DOI article:
Kurzej, Michał: Jan Wolff: monografia architekta w świetle analizy prefabrykowanych elementów dekoracji sztukatorskich
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.19073#0096
55. Zamość, kolegiata, wnętrze od zachodu. Fot. autor, 2005
tego środowiska, które aż po koniec wieku XVII nie dopuszczało architektów
o nowożytnym profilu zawodowym107.
Jak słusznie zauważył Kowalczyk, genezy form stosowanych przez Wolffa
należy szukać w dekoracji architektonicznej kolegiaty zamojskiej (il. 55). Stąd
zaczerpnięto oprócz regularnej siatki podziałów elewacji i sklepień, także ob-
ramienia okienne i wiele motywów ornamentalnych, jak ukształtowanie kapi-
teli, arabeski na fryzach czy motyw głowy w kluczach wewnętrznych arkad108.
Typowa dla twórczości Wolffa jest też forma trój arkadowego chóru muzycz-
nego oraz obramienia ozdobione chien courrant. Kowalczyk zwrócił również
uwagę, że stosowane przez Wolffa mieszane porządki architektoniczne oraz
plany Uchańskich kaplic są zależne od traktatu Serlia109. Ziń wskazał na lu-
belski kościół jezuitów, uznając go za prawdopodobne źródło inspiracji dla
muratorów z pogranicza Rusi i Małopolski. Nie można wykluczyć, że to wła-
śnie w tej budowli po raz pierwszy w regionie zastosowano trój osiową fasadę
z wieżami dostawionymi po bokach przyczółka, co stało się precedensem dla
kompozycji fasad w Uchaniach i Turobinie. Atrakcyjność jezuickiego wzoru
Miłobędzki (przyp. 8), s. 292.
Kowalczyk (przyp. 11), s. 189.
Kowalczyk (przyp. 17), s. 80, 162.
92
tego środowiska, które aż po koniec wieku XVII nie dopuszczało architektów
o nowożytnym profilu zawodowym107.
Jak słusznie zauważył Kowalczyk, genezy form stosowanych przez Wolffa
należy szukać w dekoracji architektonicznej kolegiaty zamojskiej (il. 55). Stąd
zaczerpnięto oprócz regularnej siatki podziałów elewacji i sklepień, także ob-
ramienia okienne i wiele motywów ornamentalnych, jak ukształtowanie kapi-
teli, arabeski na fryzach czy motyw głowy w kluczach wewnętrznych arkad108.
Typowa dla twórczości Wolffa jest też forma trój arkadowego chóru muzycz-
nego oraz obramienia ozdobione chien courrant. Kowalczyk zwrócił również
uwagę, że stosowane przez Wolffa mieszane porządki architektoniczne oraz
plany Uchańskich kaplic są zależne od traktatu Serlia109. Ziń wskazał na lu-
belski kościół jezuitów, uznając go za prawdopodobne źródło inspiracji dla
muratorów z pogranicza Rusi i Małopolski. Nie można wykluczyć, że to wła-
śnie w tej budowli po raz pierwszy w regionie zastosowano trój osiową fasadę
z wieżami dostawionymi po bokach przyczółka, co stało się precedensem dla
kompozycji fasad w Uchaniach i Turobinie. Atrakcyjność jezuickiego wzoru
Miłobędzki (przyp. 8), s. 292.
Kowalczyk (przyp. 11), s. 189.
Kowalczyk (przyp. 17), s. 80, 162.
92