, rzecz jasna, nie do przyjęcia przez
protestanckiego teologa, negującego zdecydowanie
117 Tamże, s. 79—80.
118 Zob. Kr as ny, „Res...”, s. 59—60.
119 Zob. Mar córa, op.cit., s. 242-243; B. Sher Tins-
ley, Pierre Bayle’s Reformation. Conscience and Criticism on the Eve
of the Enlightment, Selinsgrove 2001, s. 94.
substancjalną obecność Zbawiciela pod postacią
chleba119. Hospinian przypomniał naukę Kalwina120,
że podczas ostatniej wieczerzy Jezus nie polecił ado-
rować chleba i wina, ale kazał je spożywać na swoją
pamiątkę (Łk 22, 19). Przywołał również surowe
zalecenia z Księgi wyjścia, aby baranka paschalnego
spożyć w całości wraz z głową i trzewiami, a kości
i inne resztki spalić (Wj 12, 9—10), sugerując, że
zgodnie z tradycją biblijną, pozostawianie chleba
po Wieczerzy Pańskiej, uwłacza raczej jego czci,
niż jest wyrazem uwielbienia121. Było więc — jego
zdaniem — rzeczą oczywistą, że nie tylko w czasach
120 O poglądach Kalwina na sposób sprawowania pamiąt-
ki Wieczerzy Pańskiej zob. m.in. Lechicki, op.cit., s. 32—34;
Cottret, op.cit., s. 280, 297—298.
121 Hospinian, De templis..., s. 82. Warto odnotować,
że św. Karol Boromeusz przywołał nakaz palenia resztek z ba-
115