DOI Artikel:
Muzeum i Biblioteka Książąt Czartoryskich: Oddziały Muzeum Narodowego w Krakowie w latach 1950-2011
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.21226#0019
Muzeum i Biblioteka Książąt Czartoryskich -
Oddziały Muzeum Narodowego
w Krakowie w latach 1950-2011
Muzeum Narodowe w Krakowie (dalej: MNK) od ponad sześćdziesięciu lat z największą
pieczołowitością sprawuje opiekę nad kolekcją Czartoryskich. To fakt, który uznali również
przedstawiciele Fundacji, deklarując publicznie co następuje:
Fundacja Książąt Czartoryskich składa niniejszym na ręce Dyrekcji Muzeum Narodowe-
go w Krakowie PODZIĘKOWANIA DLA WSZYSTKICH PRACOWNIKÓW MUZEUM ZA
60 LAT TROSKLIWEJ I PROFESJONALNEJ OPIEKI NAD ZBIORAMI CZARTORYSKICH
[użycie wielkich liter jak w tekście oryginalnym]. Dziękujemy szczególnie panu prof. Zdzisła-
wowi Żygulskiemu jun. za sześćdziesięcioletni wkład naukowy i wielką pasję, z jaką opiekował
się naszymi kolekcjami.
W roku 2010 - z powodu planowanego przez Fundację remontu budynków, zamknięcia
galerii i wypożyczenia zbiorów - sposób sprawowania tej opieki uległ częściowej zmianie.
Oto krótkie podsumowanie ubiegłych sześćdziesięciu lat.
Trochę historii
Utworzone w 1801 roku w Puławach przez Izabelę Czartoryską pierwsze mające służyć naro-
dowi muzeum znalazło swoją siedzibę w Krakowie, w częściowo darowanych Czartoryskim na
ten cel przez Miasto, a w części dokupionych budynkach i zostało otwarte tu dla publiczności
w 1876 roku z woli księcia Władysława Czartoryskiego i magistratu Krakowa. Założyciele Mu-
zeum (i Biblioteki), działając w myśl dewizy „Przeszłość - Przyszłości”, zgromadzili zbiory,
które miały pełnić funkcję skarbnicy pamięci narodowej i przypominać o utraconej państwo-
wości. Trafiły tu powierzone Izabeli Czartoryskiej przedmioty ocalałe w 1795 roku ze Skarbca
Koronnego, regalia wydobyte z grobów królewskich oraz inne zabytki historii kraju przekazane
jej przez Kapitułę katedry na Wawelu, króla Stanisława Augusta Poniatowskiego oraz rody ma-
gnackie. W późniejszych latach zbiory Izabeli i Władysława Czartoryskich wzbogacało swymi
pamiątkami i kolekcjami wiele innych osób. Do II wojny światowej Muzeum, finansowane
przez Ordynację Sieniawską Czartoryskich, funkcjonowało jako instytucja publiczna.
Władza ludowa, mimo reformy rolnej, nie upaństwowiła zbiorów, ale w 1949 roku przejęła
je w zarząd, którego wykonywanie w roku 1950 powierzyła Muzeum Narodowemu w Kra-
kowie. Odtąd w strukturze MNK będzie istniał Oddział „Zbiory Czartoryskich”, sprawujący
pieczę nad tą kolekcją.
W roku 1960 MNK wybudowało przy ulicy św. Marka 17 gmach na pomieszczenie biblioteki
wraz z archiwum Czartoryskich i utworzyło kolejny nowy Oddział: „Biblioteka Czartoryskich”.
Oddziały Muzeum Narodowego
w Krakowie w latach 1950-2011
Muzeum Narodowe w Krakowie (dalej: MNK) od ponad sześćdziesięciu lat z największą
pieczołowitością sprawuje opiekę nad kolekcją Czartoryskich. To fakt, który uznali również
przedstawiciele Fundacji, deklarując publicznie co następuje:
Fundacja Książąt Czartoryskich składa niniejszym na ręce Dyrekcji Muzeum Narodowe-
go w Krakowie PODZIĘKOWANIA DLA WSZYSTKICH PRACOWNIKÓW MUZEUM ZA
60 LAT TROSKLIWEJ I PROFESJONALNEJ OPIEKI NAD ZBIORAMI CZARTORYSKICH
[użycie wielkich liter jak w tekście oryginalnym]. Dziękujemy szczególnie panu prof. Zdzisła-
wowi Żygulskiemu jun. za sześćdziesięcioletni wkład naukowy i wielką pasję, z jaką opiekował
się naszymi kolekcjami.
W roku 2010 - z powodu planowanego przez Fundację remontu budynków, zamknięcia
galerii i wypożyczenia zbiorów - sposób sprawowania tej opieki uległ częściowej zmianie.
Oto krótkie podsumowanie ubiegłych sześćdziesięciu lat.
Trochę historii
Utworzone w 1801 roku w Puławach przez Izabelę Czartoryską pierwsze mające służyć naro-
dowi muzeum znalazło swoją siedzibę w Krakowie, w częściowo darowanych Czartoryskim na
ten cel przez Miasto, a w części dokupionych budynkach i zostało otwarte tu dla publiczności
w 1876 roku z woli księcia Władysława Czartoryskiego i magistratu Krakowa. Założyciele Mu-
zeum (i Biblioteki), działając w myśl dewizy „Przeszłość - Przyszłości”, zgromadzili zbiory,
które miały pełnić funkcję skarbnicy pamięci narodowej i przypominać o utraconej państwo-
wości. Trafiły tu powierzone Izabeli Czartoryskiej przedmioty ocalałe w 1795 roku ze Skarbca
Koronnego, regalia wydobyte z grobów królewskich oraz inne zabytki historii kraju przekazane
jej przez Kapitułę katedry na Wawelu, króla Stanisława Augusta Poniatowskiego oraz rody ma-
gnackie. W późniejszych latach zbiory Izabeli i Władysława Czartoryskich wzbogacało swymi
pamiątkami i kolekcjami wiele innych osób. Do II wojny światowej Muzeum, finansowane
przez Ordynację Sieniawską Czartoryskich, funkcjonowało jako instytucja publiczna.
Władza ludowa, mimo reformy rolnej, nie upaństwowiła zbiorów, ale w 1949 roku przejęła
je w zarząd, którego wykonywanie w roku 1950 powierzyła Muzeum Narodowemu w Kra-
kowie. Odtąd w strukturze MNK będzie istniał Oddział „Zbiory Czartoryskich”, sprawujący
pieczę nad tą kolekcją.
W roku 1960 MNK wybudowało przy ulicy św. Marka 17 gmach na pomieszczenie biblioteki
wraz z archiwum Czartoryskich i utworzyło kolejny nowy Oddział: „Biblioteka Czartoryskich”.