DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.37091#0225
Rozdział VI
Ary (y Ar / ^/Vn7^Mry, czyli Hogarth Poiakiem
Krytyka krytyki z iiteratn.ry to jeden z kilku utworów Juliusza Słowackiego,
w których wyłożył on swe wymagania wobec krytyki artystycznej. Trzy z
nich pisane były z myślą o publikacji w prasie i mniej lub bardziej bezpo-
średnio dotyczyły poezji Bohdana Załeskiego. Ukazała się jedynie Noc
iefmrA Krytyki, wysłanej do redakcji „Orędownika Naukowego", nie wydru-
kowano, a artykuł [O poez/ack Rok&ma Zaie^kiego] znamy jedynie w ob-
szernym fragmencie.
W Krytyce i artykule [O poez/ack Rok&ma Zaie^kiego] Słowacki „posłu-
żył" się sztukami plastycznymi dla uwydatnienia swych poglądów literackich.
W pierwszym przypadku Hogarth jest sojusznikiem Szekspira (będącego porte
poro/c samego poety), w drugim - przywołani jako najwyraźniejszy przykład
artystycznej pomyłki sztuki współczesnej - nazareńczycy są symbolem wtór-
ności formy artystycznej i miałkości przekazywanych myśli. Wszystkie sta-
wiane im zarzuty odnoszą się także do poezji Bohdana Zaleskiego. Dziś autor
Damek akrai/Akick nie budzi już powszechnych zachwytów, ale wówczas był
dla krytyki i ogromnych rzesz czytelników największym po Mickiewiczu
poetą polskim. Raz przyjętej opinii nie podważyło milczenie podczas pobytu
na emigracji, a nawet generalna zmiana pozycji politycznych, do tego stopnia,
że sławny udziałem w powstaniu poeta zaczął potępiać swoje związki z ru-
chem wyzwoleńczym.
Popularność Zaleskiego zdecydowanie wyprzedzała Krasińskiego czy Sło-
wackiego. A sam twórca Dacka o<d jtepa. bez żenady zestawiał się w listach
do Adama Mickiewicza... z nim samym - z Remem TaRea^zem. Spośród
poetów tzw. szkoły ukraińskiej, do której zaliczano jeszcze Seweryna Gosz-
czyńskiego i Antoniego Malczewskiego, Zaleskiego ceniono najbardziej.
Niestrudzonym orędownikiem jego poezji był Mickiewicz. O przyczynach tej
niepojętej dziś atencji tak pisze Barbara Stelmaszczyk-Swiontek:
Zaleski stawiany był przez długi czas w rzędzie najlepszych i największych poetów -
najczęściej obok Mickiewicza, a często ponad... Słowackim. Autorowi Złemow-s/dggo
czytelnicy epoki romantycznej zarzucali brak serca, próżność i pychę - czyli to wszystko
czego zaprzeczenie można było znaleźć u Zaleskiego. Dlatego Lucjan Siemieński, który
J. Słowacki. tVoc /gfnrn. „Trzeci Maj" 29 IV 1841 t. 11 s. 117-122.
i
Ary (y Ar / ^/Vn7^Mry, czyli Hogarth Poiakiem
Krytyka krytyki z iiteratn.ry to jeden z kilku utworów Juliusza Słowackiego,
w których wyłożył on swe wymagania wobec krytyki artystycznej. Trzy z
nich pisane były z myślą o publikacji w prasie i mniej lub bardziej bezpo-
średnio dotyczyły poezji Bohdana Załeskiego. Ukazała się jedynie Noc
iefmrA Krytyki, wysłanej do redakcji „Orędownika Naukowego", nie wydru-
kowano, a artykuł [O poez/ack Rok&ma Zaie^kiego] znamy jedynie w ob-
szernym fragmencie.
W Krytyce i artykule [O poez/ack Rok&ma Zaie^kiego] Słowacki „posłu-
żył" się sztukami plastycznymi dla uwydatnienia swych poglądów literackich.
W pierwszym przypadku Hogarth jest sojusznikiem Szekspira (będącego porte
poro/c samego poety), w drugim - przywołani jako najwyraźniejszy przykład
artystycznej pomyłki sztuki współczesnej - nazareńczycy są symbolem wtór-
ności formy artystycznej i miałkości przekazywanych myśli. Wszystkie sta-
wiane im zarzuty odnoszą się także do poezji Bohdana Zaleskiego. Dziś autor
Damek akrai/Akick nie budzi już powszechnych zachwytów, ale wówczas był
dla krytyki i ogromnych rzesz czytelników największym po Mickiewiczu
poetą polskim. Raz przyjętej opinii nie podważyło milczenie podczas pobytu
na emigracji, a nawet generalna zmiana pozycji politycznych, do tego stopnia,
że sławny udziałem w powstaniu poeta zaczął potępiać swoje związki z ru-
chem wyzwoleńczym.
Popularność Zaleskiego zdecydowanie wyprzedzała Krasińskiego czy Sło-
wackiego. A sam twórca Dacka o<d jtepa. bez żenady zestawiał się w listach
do Adama Mickiewicza... z nim samym - z Remem TaRea^zem. Spośród
poetów tzw. szkoły ukraińskiej, do której zaliczano jeszcze Seweryna Gosz-
czyńskiego i Antoniego Malczewskiego, Zaleskiego ceniono najbardziej.
Niestrudzonym orędownikiem jego poezji był Mickiewicz. O przyczynach tej
niepojętej dziś atencji tak pisze Barbara Stelmaszczyk-Swiontek:
Zaleski stawiany był przez długi czas w rzędzie najlepszych i największych poetów -
najczęściej obok Mickiewicza, a często ponad... Słowackim. Autorowi Złemow-s/dggo
czytelnicy epoki romantycznej zarzucali brak serca, próżność i pychę - czyli to wszystko
czego zaprzeczenie można było znaleźć u Zaleskiego. Dlatego Lucjan Siemieński, który
J. Słowacki. tVoc /gfnrn. „Trzeci Maj" 29 IV 1841 t. 11 s. 117-122.
i