Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Metadaten

Polska Akademia Umieje̜tności <Krakau> / Komisja Historii Sztuki [Hrsg.]; Polska Akademia Nauk <Warschau> / Oddział <Krakau> / Komisja Teorii i Historii Sztuki [Hrsg.]
Folia Historiae Artium — NS: 12.2009

DOI Heft:
Nekrologi
DOI Artikel:
Gadomski, Jerzy; Zarnecki, George [Gefeierte Pers.]: Jerzy Żarnecki (George Zarnecki): (12 IX 1915 - 8 IX 2008)
DOI Seite / Zitierlink: 
https://doi.org/10.11588/diglit.20623#0171
Überblick
loading ...
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
osadził je mocno w szerszym spektrum romańszczy-
zny europejskiej”19.

Po obszarach owego „kontekstu europejskiego”
poruszał się Zarnecki równie swobodnie, jak po tere-
nie romańskiej Anglii. Jego podróże po Kontynencie
owocowały studiami o rzeźbie francuskiej — m.in.
o Gisłebertusie i Clausie Sluterze20, o sztuce skan-
dynawskiej, szwajcarskiej, hiszpańskiej, włoskiej,
niemieckiej i polskiej21. W kilkudziesięciu recenzjach
wydawnictw i wystaw zajmował własne stanowi-
sko wobec różnych dziedzin sztuki europejskiej:
architektury, rzeźby architektonicznej i ruchomej,
malarstwa ściennego, witrażowego i książkowego,
wyrobów rzemiosła artystycznego.

Niełatwo byłoby przedstawić pełną listę zain-
teresowań Zarneckiego, sięgających poza granice
świata łacińskiego22 i preferowane przezeń gatunki
artystyczne23. Ową rozległość horyzontów, obejmu-
jącą różne dziedziny sztuki i różne regiony Europy,
jednoczy wspólna metoda badawcza: rozpatrywanie

s. 87—104. Zob. także: The Winchester Acanthus in Romanesąue
Sculpture, Wallraf-Richartz Jahrbuch, 18: 1955, s. 211—215;
Romanesąue Sculpture in Normandy and England in the Eleventh
Century, Proceedings of the Battle Conference on Anglo-Nor-
man Studies, 1: 1978 (1979), s. 168-189, 233-235.

19 N. Stratford, Foreword [w:] Romanesąue and Gothic
(przyp. 6), s. niepaginowana.

20 Gislehertus, Sculptor of Autun (fotografie D. Grivot), wyd.
francuskie Paris 1960, poszerzone angielskie London 1961,
niemieckie Wiesbaden 1962; Claus Sluter, Sculptor to Duke
Philip the Bold, „Apollo”, 76, June 1962, s. 271—276; Early
Romanesąue Capitals at Bayeux and Rucqueville [w:] Symbolae
historiae artium. Studia z historii sztuki Lechowi Kalinowskiemu
dedykowane, Warszawa 1986, s. 165—189-

21 Między innymi: A Romanesąue Bronze Candlestick in
Oslo and the Problem of the „Belts of Strength”, Kunstindustri-
museei i Oslo, Arbok 1963-1964, s. 45-66; La scuplture a
Payerne [w:} LAbbatiale de Payerne, Lausanne 1966, s. 139-164
(Bibliotheąue Historiąue Vaudoise, t. 39); Late Romanesąue
Eountain from Campania, „The Minneapolis Institute of Arts
Bulletin”, 60: 1971-1973 (1974), s. 6-17; [Recenzja:} Sztuka
polska przedromańska i romańska do schyłku XIII wieku, edit. M.
Walicki, Warsaw 1971, Burlington Magazine, 116, July 1974,
s. 414-417.

22 [Recenzja:} Icons by K. Onasch, London 1963, Museums
Journal, 63: March 1964, s. 297—298. Zainteresowanie Zar-
neckiego malarstwem wschodniochrześcijańskim ujawniło się
już w Jego pracy magisterskiej — zob. wyżej, s. 161.

23 Romanesąue Objects at Bury St Edmunds, „Apollo”, 85,
June 1967, s. 407—413; Adam Młodzianowski — Exhibition
of Woodcuts and Bookplates, Polish Cultural Institute, London
1972; The Eadwine Portrait [w:} Etudes d’art medieval offertes a
Louis Gródecki, Paris 1981, s. 93—98.

24 The Coronation of the Virgin... (przyp. 12); Romanesąue
Arches Decorated with Humań and Animal Heads (z F. Henrym),
Journal of the British Archaeological Association, 20—21:

wybranych dzieł w powiązaniu z twórczością innych
środowisk artystycznych, co nadaje Jego studiom
wymiar ponadregionałny. Początkowe związki Zar-
neckiego z Instytutem Warburga i Fritzem Saxłem
(bliska przyjaźń łączyła Go później z Ernstem Gomb-
richem) na Jego metody badawcze nie wywarły głęb-
szego wpływu. Pozostawił wprawdzie kilka studiów
ikonograficznych24, lecz głównym przedmiotem Jego
uwagi pozostawała stylowa strona dzieła sztuki, jego
związki genetyczne i wędrówki form w międzyśro-
dowiskowych oddziaływaniach.

Na fundamencie analitycznych przemyśleń
budował Zarnecki prace o charakterze problemo-
wym; szerszym spojrzeniem obejmował artystyczny
dorobek średniowiecznych klasztorów (1972)25, w
syntezach zbiorowych i własnych charakteryzował
epoki i działy sztuki średniowiecznej26, obserwował
zjawiska i przemiany stylowe o szerszym zasięgu2 .
Jego Sztuka romańska (1970) została przełożona na
kilka języków, m.in. japoński i polski28, a Sztuka

1957—1958, s. 1—35; A Romanesąue Bronze Candlestick... (przyp.
21); Animal Protomes in Medieval Art [w:} Scritti di storia delarte
in onore di Roberto Sahini, Firenze 1984, s. 13—23; Como and
the Book of Durrow [w:} Medieval Architecture and its Intellec-
tual Context. Studies in Honour of Peter Kidson, red. E. Fernie
i P. Crossley, London-Ronceverte 1990, s. 35-45; Germanie
Animal Motifs in Romanesąue Sculpture, Artibus et Historiae, 22
(XI), 1990, s. 189-203.

25 The Contribution of the Orders [w:] The Flowering of the
Middle Ages, red. J. Evans, London 1966, s. 63-80; wyd. 2,
1967, wyd. 3, 1985; The Monastic Achieuement, London 1972;
przekład holenderski: Monniksleven in de Middeleeuwen, Bus-
sum 1975; przekład węgierski: Kolostorok, szerzetesek, bardtok,
Budapest 1986.

26 Romanico: Inghilterra [w:} Enciclopedia Universale delPArte,
t. XI, 1963, s. 758—759, 795—797; Plastik im 12. Jahrhundert
(z A. von Euwem) [w:} Propylden Kunstgeschichte, Das Mittelalter
I, red. H. Filitz, Berlin 1969, s. 230-249; Romanesąue Art [w:}
A History of Art, red. L. Gowing, London 1983, s. 561—584.

27 The Transition from Romanesąue to Gothic in English Sculp-
ture [w:} Studies in Western Art. I: Romanesąue and Gothic Art,
Princeton 1963, s. 152—158 (Acts of the Twentieth Interna-
tional Congress of the History of Art, New York, 1961); Nor-
man Art in Britain [w:} I Normani in Inghilterra, b.m.w. 1974,
s. 17—28 (Accademia Nazionale dei Lincei, t. 371); Sculpture
in Stone in the English Romanesąue Art Exhibition [w:} Art and
the Patronage in the English Romanesąue, red. S. Macready, F.
H. Thompson, London 1986, s. 7-27 (Society of Antiąuaries
Occasional Papers, New Series 8); Henry of Blois as a Patron of
Sculpture, tamże, s. 159—172; English Art Around 1180 [w:}
Actas Simposio Internacional sobre „O Pórtico da Gloria e a Arte do
seu Tempo”, Santiago de Compostela, 3—8 Outubro de 1988,
Santiago de Compostela 1992.

28 Romanik, Stuttgart 1970 (Belser Stilgeschichte VI); re-
print 1978 oraz [w:} Romanik, Gotik, Byzanz (z F. Deuchlerem
i I. Hutterem) (Neue Belser Stilgeschichte IV), Stuttgart

165
 
Annotationen