DOI Artikel:
Mazurczak, Urszula M.: O patronach muzyki
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.27407#0009
ROZPRAWY
ROCZNIK) HUMANISTYCZNE
Tom XLI, zeszyt 4 - 1993
URSZULA MAZURCZAK
Lublin
O PATRONACH MUZYKI'
Liczba mnoga użyta w temacie wykładu zapowiada, że mowa będzie o kilku
patronach. Istotnie, zaprezentowani będą trzej patroni, aie nie o liczbę w tym
wypadku chodzi, choć z muzyką i ta blisko jest związana. Patroni omawiani są
najczęściej ze względu na ich funkcje orędownictwa i opieki w stosunku do
jednej konkretnej osoby lub pewnej grupy osób. Celem niniejszego wykładu jest
próba określenia istoty patrona, jego fenomenu, jego cech, ze względu na które
jest wybrany, i wreszcie tego, co owo wybraństwo określa. Funkcjonalny obraz
patrona zamieniamy tutaj na podmiotowy; interesuje nas, dlaczego ten właśnie
święty został wybrany na patrona. Zajmujemy się w tej pracy patronatem mu-
zycznym, co wynika z racji dzisiejszego święta. Celem zilustrowania zagadnie-
nia posługujemy się przykładami, które dzięki swej randze artystycznej i treści
w nich zawartej mają już ustaloną w historii sztuki pozycję, a jednocześnie
zawierają taki zakres motywów, że pozwala w pełni badany problem zaprezen-
tować. Przypatrzmy się najpierw samej św. Cecylii, której opiece muzycy od
dawna powierzają swoją sztukę.
Zupełnym wyjątkiem zdaje się być fakt, aby mały błąd na początku na koń-
cu większym się nie stawał, ale wręcz stał się początkiem wielkości. Chodzi
o pomyłkę, którą w VII w. popełnili interpretatorzy antyfony oficjum św. Cecy-
lii, odnosząc słowo orgrrrrA do instrumentu św. Cecylii* *. W ten sposób przypi-
Odczyt ten wygłoszony został w dniu 22 łistopada z okazji patronalnego święta św. Cecyłii
* patronki muzyków oraz Instytutu Muzykologii Katołickiego Uniwersytetu Lubełskiego.
' W życiorysie świętej Fajjio J. Cneciiine, najstarszej wersji pochodzącej z V w., zachował
stę werset: Venir riiej in ętro ritaiamuj coi/ocnta.s ejr, er, canranriitaj organA, i/ia in córcie .stto
M/i Domino ciecanrnFnt ciicenr.' Fiai cor metan er cor/mj metan immocttlnrttm Mi non con/ttnriar.
ROCZNIK) HUMANISTYCZNE
Tom XLI, zeszyt 4 - 1993
URSZULA MAZURCZAK
Lublin
O PATRONACH MUZYKI'
Liczba mnoga użyta w temacie wykładu zapowiada, że mowa będzie o kilku
patronach. Istotnie, zaprezentowani będą trzej patroni, aie nie o liczbę w tym
wypadku chodzi, choć z muzyką i ta blisko jest związana. Patroni omawiani są
najczęściej ze względu na ich funkcje orędownictwa i opieki w stosunku do
jednej konkretnej osoby lub pewnej grupy osób. Celem niniejszego wykładu jest
próba określenia istoty patrona, jego fenomenu, jego cech, ze względu na które
jest wybrany, i wreszcie tego, co owo wybraństwo określa. Funkcjonalny obraz
patrona zamieniamy tutaj na podmiotowy; interesuje nas, dlaczego ten właśnie
święty został wybrany na patrona. Zajmujemy się w tej pracy patronatem mu-
zycznym, co wynika z racji dzisiejszego święta. Celem zilustrowania zagadnie-
nia posługujemy się przykładami, które dzięki swej randze artystycznej i treści
w nich zawartej mają już ustaloną w historii sztuki pozycję, a jednocześnie
zawierają taki zakres motywów, że pozwala w pełni badany problem zaprezen-
tować. Przypatrzmy się najpierw samej św. Cecylii, której opiece muzycy od
dawna powierzają swoją sztukę.
Zupełnym wyjątkiem zdaje się być fakt, aby mały błąd na początku na koń-
cu większym się nie stawał, ale wręcz stał się początkiem wielkości. Chodzi
o pomyłkę, którą w VII w. popełnili interpretatorzy antyfony oficjum św. Cecy-
lii, odnosząc słowo orgrrrrA do instrumentu św. Cecylii* *. W ten sposób przypi-
Odczyt ten wygłoszony został w dniu 22 łistopada z okazji patronalnego święta św. Cecyłii
* patronki muzyków oraz Instytutu Muzykologii Katołickiego Uniwersytetu Lubełskiego.
' W życiorysie świętej Fajjio J. Cneciiine, najstarszej wersji pochodzącej z V w., zachował
stę werset: Venir riiej in ętro ritaiamuj coi/ocnta.s ejr, er, canranriitaj organA, i/ia in córcie .stto
M/i Domino ciecanrnFnt ciicenr.' Fiai cor metan er cor/mj metan immocttlnrttm Mi non con/ttnriar.