Labuda, Adam S.: Malarstwo tablicowe w Gdańsku w 2 poł. XV w. (Warschau, 1979)

WSTĘP

Każdy badacz podejmujący się analizy i interpretacji artystycz-
nej, ikonograficznej i historycznej jakiegoś zespołu dzieł związane-
go z danym miejscem i czasem rozpoczyna swą pracę od określe-
nia zakresu materiałowego. Zabieg ten na ogół bywa łatwy, niemal
mechaniczny, gdy zespół taki tworzą obiekty wykonane w danym
miejscu i czasie przez artystów lokalnych. Jest inaczej, gdy przy-
chodzi sprecyzować pojęcie „malarstwa tablicowego w Gdańsku
w 2 połowie XV wieku" dla potrzeb nie inwentaryzacyjnych, a ana-
litycznych i interpretacyjnych, wiążących się z kategorią środowis-
ka artystycznego. Sytuacja Gdańska jest bowiem sytuacją specyficz-
ną, odróżniającą to miasto od wielu innych ośrodków artystycznych
położonych na północ od Alp (np. Kolonii lub Norymbergi), które
można określać z punktu widzenia wytworów będących wynikiem
działalności miejscowych artystów i warsztatów. Tymczasem wśród
zasobów kościoła NPMarii, który zawiera całą niemal spuściznę ma-
larską Gdańska późnośredniowiecznego, występują obiekty o róż-
nym pochodzeniu (w sensie miejsca wykonania lub pochodzenia wy-
konawcy): gdańskim, lubeckim, nadreńskim, kolońskim, niderlandz-
kim, przy czym obiekty rdzennie gdańskie reprezentowane są nad
wyraz skromnie. Nie przeszkodziło to badaczom niemieckim (m. in.
Willi Drostowi, Wernerowi Kussinowi i Alfredowi Stange) podjąć
się opracowania całości tego heterogenicznego zbioru; jest rzeczą
oczywistą (choć może nie wyłożoną wprost przez wymienionych
wyżej autorów), że wyodrębnienie tej całości wymagało rewizji

13