Modus: Prace z historii sztuki (8-9.2009)

11. Henryk Siemiradzki, szkicownik, karta 42, studium kompozycyjne, Muzeum Naro-
dowe w Krakowie, nr inw. N.I. 318 433

Wreszcie na karcie 42 (il. 11) przedstawiono scenę, która jest najbardziej
zbliżona do wykonanego obrazu. Kształt pałacu odpowiada temu wymalowa-
nemu na płótnie. W centrum kompozycji znalazła się lektyka cesarska. Przy
niej kroczy tygrysica tak, jak ma to miejsce w Świecznikach chrześcijaństwa.
Dopiero na tym szkicu artysta przedstawił to zwierzę. Widoczne są już także
zarysy bardzo podobnej balustrady. Jak wynika z tego rysunku, Siemiradzki
planował przy lewej górnej krawędzi dodatkową galerię. Miała ona znajdo-
wać się w tym miejscu, gdzie na obrazie widać cokół z płaskorzeźbą. Osta-
tecznie obniżył górną granicę kadru, co sprawiło, że na tę galerię nie starczyło
miejsca na płótnie. Na rysunku pokazano konstrukcję najniższego tarasu. Na
obrazie tego nie widać, ponieważ to miejsce jest najbardziej zapełnione posta-
ciami. Taras z Neronem też jeszcze wygląda nieco inaczej. Brakuje bowiem
schodów, które na płótnie biegną w kierunku widza. Tu są ukazane z boku.
Nie widać jeszcze owego portyku kolumnowego z kwadrygą na szczycie.
Tym samym prawa strona kompozycji jest otwarta, bardziej rozległa niż na
obrazie. Siemiradzki zamierzał na początku więcej miejsca przeznaczyć na
ogrody, z czego jednak później zrezygnował. Na prawym skraju stoją tylko
cztery słupy z męczennikami.

Malarz przedstawił katów na karcie 44 (il. 12). Na tym samym rysunku
znajdują się też dwie postacie z podniesioną ręką przez co bliskie sądworza-

139