DOI Artikel:
Bladowska, Aurelia: Architektura Szpitala Miejskiego w Gdańsku Wrzeszczu
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.43445#0132
Aurelia
Bladowska
Przygotowując teren pod budowę nowoczesnego Centrum Medycyny
Inwazyjnej na początku XXI w., wyburzono część zabudowań po zachod-
niej stronie działki, w tym dawny oddział dla chorych na dyfteryt oraz trzy
baraki86. Do nowego wieloskrzydłowego budynku przeniesiono kilkanaście
klinik i jednostek leczniczych oraz blok operacyjny. W 2012 r. przystąpiono
do reorganizacji szpitala, polegającej na modernizacji i adaptacji zwolnionych
obiektów. Prace rozpoczęto od rozbiórki trzech ostatnich pawilonów, maga-
zynu i rozbudowanego w latach czterdziestych prosektorium. Wyburzono
również modernistyczny gmach oddziału dziecięcego (w 2014 r.) oraz dawny
budynek dla chorych dermatologicznie i wenerycznie mężczyzn (w 2016 r.).
Dawne pawilony salowe, blok operacyjny oraz budynek administracyjny
zostały gruntownie wyremontowane87. Na terenie kompleksu, w miejscu
wyburzonych obiektów, trwa obecnie budowa nowego Centrum Medycyny
Nieinwazyjnej.
Pomimo znacznych zmian w tkance architektonicznej kompleksu szpi-
tala w zachowanych do dziś obiektach wciąż widać ślady dawnej świetności.
Powstałe na początku zeszłego stulecia budynki doskonale spełniały potrzeby
mieszczących się w nim jednostek. Ich układ ułatwiał funkcjonowanie placówki
i zwiększał bezpieczeństwo pacjentów. Szpital powstał jako spójne, estetyczne
i harmonijnie zaprojektowane założenie. I pod tym względem mógłby stanowić
wzór dla wielu współczesnych placówek medycznych.
Architecture of the Municipal Hospital Complex in Gdańsk
The Municipal Hospital Complex in Gdańsk was erected to the design of the munic-
ipal architect Karl Fehlhaber in 1907-11. The complex replaced the hospital operating
by Brama Oliwska (Olivaer Tor) and the surgical unit functioning at Sandgrube.
Initially, the new hospital comprised 26 units and offered beds for 807 patients.
It combined the advantages of the pavilion system with the benefits of a modern
multi-storey building. The system of pavilion hospitals, popular in Germany from
the second half of the 19th century until the end of World War I, facilitated an easy
isolation of patients and allowed permanent access to light and fresh air. The use of
elements of pavilion architecture in the Municipal Hospital madę it possible to sep-
arate patients suffering from infectious diseases from the other ones. At the same
time, modern, several-storey high buildings were built for the needs of the complex.
They housed patient rooms, which enabled easy transport of patients (indispensable
for the 20lhcentury diagnostics and treatment), and were much easier and cheaper
to maintain. The grand residential buildings and the office building were located
in the front part of the complex. Simple in form, the other buildings were excellently
86 Centrum Medycyny Inwazyjnej wzniesiono w latach 2008-2011 według projektu kon-
sorcjum Arch-Deco z Gdyni i APA Kuryłowicz & Associates z Warszawy.
87 W budynkach salowych i bloku operacyjnym zostały umieszczone kliniki pediatryczne,
zaś wnętrza dawnego budynku administracji przeznaczono na sale wykładowe.
126
Bladowska
Przygotowując teren pod budowę nowoczesnego Centrum Medycyny
Inwazyjnej na początku XXI w., wyburzono część zabudowań po zachod-
niej stronie działki, w tym dawny oddział dla chorych na dyfteryt oraz trzy
baraki86. Do nowego wieloskrzydłowego budynku przeniesiono kilkanaście
klinik i jednostek leczniczych oraz blok operacyjny. W 2012 r. przystąpiono
do reorganizacji szpitala, polegającej na modernizacji i adaptacji zwolnionych
obiektów. Prace rozpoczęto od rozbiórki trzech ostatnich pawilonów, maga-
zynu i rozbudowanego w latach czterdziestych prosektorium. Wyburzono
również modernistyczny gmach oddziału dziecięcego (w 2014 r.) oraz dawny
budynek dla chorych dermatologicznie i wenerycznie mężczyzn (w 2016 r.).
Dawne pawilony salowe, blok operacyjny oraz budynek administracyjny
zostały gruntownie wyremontowane87. Na terenie kompleksu, w miejscu
wyburzonych obiektów, trwa obecnie budowa nowego Centrum Medycyny
Nieinwazyjnej.
Pomimo znacznych zmian w tkance architektonicznej kompleksu szpi-
tala w zachowanych do dziś obiektach wciąż widać ślady dawnej świetności.
Powstałe na początku zeszłego stulecia budynki doskonale spełniały potrzeby
mieszczących się w nim jednostek. Ich układ ułatwiał funkcjonowanie placówki
i zwiększał bezpieczeństwo pacjentów. Szpital powstał jako spójne, estetyczne
i harmonijnie zaprojektowane założenie. I pod tym względem mógłby stanowić
wzór dla wielu współczesnych placówek medycznych.
Architecture of the Municipal Hospital Complex in Gdańsk
The Municipal Hospital Complex in Gdańsk was erected to the design of the munic-
ipal architect Karl Fehlhaber in 1907-11. The complex replaced the hospital operating
by Brama Oliwska (Olivaer Tor) and the surgical unit functioning at Sandgrube.
Initially, the new hospital comprised 26 units and offered beds for 807 patients.
It combined the advantages of the pavilion system with the benefits of a modern
multi-storey building. The system of pavilion hospitals, popular in Germany from
the second half of the 19th century until the end of World War I, facilitated an easy
isolation of patients and allowed permanent access to light and fresh air. The use of
elements of pavilion architecture in the Municipal Hospital madę it possible to sep-
arate patients suffering from infectious diseases from the other ones. At the same
time, modern, several-storey high buildings were built for the needs of the complex.
They housed patient rooms, which enabled easy transport of patients (indispensable
for the 20lhcentury diagnostics and treatment), and were much easier and cheaper
to maintain. The grand residential buildings and the office building were located
in the front part of the complex. Simple in form, the other buildings were excellently
86 Centrum Medycyny Inwazyjnej wzniesiono w latach 2008-2011 według projektu kon-
sorcjum Arch-Deco z Gdyni i APA Kuryłowicz & Associates z Warszawy.
87 W budynkach salowych i bloku operacyjnym zostały umieszczone kliniki pediatryczne,
zaś wnętrza dawnego budynku administracji przeznaczono na sale wykładowe.
126