DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.17649#0183
ROZDZIAŁ VI
Wojna domowa, interwencja
i kompleks polski
Tematyka aktualna dominowała w sowieckiej propagandzie plastycznej.
Zdarzenia toczące się współcześnie ukazywano przede wszystkim w plakatach
oraz w wystroju pojazdów agitacyjnych. Jest to zrozumiałe, gdyz starano się
reagować na chwilę bieżącą możliwie szybko. Ponadto „codzienne" środki agi-
tacji stosowano jako jeszcze jeden rodzaj brom na różnych frontach walki. Na-
tomiast pomniki, dekoracje plastyczne miast i porcelana były przeznaczone do
propagandy odświętnej, bardziej uroczystej i długofalowej.
Jak wspomniano wyżej, lata 1919-1920, to okres wyjątkowego rozkwitu
produkcji plakatowej. Ta dobra passa plakatu politycznego była bezpośrednio
związana z wojną domową i wojną polsko-sowiecką. W opracowaniu Butmka-
Siwierskiego obejmującym okres wojny domowej (1918-1921) zanotowano bli-
sko 1200 tytułów plakatów ściśle na temat Armii Czerwonej, walk z interwen-
tami, z Polską ltp. Stanowi to prawie jedną trzecią wszystkich pozycji katalo-
gu1. Również w popularnych, ilustrowanych „abecadłach", publikowanych
w formie książeczek lub plakatów, dominowała tematyka współczesna. Wier-
szowane zazwyczaj teksty ukazywały i komentowały rzeczywistość w sposób
prosty, dostępny nawet dla nieprzygotowanych odbiorców. Obrazki ułatwiały
zrozumienie treści, a układ alfabetyczny był przydatny również z tego wzglę-
du, ze uczył liter. A zatem owe „abecadła" mogły być me tylko informatorami
ideologiczno-politycznymi, ale zarazem pomocami czysto oświatowymi. Połą-
czenie oświaty ze sprawami ideologicznymi było charakterystyczne juz dla
pierwszych lat po przewrocie bolszewickim.
Jako pierwsze hasło „alfabetów" sowieckich figurowała zazwyczaj „Enten-
ta", ponieważ w języku rosyjskim słowo to zaczyna się na literę „a". Po prze-
Por. B. S. Butnik-Siwierskij, Sowietskij płachat epochi grażdanskoj wojny 1918-1921, Mo-
skwa 1960, cz. 2. Plakaty o tej tematyce umieszczono również w innych działach, a więc
w sumie liczba ta jest wyższa.
133
Wojna domowa, interwencja
i kompleks polski
Tematyka aktualna dominowała w sowieckiej propagandzie plastycznej.
Zdarzenia toczące się współcześnie ukazywano przede wszystkim w plakatach
oraz w wystroju pojazdów agitacyjnych. Jest to zrozumiałe, gdyz starano się
reagować na chwilę bieżącą możliwie szybko. Ponadto „codzienne" środki agi-
tacji stosowano jako jeszcze jeden rodzaj brom na różnych frontach walki. Na-
tomiast pomniki, dekoracje plastyczne miast i porcelana były przeznaczone do
propagandy odświętnej, bardziej uroczystej i długofalowej.
Jak wspomniano wyżej, lata 1919-1920, to okres wyjątkowego rozkwitu
produkcji plakatowej. Ta dobra passa plakatu politycznego była bezpośrednio
związana z wojną domową i wojną polsko-sowiecką. W opracowaniu Butmka-
Siwierskiego obejmującym okres wojny domowej (1918-1921) zanotowano bli-
sko 1200 tytułów plakatów ściśle na temat Armii Czerwonej, walk z interwen-
tami, z Polską ltp. Stanowi to prawie jedną trzecią wszystkich pozycji katalo-
gu1. Również w popularnych, ilustrowanych „abecadłach", publikowanych
w formie książeczek lub plakatów, dominowała tematyka współczesna. Wier-
szowane zazwyczaj teksty ukazywały i komentowały rzeczywistość w sposób
prosty, dostępny nawet dla nieprzygotowanych odbiorców. Obrazki ułatwiały
zrozumienie treści, a układ alfabetyczny był przydatny również z tego wzglę-
du, ze uczył liter. A zatem owe „abecadła" mogły być me tylko informatorami
ideologiczno-politycznymi, ale zarazem pomocami czysto oświatowymi. Połą-
czenie oświaty ze sprawami ideologicznymi było charakterystyczne juz dla
pierwszych lat po przewrocie bolszewickim.
Jako pierwsze hasło „alfabetów" sowieckich figurowała zazwyczaj „Enten-
ta", ponieważ w języku rosyjskim słowo to zaczyna się na literę „a". Po prze-
Por. B. S. Butnik-Siwierskij, Sowietskij płachat epochi grażdanskoj wojny 1918-1921, Mo-
skwa 1960, cz. 2. Plakaty o tej tematyce umieszczono również w innych działach, a więc
w sumie liczba ta jest wyższa.
133