Muzeum Narodowe <Breslau> [Hrsg.]; Muzeum Śla̜skie <Breslau> [Hrsg.]: Roczniki Sztuki Śląskiej (19.2010)

Twórczość głogowskiego rzeźbiarza Johanna Pola. „Destrukcja mitu”

27


16. Epitafium Wenzela von Zedlitz w kościele filialnym w Kro-
molinie, 1624. Fot. Mirosław Łanowiecki.

rozpowszechnienie wynika najwyraźniej z popular-
ności wzorników - chociażby Ditterlina Starszego.
Można więc stwierdzić, że wspólną cechą twórczości
Mistrza Epitafium Caspara von Stosch w Czerninie
i Johanna Pola jest uchwytne dążenie do osiągnięcia
jak największej dekoracyjności, jednak formy, które
im do tego służyły, okazują się zupełnie inne.
Wspomniane powyżej epitafium Wenzela von
Zedlitz w Kromolinie powstało w czasie, kiedy
niektórzy rzeźbiarze śląscy stosowali rozwinięty
ornament chrząstkowo-małżowinowy, a mimo to
zachowuje zdecydowanie tradycyjne formy. Jedynie
woluty w uszakach zostały utworzone jakby z karbo-
wanej taśmy, a umieszczone poniżej nich „wypust-


17. Mistrz Epitafium Caspara von Stosch w Czerninie, pomnik
nagrobny Magdaleny von Zedlitz z domu von Lóbe w kościele
filialnym w Kromolinie, częściowo po 1637. Fot. Mirosław Ła-
nowiecki.

ki” delikatnie „nabrzmiały”. Jednakże formy te
są tu jedynie marginalną aplikacją zdominowaną
przez ornamenty o proweniencji antycznej (bardzo
eksponowane ząbkowanie, kimation, ornamenty
„perełkowe” i astragal). W dziełach Pola pojawia
się co prawda kimation, ale jest jedynie „wplatany”
w różnego rodzaju profilowania i nie tworzy, tak
jak w dziele kromolińskim, podziałów architekto-
nicznych. Podobieństwo do realizacji omawianego
rzeźbiarza sprowadza się tylko do dekoracji w for-
mie główek kobiecych umieszczonych na płycinach
cokołów. Plastycznie odkute motywy nie przypomi-
nają jednak charakterystycznych główek kobiecych