Rocznik Muzeum Narodowego w Warszawie (3(39).2014)

394

Sztuka XX i XXI wieku

mediach i ich każdorazowym przygotowaniu do ekspozycji26. Uważa, że nowe technologie
mogą wpłynąć negatywnie na wygląd starych dzieł, ponieważ nowy sprzęt jest „zbyt dobrej
jakości”, co powoduje, że paradoksalnie, stare dzieła wyglądają na nich gorzej niż w oryginale.
Dawne nagrania nie nadają się do pokazywania na ekranach LCD czy plazmach, również
z tego względu, że format i krawędzie obrazu mogą nie pasować do wyświetlaczy. Wiadomo,
że dawne prace nie powinny być w ten sposób prezentowane, choć i tak będą, ponieważ takim
właśnie sprzętem posługuje się obecnie większość galerii. Należy jednak kontrolować to,
w jaki sposób zmienia się wygląd i oddziaływanie materiału niskiej jakości udostępnianego
na sprzęcie, który powstał nie w celu ekspozycji dzieł sztuki, lecz jest wynikiem technicznego
rozwoju społeczeństwa konsumpcyjnego. To rynek nakierowany na rozrywkę wytwarza
pęd do produkowania nowego sprzętu. Muzea i galerie skazane są na używanie tego typu
wyposażenia, gdyż rzadko mają możliwość wyprodukowania prototypów odpowiadających
indywidualnym potrzebom prezentacji prac. Ważne jest, aby zachować równowagę pomiędzy
próbami podtrzymania dzieła przy życiu, czyli „reanimowaniu zwłok” (konwertowaniu go na
nowe media), a staraniami o przekazanie oryginalnej intencji autora. Do prezentacji dzieł wi-
deo powinni być więc bezwzględnie zatrudniani profesjonaliści, którzy będą w stanie dobrać
sprzęt najlepiej odpowiadający wymaganiom pracy. Garnet Hertz i Jussi Parikka w artykule
Zombie Media: Circuit Bending Media Archaeology into Art Method opisują przedmiot badań
archeologii mediów jako czas „żywych trupów”27. Autorzy interesują się mediami, które są
wskrzeszane do życia, choć same są już przestarzałe, nieużywane. Według nich stają się one
„zombie”, które niosą za sobą historię tego, co nie ludzkie (techniczne) w sztuce. Dzięki temu
prace medialne stają się pewnego rodzaju archiwami, zawierającymi w sobie wiele warstw
historycznych, kumulującymi w sobie pamięć i czas.
Fakt, że kolekcja nowych mediów znajduje się w muzeum prezentującym sztukę różnych epok,
od antyku do XXI wieku, sprawia, że warto zobaczyć ją przez pryzmat dawnych obiektów
i teorii. W swoich rozważaniach Eamon nawiązuje do epoki średniowiecznej, mówi: „Musimy
przyjąć do wiadomości, że duża część tego, co znamy ze sztuki średniowiecza, została przema-
lowana nawet kilkanaście razy. Niestety, nasze średniowiecze zostało skondensowane w pięciu
latach. Więc jeśli Giotto został przemalowany cztery razy, działo się to na przestrzeni czterech
wieków, a obecnie każdy chce przemalowywać Giotta co trzy lata”28. Badacz porównuje tutaj
lata sześćdziesiąte XX wieku do czasów Giotta, jeśli chodzi o ich istotę dla późniejszego roz-
woju sztuk. Jednym słowem, wczesne prace wideo należy traktować jak prace prymitywów
włoskich, są tak samo cenne. Powinno się jednak wyciągnąć wnioski z tego, co nieraz działo
się z pracami dawnymi - były „poprawiane”, ich fragmenty przerabiane, co obecnie próbują
odwrócić konserwatorzy, aby dotrzeć do bardziej prawdziwego, oryginalnego obrazu sztuki
dawnej. Tymczasem nie wszyscy zdają sobie sprawę, że każde przegranie dzieła z lat sześćdzie-
siątych czy siedemdziesiątych jest właśnie rodzajem „przemalowywania”. Wyraz obrazu ulega
zmianie, zatraca się pierwotny kontekst dzieła. Oczywiście konwertowanie i konserwowanie

26 Wywiad z Christopherem Eamonem przeprowadzony przez Lori Zippay we wrześniu 2005 [online],
[dostęp: 15 października 2013], dostępny w Internecie: <http://www.eai.org/resourceguide/collection/singlechannel/
interview_eamon.html>.
27 Garnet Hertz, Jussi Parikka, Zombie Media: Circuit Bending Media Archaeology into an Art Method,
„Leonardo” 2012, vol. 45, no. 5, s. 427.

28 Wywiad z Christopherem Eamonem, op. cit.