DOI Heft:
Część II. Sztuka starożytna / Part II. Ancient Art
DOI Artikel:Dolińska, Monika: Świątynia w dolinie
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.45362#0060
Monika Dolińska Świątynia w dolinie
59
Dlaczego Totmesowi tak zależało, by zbudować jeszcze i tę świątynię, w dodatku koniecz-
nie w tym miejscu? Żeby się tego dowiedzieć, trzeba było odtworzyć program ikonograficzny,
jaki wybrany został dla Dźeser-achet. Wymagało to wielu lat żmudnej pracy, aby pojedyncze
fragmenty połączyć w całe postaci i akcje je wiążące, dołączyć teksty opisujące ich działania,
a wreszcie stworzyć sekwencje scen na odpowiednich ścianach. Niezmiernie ważną rzeczą
było bowiem - i ciągle jest - właściwe odtworzenie rytuałów przedstawionych na ścianach
konkretnych pomieszczeń, co umożliwia analizę ich funkcji. Niektóre z nich są standardowe
we wszystkich świątyniach (co nie znaczy, że identycznie dekorowane) - takie jak sala hypo-
stylowa (kolumnowa), sala na barkę, sala stołu ofiarnego czy sanktuarium, ale pozostaje szereg
sal, których znaczenia dochodzimy na podstawie dekoracji, jak np. magazyn naczyń rytualnych
czy sale kultu królewskiego. Odtworzenie schematu dekoracji większości pomieszczeń umoż-
liwiło także korektę planu świątyni, odtworzonego niegdyś przez prof. Lipińską. Okazało się na
przykład, że wejścia do pomieszczeń sąsiadujących z salą na barkę prowadziły właśnie z tej sali,
a nie z zewnątrz, z sali kolumnowej, co jest rozwiązaniem nietypowym. Z kolei badania tekstów
zachowanych na fragmentach kolumn dowiodły, że środkową część sali hypostylowej dźwigało
nie osiem, a dwanaście 32-bocznych kolumn, otoczonych przez 76 niższych - 16-bocznych5.
Do świątyni, posadowionej wysoko na platformie (ok. 20 m od poziomu gruntu), pro-
wadziła długa rampa, zaaranżowana w dwóch odcinkach, z przerwą na środkowym tarasie.
5 Rafał Czerner, Stanisław Medeksza, The New Observations on the Architecture of the Temple ofTuthmosis III
at Deir el-Bahari [w:J Atti VI Congresso Intemazionale di Egittologia, vol. 1, Torino 1992, s. 121-123.
il. 8 I fig. 8
Kapłani ze świętą barką
na ramionach
I Priests carrying the
sacred bark on their
shoulders
fot. i fotomontaż
I photo and photomontage
© Zbigniew Doliński
59
Dlaczego Totmesowi tak zależało, by zbudować jeszcze i tę świątynię, w dodatku koniecz-
nie w tym miejscu? Żeby się tego dowiedzieć, trzeba było odtworzyć program ikonograficzny,
jaki wybrany został dla Dźeser-achet. Wymagało to wielu lat żmudnej pracy, aby pojedyncze
fragmenty połączyć w całe postaci i akcje je wiążące, dołączyć teksty opisujące ich działania,
a wreszcie stworzyć sekwencje scen na odpowiednich ścianach. Niezmiernie ważną rzeczą
było bowiem - i ciągle jest - właściwe odtworzenie rytuałów przedstawionych na ścianach
konkretnych pomieszczeń, co umożliwia analizę ich funkcji. Niektóre z nich są standardowe
we wszystkich świątyniach (co nie znaczy, że identycznie dekorowane) - takie jak sala hypo-
stylowa (kolumnowa), sala na barkę, sala stołu ofiarnego czy sanktuarium, ale pozostaje szereg
sal, których znaczenia dochodzimy na podstawie dekoracji, jak np. magazyn naczyń rytualnych
czy sale kultu królewskiego. Odtworzenie schematu dekoracji większości pomieszczeń umoż-
liwiło także korektę planu świątyni, odtworzonego niegdyś przez prof. Lipińską. Okazało się na
przykład, że wejścia do pomieszczeń sąsiadujących z salą na barkę prowadziły właśnie z tej sali,
a nie z zewnątrz, z sali kolumnowej, co jest rozwiązaniem nietypowym. Z kolei badania tekstów
zachowanych na fragmentach kolumn dowiodły, że środkową część sali hypostylowej dźwigało
nie osiem, a dwanaście 32-bocznych kolumn, otoczonych przez 76 niższych - 16-bocznych5.
Do świątyni, posadowionej wysoko na platformie (ok. 20 m od poziomu gruntu), pro-
wadziła długa rampa, zaaranżowana w dwóch odcinkach, z przerwą na środkowym tarasie.
5 Rafał Czerner, Stanisław Medeksza, The New Observations on the Architecture of the Temple ofTuthmosis III
at Deir el-Bahari [w:J Atti VI Congresso Intemazionale di Egittologia, vol. 1, Torino 1992, s. 121-123.
il. 8 I fig. 8
Kapłani ze świętą barką
na ramionach
I Priests carrying the
sacred bark on their
shoulders
fot. i fotomontaż
I photo and photomontage
© Zbigniew Doliński